گنجور

بخش ۶۲ - نامه جمشید به خورشید

شب تاری به روز آورد جمشید
به شب بنوشت مکتوبی به خورشید
مطوق طوطیی پریده در شب
چو زاغ شب به دنبالش مرکب
که در هندوستان سنگین قفس داشت
پریدن در هوای چین هوس داشت
ز هندستان به سوی چینش آورد
بر اطراف ختن شکر فشان کرد
درونش داد سوز قصه‌ را ساز
به نوک خامه کرد این نامه آغاز
به نام دادبخش دادخواهان
گنه بخشنده صاحب گناهان
خلاص انگیز مظلومان محبوس
علاج آمیز رنجوران مأیوس
ازو باد آفرین بر شاه خوبان
چراغ دلبران و ماه خوبان
مه برج صفا صبح صباحت
گل باغ وفا، عین ملاحت
طراز کسوت چین و طرازی
نگین تاج و فرق سرفرازی
چراغ ناظر و خورشید آفاق
فراغ خاطر و امید مشتاق
عزیزی ناگه افتادی به زاری
ز جاه یوسفی در چاه خواری
سرشک گرم رو را می‌دواند
به صدق دل دعایت می‌رساند
غریبی ناتوانی مبتلایی
ازین سرگشنهٔ بی دست و پایی
که ای نازک نگار ناز پرورد
چو گل نه گرم گیتی دیده نه سرد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شب تاری به روز آورد جمشید
به شب بنوشت مکتوبی به خورشید
هوش مصنوعی: شب به روز تبدیل شد و جمشید در شب نامه‌ای برای خورشید نوشت.
مطوق طوطیی پریده در شب
چو زاغ شب به دنبالش مرکب
هوش مصنوعی: یک طوطی زیبا و رنگارنگ در شب پرواز کرده است، مثل اینکه زاغی در پی اوست و او را تعقیب می‌کند.
که در هندوستان سنگین قفس داشت
پریدن در هوای چین هوس داشت
هوش مصنوعی: در هندوستان، پرنده‌ای در قفس زندگی می‌کرد و آرزو داشت که در هوای چین پرواز کند.
ز هندستان به سوی چینش آورد
بر اطراف ختن شکر فشان کرد
هوش مصنوعی: از هندستان به سمت چین سفر کرد و در اطراف ختن شیرینی و شکر پراکنده کرد.
درونش داد سوز قصه‌ را ساز
به نوک خامه کرد این نامه آغاز
هوش مصنوعی: در دل او داستانی سوزان و احساسات عمیق وجود دارد که با نوشتن این نامه آغاز شده است.
به نام دادبخش دادخواهان
گنه بخشنده صاحب گناهان
هوش مصنوعی: با نام خداوندی که حق را به دادخواهان می‌بخشد و گناهان را به صاحبان آن عفو می‌کند.
خلاص انگیز مظلومان محبوس
علاج آمیز رنجوران مأیوس
هوش مصنوعی: این جمله به شناخت و حمایت از کسانی که در رنج و سختی هستند اشاره دارد. به کسانی که تحت ظلم و ستم قرار گرفته‌اند کمک می‌کند تا آزاد شوند و به افرادی که ناامید و زخمی هستند، راه‌حلی برای بهبودی و نجات دهد.
ازو باد آفرین بر شاه خوبان
چراغ دلبران و ماه خوبان
هوش مصنوعی: از او، یعنی از آن شخص، باید تشکر و ستایش کرد که مانند باد نیکوست. او افتخاری برای عاشقان است و مانند چراغی روشن برای دلبران و ماهی زیبا برای خوبان می‌درخشد.
مه برج صفا صبح صباحت
گل باغ وفا، عین ملاحت
هوش مصنوعی: ماه درخشان صبح، زیبایی و سادگی را به یاد می‌آورد؛ گلی که وفاداری را به تصویر می‌کشد و جاذبه‌ای خاص دارد.
طراز کسوت چین و طرازی
نگین تاج و فرق سرفرازی
هوش مصنوعی: زیبایی لباس‌ها و جواهرات بر سر و ویژگی‌های برجسته انسان، نشان‌دهنده مقام و عظمت اوست.
چراغ ناظر و خورشید آفاق
فراغ خاطر و امید مشتاق
هوش مصنوعی: چراغی که راه را روشن می‌کند و خورشیدی که در آسمان می‌درخشد، باعث آرامش ذهن و امیدواری دل‌های مشتاق است.
عزیزی ناگه افتادی به زاری
ز جاه یوسفی در چاه خواری
هوش مصنوعی: دوستی عزیز ناگهان به حالتی سخت و غم‌انگیز افتاده است، همچون یوسف که به خاطر حسادت و betrayal در چاه افتاد و به ذلت و رنج دچار شد.
سرشک گرم رو را می‌دواند
به صدق دل دعایت می‌رساند
هوش مصنوعی: چشمان من با اشک‌های گرم خود، عشق و محبت را به تو منتقل می‌کند و دعای قلبی‌ام را به تو می‌رساند.
غریبی ناتوانی مبتلایی
ازین سرگشنهٔ بی دست و پایی
هوش مصنوعی: غریبی و ناتوانی شخصی را نشان می‌دهد که در شرایط سخت و آشفته‌ای قرار دارد و به دلیل بی‌پناهی و ضعفش، رنج می‌کشد.
که ای نازک نگار ناز پرورد
چو گل نه گرم گیتی دیده نه سرد
هوش مصنوعی: ای خوش‌سیما و زیبا که مورد محبت هستی، مانند گلی هستی که نه از دنیای گرم و پرهیاهو چیزی دیده‌ای و نه از دنیای سرد و سردی‌ها چیزی را تجربه کرده‌ای.