بخش ۱۰ - قطعه
شاهی که در بسیط زمین حکم نافذش
جذر اصم ز صخره صمّا شنیدهاند
صد نوبت از سیاهی گرد سپاه او
این اشهبان توسن گردون رمیدهاند
تن جامهایست خرقه جسم مخالفش
کان جامه را به قد حسامش بریدهاند
آنجم ندیدهاند در آفاق ثانیش
ور ز آنکه دیدهاند، یکی را دو دیدهاند
آن سایه عنایت یزدان که وحش و طیر
در سایه عنایت او آرمیدهاند
در آفتاب گردش ازین سایه کی فتاد
تا سایبان سبز فلک گستریدهاند
در کار زر به دور کفش خیره ماندهام
تا آن دو روی را به چه رو برکشیدهاند
سرویست سر فراز به بستان سلطنت
کان سرو را ز عقل و روان آفریدهاند
ماران رمح سینه اعدا ز دست او
سوراخ کردهاند و بدو در خزیدهاند
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ساوهسرا
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
شاهی که در بسیط زمین حکم نافذش
جذر اصم ز صخره صمّا شنیدهاند
هوش مصنوعی: شاهی که در گستره زمین حکم او به اندازهای قوی و تاثیرگذار است که حتی سنگها نیز از فرمانش آگاه شدهاند.
صد نوبت از سیاهی گرد سپاه او
این اشهبان توسن گردون رمیدهاند
هوش مصنوعی: دهها بار از تاریکی دور او، این اسب زبانآور آسمانها، فرار کردهاند.
تن جامهایست خرقه جسم مخالفش
کان جامه را به قد حسامش بریدهاند
هوش مصنوعی: تن مانند یک لباس است و جسم مخالف آن مانند خرقهای است که به اندازهی حسام (شمشیر) بریده شده است.
آنجم ندیدهاند در آفاق ثانیش
ور ز آنکه دیدهاند، یکی را دو دیدهاند
هوش مصنوعی: در آسمانها، نمونهای مانند من وجود ندارد و اگر هم وجود داشته، فقط یک نفر آن را دیده و دو بار دیده است.
آن سایه عنایت یزدان که وحش و طیر
در سایه عنایت او آرمیدهاند
هوش مصنوعی: سایه لطف و توجه خداوندی که حیوانات وحشی و پرندگان در آرامش و امنیت تحت حمایت او زندگی میکنند.
در آفتاب گردش ازین سایه کی فتاد
تا سایبان سبز فلک گستریدهاند
هوش مصنوعی: آفتاب در حال درخشش است و سایهای وجود ندارد که به آن بیفتد. در اینجا، آسمان به شکل یک چتر سبز بزرگ بر همه چیز سایه افکنده است.
در کار زر به دور کفش خیره ماندهام
تا آن دو روی را به چه رو برکشیدهاند
هوش مصنوعی: مدتهاست که در حال تماشای کفشهای زیبا هستم و منتظرم ببینم که آن دو روی متفاوت چگونه خود را نشان میدهند.
سرویست سر فراز به بستان سلطنت
کان سرو را ز عقل و روان آفریدهاند
هوش مصنوعی: در باغ سلطنت، درختی زیبا و بلند وجود دارد که آن را با هوش و تفکر ساختهاند.
ماران رمح سینه اعدا ز دست او
سوراخ کردهاند و بدو در خزیدهاند
هوش مصنوعی: تعداد زیادی از دشمنان به خاطر قدرت او، به سینهاش نفوذ کردهاند و از آنجا به او آسیب رساندهاند.