۶۶۷- مولانا بیره
مرد بله و ساده است و بغایت از وادی شاعری بدور افتاده خوبی اش آنکه از قم است و حسن پوش، معایب آن مردم فاش گفته چنانکه میفرماید :
تا کی پیاده بی سر و پا دق و لق بود
مردمان گویند بی علت قمی
از این رهگذر منت بیشتر بر آن طایفه دارد که قرنهاست که در میان اهل سودا و بازار این مثل اشتهار دارد که « بی علت قمی اشتهار دارد .» و میگوید من آنرا تغییر داده و تأویل کرده او این علت را از ایشان رفع کردم، یکبار چند روزی بیماری کشیده این بیت فرموده اند (!)
راست میگویند بی علت قمی است
اربعین یوم است بی ره خسته است
قصیده ای دیگر گفته موسوم بدو کیسه و این بیت از آنجاست :
باقی ابیات از این قیاس توان کرد، اما احیانا از این نوع شعر هم از او سر میزند :
ناله ام از غمش دو دوک شده
غم خورم هر که سخن با مه من میگوید
۶۶۶- مولانا حسن زار ناتوان: از شیخ زاده های سپهسالار مالک است و مزار مذکور در چهارده من اعمال طبس گیلک است . بزعم مردم آنجا یکی از اصحاب رسول صعلم، مدفون است و العلم عندالله تعالی، اما مولانای مذکور مردکی سخت جان سگ پای است پای پیاده از طبس بعراق آمده جهت مهم سازی و با امرا و وزراء واردوی معلی بجهت ابرام آشنا شد، تا مهم او ساختند، چون اوقات او در خانه های مردم بهتر از خانه خودش میگذرد حالا دوازده سال شد که مهم سازی کرده اما در اردو ساکن است و با اینهمه خوبی سلیقه (!) دعوی شاعری نیز میکند قصیده ای گفته بود در شکایت اهالی طبس که مطلعش اینست :۶۶۸- مولانا کرمانی: از شعرای عجیب و بلغای غریب است چه، در شعری که شکایت اهل کرمان گفته رتبه سخن او معلوم میشود :
اطلاعات
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مرد بله و ساده است و بغایت از وادی شاعری بدور افتاده خوبی اش آنکه از قم است و حسن پوش، معایب آن مردم فاش گفته چنانکه میفرماید :
هوش مصنوعی: مردی ساده و بیتجربه است و به شدت از دنیای شاعری دور افتاده. ویژگی مثبت او این است که اهل قم است و ظاهری نیکو دارد. معایب مردم آنجا را به صراحت بیان کرده است.
تا کی پیاده بی سر و پا دق و لق بود
مردمان گویند بی علت قمی
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که دیگران درباره وضعیت افرادی که آشفته و بیقرارند، صحبت میکنند و ممکن است هیچ دلیلی برای این وضع نداشته باشند. در واقع، این افراد در حالی که در شرایط سخت و دشواری به سر میبرند، نادیده گرفته میشوند و به نوعی مورد قضاوت بیمورد قرار میگیرند.
از این رهگذر منت بیشتر بر آن طایفه دارد که قرنهاست که در میان اهل سودا و بازار این مثل اشتهار دارد که « بی علت قمی اشتهار دارد .» و میگوید من آنرا تغییر داده و تأویل کرده او این علت را از ایشان رفع کردم، یکبار چند روزی بیماری کشیده این بیت فرموده اند (!)
هوش مصنوعی: از این طریق، بیشتر بر آن گروه منت میگذارد که سالهاست در میان اهل تجارت و بازار مشهور شدهاند که «بدون دلیل معروف است». و او میگوید که من این موضوع را تغییر داده و تفسیر کردهام و این دلیل را از آنها رفع کردهام. یک بار نیز چند روزی به بیماری مبتلا بوده و این بیت را سروده است.
راست میگویند بی علت قمی است
اربعین یوم است بی ره خسته است
هوش مصنوعی: میگویند که بیدلیل، روز اربعین در قُم، روزی است که تنها و بیکس حس میشود.
قصیده ای دیگر گفته موسوم بدو کیسه و این بیت از آنجاست :
هوش مصنوعی: یک قصیده دیگر به نام "دو کیسه" سروده شده است و این بیت از آن اثر میباشد.
باقی ابیات از این قیاس توان کرد، اما احیانا از این نوع شعر هم از او سر میزند :
هوش مصنوعی: دیگر ابیات را میتوان با این مقیاس مقایسه کرد، اما گاهی اوقات ممکن است از او نیز چنین نوع شعری ببینیم.
ناله ام از غمش دو دوک شده
غم خورم هر که سخن با مه من میگوید
هوش مصنوعی: نالهام از غم او بلند شده است و من در حالی که غمگین هستم، هر کس که با معشوق من صحبت میکند را میزنم و میزایم.