بخش ۹ - قطعه
داور دنیا، معز الدین حق، سلطان اویس
آفتاب عدل پرور سایه پروردگار
آن شهنشاهی که رای او اگر خواهد، دهد
چون اقالیم زمین اقلیم گردون را قرار
بنامیزد چو آفریدون و هوشنگ
ز سر تا پا همه هوشست و فرهنگ
طراز طرز شاهی میطرازد
سر دیهیم و افسر میفرازد
ز مار رمح او پیچان دلیران
ز مور تیغ او دلخسته شیران
هلال فتح نعل ادهم اوست
شب و روز سعادت پرچم اوست
ز یاجوج ستم گشته است آزاد
که تیغش در میان سدیست پولاد
ظفر در آب تیغش غوطه خورده
سر بدخواه آب تیغ برده
به جای زر ز آهن دارد افسر
ز پولادش بود خفتان چو گوهر
بخش ۸ - دعای دولت امیر شیخ اویس: درودی بیشمار از رب ارباببخش ۱۰ - قطعه: شاهی که در بسیط زمین حکم نافذش
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ساوهسرا
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
داور دنیا، معز الدین حق، سلطان اویس
آفتاب عدل پرور سایه پروردگار
هوش مصنوعی: در این جهان، داور اصلی و حقجو، سلطان اویس، همچون خورشید عدالت را پرورش میدهد و سایه پروردگار را بر فراز خود دارد.
آن شهنشاهی که رای او اگر خواهد، دهد
چون اقالیم زمین اقلیم گردون را قرار
هوش مصنوعی: آن پادشاهی که اگر بخواهد، میتواند آسمان را همانند سرزمینها و نواحی مختلف روی زمین سامان دهد و نظم و ترتیبی به آن ببخشد.
بنامیزد چو آفریدون و هوشنگ
ز سر تا پا همه هوشست و فرهنگ
هوش مصنوعی: وقتی که آفریدون و هوشنگ نام برده میشوند، تمام وجودشان پر از هوش و فرهنگ است.
طراز طرز شاهی میطرازد
سر دیهیم و افسر میفرازد
هوش مصنوعی: شکل و زیبایی سلطنت بر روی سرم میدرخشد و تاج و افسرم را زینت میدهد.
ز مار رمح او پیچان دلیران
ز مور تیغ او دلخسته شیران
هوش مصنوعی: تیغ او مانند مار در حال حرکت و پیچش است و دلیران را به خود مشغول میکند، در حالی که شمشیرش مانند مور باعث خستگی شیران میشود.
هلال فتح نعل ادهم اوست
شب و روز سعادت پرچم اوست
هوش مصنوعی: هلالی که نشانه پیروزی است، نماد خوشبختی و شادی در روز و شب به شمار میرود و پرچم آن نشاندهنده خوشبختی است.
ز یاجوج ستم گشته است آزاد
که تیغش در میان سدیست پولاد
هوش مصنوعی: از یاجوج ستم، آزادی به خطر افتاده است، چرا که شمشیر او در میانه دیواری از فولاد قرار دارد.
ظفر در آب تیغش غوطه خورده
سر بدخواه آب تیغ برده
هوش مصنوعی: پیروزی در آب، تیغش در آن غوطهور شده و دشمنی که به او صدمه میزند، دستش را به تیغ آب زده است.
به جای زر ز آهن دارد افسر
ز پولادش بود خفتان چو گوهر
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که به جای استفاده از طلا، تاج و زیوری از آهن دارد و همچنین لباسش از فولاد ساخته شده است که مانند جواهر میدرخشد. این نشان دهنده قدرت و استواری است، حتی اگر از مواد با ارزش کمتری ساخته شده باشد.