سام میرزا صفوی۱۷۲- سیف الدین محمود رجایی
اصلش از اصفهان است، چون تقریراتش در وجه معقولی و ادای کلماتش در نهایت شیرینی و مقبولی، من او را خوش لهجه گفته ام اگر کسی سخن گفتن او شنیده باشد داند که اسمی است با مسمی از فرزندان کمال الدین اسمعیل مشهور است و در علم سیاق و معاملات دیوانی بی بدل خصوصا در شعر، در همه اصنافی شعر گفته و در هجو بی مثل است در جواب این قصیده ی امیدی که گفته :
کنون کاز سر سرو و پای صنوبر
کشد مرغ مرغوله و لاله ساغر
قصیده ای غرا گفته این مطلع و یک بیت از آن قصیده از اوست :
صنوبر قد من که نازش بود بر
بر او بسته ام دل چو بار صنوبر
ملایک سپاها سپاهان خرابست
ز اعمال عمال پر زور و پر زر
این رباعی هم از اوست :
آن گل که دل اهل وفا را خون کرد
خون کرد چنانکه کس نداند چون کرد
سر پنجه بخون عاشقان گلگون کرد
چون شاخ گلی که غنچه ها بیرون کرد
۱۷۱- خواجه عنایت الله: از همان طایفه است اکثر اوقات بوزارت اتراک اشتغال داشت این مطلع و بیت از اوست :۱۷۳- عبدی بیک: از بزرگ زاده های شیراز است در امانت و دیانت و راست قلمی در این قلمرو بی شریک و انباز، مدتی است که در دفترخانه همایون به استیفای دفتر خاصه شریفه سرافراز است فی الواقع که تا مفرد نویس قضا و قدر جمع و خرج افراد بشر را حسب المفصل به تنقیح داده همچون او جوانی محسوب و هنرمند بگوشواره ظهور و میزان دهور و مرور نیاورده خصوصا در شعر ید بیضا دارد و خیال انگیزی او در مثنوی بسیار نازک و پر چاشنی واقع شده تخلص او نویدی است در صغر سن، کتاب جام و جمشید گفته این چند بیت در صفت حسن از آن کتاب است :
اطلاعات
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اصلش از اصفهان است، چون تقریراتش در وجه معقولی و ادای کلماتش در نهایت شیرینی و مقبولی، من او را خوش لهجه گفته ام اگر کسی سخن گفتن او شنیده باشد داند که اسمی است با مسمی از فرزندان کمال الدین اسمعیل مشهور است و در علم سیاق و معاملات دیوانی بی بدل خصوصا در شعر، در همه اصنافی شعر گفته و در هجو بی مثل است در جواب این قصیده ی امیدی که گفته :
هوش مصنوعی: آن شخص از اصفهان است و به خاطر بیان معقول و شیرین کلماتش، من او را خوش لهجه می‌دانم. هر کس که سخنان او را شنیده باشد، او را می‌شناسد. او از فرزندان کمال‌الدین اسماعیل است و در علم سیاق و معاملات اداری بی‌نظیر است، به ویژه در شعر. او در تمام سبک‌های شعر سروده و در هجو، بدون رقیب است.
کنون کاز سر سرو و پای صنوبر
کشد مرغ مرغوله و لاله ساغر
هوش مصنوعی: اکنون از بالای درخت سرو و درخت صنوبر، مرغی با آواز خوش و لاله‌ای که در دست دارد، می‌آید.
قصیده ای غرا گفته این مطلع و یک بیت از آن قصیده از اوست :
هوش مصنوعی: این مطلب به بیان این نکته می‌پردازد که یک قصیده زیبا به زبان آمده و مطلع و یک بیت از آن متعلق به شخصی خاص است.
صنوبر قد من که نازش بود بر
بر او بسته ام دل چو بار صنوبر
هوش مصنوعی: من قد بلند و نازک را که می‌پسندم، به دل خود مانند بارانی که بر روی درخت صنوبر نشسته، احساسی عاشقانه دارم.
ملایک سپاها سپاهان خرابست
ز اعمال عمال پر زور و پر زر
هوش مصنوعی: فرشتگان و نگهبانان در حال مشاهده هستند که سپاه و لشکر از کارهای نیروهای قدرتمند و ثروتمند دچار مشکل و خرابی شده‌اند.
این رباعی هم از اوست :
هوش مصنوعی: این رباعی نیز از او است:
آن گل که دل اهل وفا را خون کرد
خون کرد چنانکه کس نداند چون کرد
هوش مصنوعی: آن گلی که دل عاشقان را آزرده و خونین کرد، به گونه‌ای این کار را انجام داد که هیچ‌کس نمی‌داند چگونه این عمل را انجام داد.
سر پنجه بخون عاشقان گلگون کرد
چون شاخ گلی که غنچه ها بیرون کرد
هوش مصنوعی: به خاطر عشق و علاقه، سرانگشتان او مانند شاخه گلی رنگین و سرشار از زندگی شده‌اند، دقیقاً مثل گلی که غنچه‌هایش را شکوفا کرده است.