بخش ۷ - غزل
ای ممکن دست قدرت بر بساط لامکان
منتهای سدره اول پایهات از نردبان
کرده همچون آستین غنچه و جیب چمن
مجمر خلقت معطر دامن آخر زمان
تکیهگاهت قبه عرشست و مرقد زیر خاک
بر مثال آفتابست این و روشنتر از آن
آفتاب اندر چهارم چرخ میتابد ولی
خلق میبینند کاندر خاک میگردد نهان
گاه بر بالای گردونی و گه در زیر چرخ
آفتاب عالم افروزی و ابرت سایهبان
شمع جمع انبیا چشم و چراغ امتی
ز آن زبانت مظهر آیات نورست و دخان
خاک مسکین از لباس سایهات محروم ماند
خاک باری چیست تا تو سایه اندازی بر آن؟
جای نعلین نبی بر طور در صف نعال
بود چون کار نبوت بد بدست دیگران
باز شد تاج سر عرش و چنین باشد چنین
لاجرم وقتی که پای خواجه باشد در میان
کعبه صورت اگر برخیزد از ناف زمین
بعد از این گردد زمین بر پای همچون آسمان
بخش ۶ - در معراج پیامبر (ص): در آن شب در سرای ام هانیبخش ۸ - دعای دولت امیر شیخ اویس: درودی بیشمار از رب ارباب
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوهسرا
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای ممکن دست قدرت بر بساط لامکان
منتهای سدره اول پایهات از نردبان
هوش مصنوعی: ای ممکن، قدرت تو فراتر از هر محدودیتی است و در جایی که امکانها به پایان میرسد، تو همچنان وجود داری. اولین مرتبه و پایهای که از آن بالا میروی، به مانند نردبانی است که به سرحدات عالی میرسد.
کرده همچون آستین غنچه و جیب چمن
مجمر خلقت معطر دامن آخر زمان
هوش مصنوعی: مانند آستین غنچه و دامن چمن، در نهایت زمان، این خلقت بوی خوشی را در بر دارد.
تکیهگاهت قبه عرشست و مرقد زیر خاک
بر مثال آفتابست این و روشنتر از آن
هوش مصنوعی: تکیهگاهی که به آن اعتماد داری، عرش خداوند است و محل دفن تو، همانند آفتاب است. این حقیقت حتی از آنچه گفتم، روشنتر و واضحتر است.
آفتاب اندر چهارم چرخ میتابد ولی
خلق میبینند کاندر خاک میگردد نهان
هوش مصنوعی: خورشید در آسمان میتابد، اما مردم نمیدانند که نور آن در زمین پنهان شده است.
گاه بر بالای گردونی و گه در زیر چرخ
آفتاب عالم افروزی و ابرت سایهبان
هوش مصنوعی: گاهی در اوج خوشبختی و موفقیت هستی و گاهی در زمانهایی از زندگی تحت فشار و در سختی قرار میگیری. تو در زندگی هم مثل خورشید نورافشانی میکنی و هم در مواقعی نیاز به حمایتی مثل سایهی ابر داری.
شمع جمع انبیا چشم و چراغ امتی
ز آن زبانت مظهر آیات نورست و دخان
هوش مصنوعی: شمعی که در جمع پیامبران وجود دارد، چشم و روشنایی این جامعه است. زبان تو نشانهای از آیات نورانی است و مانند دودی نیز میباشد.
خاک مسکین از لباس سایهات محروم ماند
خاک باری چیست تا تو سایه اندازی بر آن؟
هوش مصنوعی: خاک بیچاره به خاطر لباس سایهات از نعمت سایهدار شدن بیبهره مانده است. زمین چه ارزشی دارد که تو بر آن سایه بیفکنی؟
جای نعلین نبی بر طور در صف نعال
بود چون کار نبوت بد بدست دیگران
هوش مصنوعی: جای پاهای پیامبر بر کوه طور، در صفی از نعالها قرار داشت، چون کار نبوت به دست دیگران افتاده بود.
باز شد تاج سر عرش و چنین باشد چنین
لاجرم وقتی که پای خواجه باشد در میان
هوش مصنوعی: تاج سر عرش باز شد و چنین است، بنابراین وقتی که خواجه در میان باشد، این وضع به وجود میآید.
کعبه صورت اگر برخیزد از ناف زمین
بعد از این گردد زمین بر پای همچون آسمان
هوش مصنوعی: اگر کعبه از زمین برخیزد و بلند شود، زمین به قدری استوار و عادلانه خواهد شد که مثل آسمان برپا میشود.