گنجور

شمارهٔ ۹ - در تاریخ فوت مرحوم صامت از کلام حاجب بروجردی

چون محمدباقر از حکم خداوند حکیم
بر سرش افتاد شوق قرب خلاق رحیم
دید نبود این جهان را جز غم و رنج و تعب
زحمتش بار گران و محنتش دردی الیم
دیده بست از فطرت پست لئیم روزگار
چشم بگشود از پی الطاف و نعمای کریم
تا ندای ارجعی بشنید از پیک اله
رفت در گلزار جهت مرغ روحش چون نسیم
از کمال رغبت و فیض حضور و اوج قرب
از حضیض تن بشد بر شاخه طوبی مقیم
کرد مصف عمر در مدح نبی و آل او
بس در ناسفته سفت از نظم و طبع مستقیم
آسمان چون بی‌عدیلش دید در فضل و کمال
کرد پنهان پیکرش در خاک چون در یتیم
از محرم شانزده بگذشت در یوم خمیس
رفت مهمان شد بخوان جو در زاق قدیم
بهر تاریخ وفاتش خامه (حاجب) نوشت
داد یزدان جای صامت سوی جنات نعیم

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چون محمدباقر از حکم خداوند حکیم
بر سرش افتاد شوق قرب خلاق رحیم
هوش مصنوعی: وقتی که محمدباقر به درجات معنوی و نزدیکی به خداوند رحیم رسید، احساس شوق و فزونی در عشق و نزدیکی به خالق را در دل خود تجربه کرد.
دید نبود این جهان را جز غم و رنج و تعب
زحمتش بار گران و محنتش دردی الیم
هوش مصنوعی: این دنیا جز غم و اندوه و سختی چیز دیگری ندارد. بار سنگین تلاش و عذاب‌هایش دردناک و نگران‌کننده است.
دیده بست از فطرت پست لئیم روزگار
چشم بگشود از پی الطاف و نعمای کریم
هوش مصنوعی: چشم خود را به خاطر ویژگی‌های ناپسند و ناپاکی‌های زمانه بسته بود، اما وقتی دوباره چشمش را باز کرد، به دنبال عطاها و نعمت‌های بی‌نظیر و سخاوتمندانه‌ای بود که وجود داشت.
تا ندای ارجعی بشنید از پیک اله
رفت در گلزار جهت مرغ روحش چون نسیم
هوش مصنوعی: هنگامی که ندای ارجعی را از پیام الهی شنید، به سمت باغ نرفت تا روحش همچون نسیمی آزاد شود.
از کمال رغبت و فیض حضور و اوج قرب
از حضیض تن بشد بر شاخه طوبی مقیم
هوش مصنوعی: با تمام اشتیاق و نعمت‌های حضور و نزدیک شدن، از پستی جسم رها شده و در شاخه درخت طوبی ساکن شده است.
کرد مصف عمر در مدح نبی و آل او
بس در ناسفته سفت از نظم و طبع مستقیم
هوش مصنوعی: عمر در ستایش پیامبر و خانواده‌اش شعر زیبا و دلنشینی سروده است که با مهارت و سلیقه خاصی تنظیم شده و به شکل مستقیم و بدون پیچیدگی بیان شده است.
آسمان چون بی‌عدیلش دید در فضل و کمال
کرد پنهان پیکرش در خاک چون در یتیم
هوش مصنوعی: آسمان وقتی که بی‌نظیری و فضیلتش را دید، فرم و زیبایی‌اش را مثل یک یتیم در خاک پنهان کرد.
از محرم شانزده بگذشت در یوم خمیس
رفت مهمان شد بخوان جو در زاق قدیم
هوش مصنوعی: در روز پنجشنبه، از ماه محرم شانزدهم گذشت و مهمانی به دعوت کسی رفت که به خواندن شعر معروفی در زاق قدیم مشغول بود.
بهر تاریخ وفاتش خامه (حاجب) نوشت
داد یزدان جای صامت سوی جنات نعیم
هوش مصنوعی: برای تاریخ وفات او، قلم (حاجب) نوشت که خداوند او را به آرامش جاوید در بهشت برین برساند.