۶۴۳- مولانا خیالی
در خدمت امرای ترک بسر می برد و در آخر بخدمت حضرت صاحبقرانی سرافراز شده از جمله مخصوصان گشت و فی الواقع لیاقت آن داشت چه، بسیار مرد فقیر و درویش نیک نفس خیرخواه بود و در شاعری نیز طبعش بسیار خوب افتاده و از شعرای ترک کم کسی را رتبه او تواند بود، دیوان غزل را تمام کرده و قصاید نیز دارد . و در مثنوی نیز خوب بود، جواب گوی و چوگان مولانا عارفی گفته، این بیت در تعریف جغه از آن کتابست :
باشینده جغه سی عنبر افشان
خویلر سر زلفی نک پریشان
در شهور سنه احدی و خمسین و تسعمایه در قزوین فوت شد و در مشهد مقدسه رضویه مدفون گشت این مطلع و بیت او هم خوب است :
نارنجی لباش ایچره گلور اول مه تابان
التونغه توتولیمش شانه سین بیر درو غلطان
در در آسلور هر سر گوشینده نگار ونک
یا ای له قرین بولمیش ایکی کوکب رخشان
۶۴۲- نارنجی سلطان ارس باری خوان: از ولایت ارسبار من اعمال کردستان است . در اوایل در خدمت کپک سلطان که یکی از امرای معتبر حضرت صاحبقرانی بودمی بود الحال که مدت بیست سال شد در خدمت شاهزادگی بهرام میرزا میباشد،در خوانندگی درها می پاشد در سپاهیگری نیز دعوی بسیار میکند، اما تا غایت کاری نکرده، انشاءالله تعالی بعد از این بکند وجه تسمیه سلطانی او آنکه . نواب صاحبقرانی سرکاری نمدپوشان که در اردوی معلی ترکی میباشند و خود را لشکر رضا میدانند شفقت فرمودنده اند، حضرت سلطان مذکور شعر فارسی و ترکی هر دو میفرمایند و تخلص نارنجی میکنند چون سلطان مذکور در سخن گفتن طولی میدهند ذکر ایشان نیز مطول شد این مطلع غرا از جمله اشعار آن جناب است :۶۴۴- میر دوست طارمی: از جمله خدام آستان ملایک پاسبان امام انام و مقتدای اهل اسلام امام علی بن موسی الرضا علیه السلام من الملک العلام علیه التحیه و الثناست .
اطلاعات
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در خدمت امرای ترک بسر می برد و در آخر بخدمت حضرت صاحبقرانی سرافراز شده از جمله مخصوصان گشت و فی الواقع لیاقت آن داشت چه، بسیار مرد فقیر و درویش نیک نفس خیرخواه بود و در شاعری نیز طبعش بسیار خوب افتاده و از شعرای ترک کم کسی را رتبه او تواند بود، دیوان غزل را تمام کرده و قصاید نیز دارد . و در مثنوی نیز خوب بود، جواب گوی و چوگان مولانا عارفی گفته، این بیت در تعریف جغه از آن کتابست :
هوش مصنوعی: او در خدمت فرمانروایان ترک زندگی میکند و در نهایت به خدمت حضرت صاحبقرانی منصوب میشود و جزو افراد خاص قرار میگیرد. او واقعاً لیاقت این جایگاه را دارد، زیرا فردی فقیر و درویش با نیکنفس و خیرخواه است. در زمینه شعر نیز دارای توانایی قابل توجهی است و در میان شاعران ترک، تعداد کمی به پای او میرسند. او دیوان غزل را کامل کرده و قصایدی نیز دارد. همچنین در مثنوی هم خوب بوده و به عنوان پاسخگو و چوگان مولانا عارف شناخته میشود. در کتابش بیتی در وصف "جغه" وجود دارد.
باشینده جغه سی عنبر افشان
خویلر سر زلفی نک پریشان
هوش مصنوعی: شما همچون عطر دلانگیزی هستید که با هر وزش نسیم، زیبایی و نازکرویی شما را به نمایش میگذارد.
در شهور سنه احدی و خمسین و تسعمایه در قزوین فوت شد و در مشهد مقدسه رضویه مدفون گشت این مطلع و بیت او هم خوب است :
هوش مصنوعی: در سال 1398 هجری قمری در قزوین وفات یافت و در مشهد مقدس رضوی دفن شد. همچنین این مطلع و بیت او نیز زیباست:
نارنجی لباش ایچره گلور اول مه تابان
التونغه توتولیمش شانه سین بیر درو غلطان
هوش مصنوعی: لبهای نارنجیات مثل گل تابی میزنند و درخشش ماه را در درونشان به تصویر میکشند. در میان این زیبایی، شانهات به آرامی در حرکت است.
در در آسلور هر سر گوشینده نگار ونک
یا ای له قرین بولمیش ایکی کوکب رخشان
هوش مصنوعی: در دل هر عاشق و شنونده، زیبایی مانند دو ستاره درخشان است که در کنار هم قرار گرفتهاند.