گنجور

شمارهٔ ۳۸ - مرثیه

صبا به باغ جنان رو تو آه و زاری کن
ز دیده بهر پیمبر سرشک جاری کن
بگو حسین تو تنها و بی‌مدد کار است
بیا به کوفه از آن شهریار یاری کن
ز تشنگی جگر عترت تو گشته کباب
بیا به گلشن خود فکر آبیاری کن
ز بهر آب حسین از سکینه گشته خجل
ز نور دیده خود رفع شرمساری کمن
حواله گشته به زینب رکاب داری شاه
نظر به حال حسین موسم سواری کن
شده چو خانه زنبور جسم شاه شهید
بیا و چاره این زخمهای کاری کن
حسین تو ز قفا داد سر به راه خدا
نظر به شوق وی از بهر جان نثاری کن
یتیم پروری آخر ثواب می‌باشد
بیا سکینه خود را نگاهداری کن
برای بخشش عصیان خویشتن (صامت)
به ماتم شه لب تشنه اشگباری کن

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صبا به باغ جنان رو تو آه و زاری کن
ز دیده بهر پیمبر سرشک جاری کن
هوش مصنوعی: ای نسیم صبح، به بهشت برو و برای پیامبر با دلbroken و درد، از چشمانت اشک بریز.
بگو حسین تو تنها و بی‌مدد کار است
بیا به کوفه از آن شهریار یاری کن
هوش مصنوعی: بیا حسین، تو که در تنهایی و بی‌کمک هستی، ما به یاری‌ات نیاز داریم. به کوفه بیایید تا از آن پادشاه حمایت کنیم.
ز تشنگی جگر عترت تو گشته کباب
بیا به گلشن خود فکر آبیاری کن
هوش مصنوعی: از شدت تشنگی، دل و جان اهل بیت تو به آتش درآمده است. بیا و به باغ خود فکر کن و به آن آب بده تا جان دوباره بگیرد.
ز بهر آب حسین از سکینه گشته خجل
ز نور دیده خود رفع شرمساری کمن
هوش مصنوعی: به خاطر آب حسین، سکینه دچار شرمندگی شده و از نور چشمانش، ننگ خود را برطرف می‌کند.
حواله گشته به زینب رکاب داری شاه
نظر به حال حسین موسم سواری کن
هوش مصنوعی: زینب به عنوان نگهبان و حافظ یاد حسین مشخص شده و به او توصیه می‌شود که در این زمان که مناسب سوارکاری است، به حال حسین توجه کند.
شده چو خانه زنبور جسم شاه شهید
بیا و چاره این زخمهای کاری کن
هوش مصنوعی: بدن شاه شهید مانند خانه‌ای پر از زنبور شده است. بیا و به این زخم‌های عمیق رسیدگی کن و راه حلی برایشان بیاب.
حسین تو ز قفا داد سر به راه خدا
نظر به شوق وی از بهر جان نثاری کن
هوش مصنوعی: حسین، تو به عشق خدا در دل خود نیکویی و فداکاری را در نظر داشته باش و از جانت برای حفظ این عشق بگذر.
یتیم پروری آخر ثواب می‌باشد
بیا سکینه خود را نگاهداری کن
هوش مصنوعی: پرورش یتیمان در نهایت پاداش بزرگی دارد، پس بهتر است از سکینه خود مراقبت کنی.
برای بخشش عصیان خویشتن (صامت)
به ماتم شه لب تشنه اشگباری کن
هوش مصنوعی: برای رهایی از گناهانی که مرتکب شده‌ای، برای زجر و درد دل از دست رفته‌ات، به یاد آنکه عاشقش بودی، اشک بریز.