سلمان ساوجیبخش ۳ - در ستایش پیامبر
رسولی که پا بر سر عرش سود
ز پایش سر عرش را تاج بود
بلند آفتاب مبارک نظر
که او راست بر هر دو عالم اثر
رسول کریم و متاع امین
امام الوری، قدوه العالمین
گهی جبرئیلش بود میر بار
گهی عنکبوتش بود پردهدار
امام شش و هفت و سی بار ده
سپهر و دو مه و چارده
شد از نافه مشگ عبد مناف
معطر حرم کان زمین راست ناف
از اینجا براقش توجه نبود
به جائی که آنجایگه جای نبود
به یک پی بساط فلک در نوشت
چو تیر از کمان فلک در گذشت
چنین رفت تا سدره المنتها
به ملکی گذر کرد بی منتها
کجا دایه رحمتش داد شیر
مسیحا شد آنجاش طفلی به شیر
اگر معجز یوسف از ماهی است
تو خورشیدی و معجزت ماهی است
نهاده قدم بر سر آسمان
نینداخته سایه بر خاکدان
ز یونس به احمد همان است راه
که از قعر ماهی است تا اوج ماه
همه عقل و روح است و روحی لدیه
ایا معشر الناس، صلوا علیه
پس از شکر دادار، نعمت نبی است
وز آن پس عائی که فرض است چیست؟
دعای شهنشاه دیهیم و گاه
پدر بر پدر خسرو و پادشاه
فشاننده گنج دریا به بزم
دراننده قلب خارا به رزم
فرازنده پایه سروری
فروزنده ماه نیک اختری
سپهر از کمر بستگان درش
ظفر یک سپاهی است از لشکرش
کجا لشکر عزم او سیر کرد
رود چرخ گردنده آنجا به گرد
بر آفاق گسترده ظل همای
در آن سایه آسوده خلق خدای
ز یک سوی ظلم است و یکسو امان
چه سدی است شمشیر او در میان
ز شیر درفشش درفشان ظفر
چو از خانه شیر تابنده خور
نیبند شبیهش بصر جز به خواب
نیابد نظیرش نظر جز در آب
گر از کوه پرسی که در بحر و بر
که زیبد که بندند پیشش کمر؟
به لفظ صدا پاسخ آید ز کوه
که سلطان اویس آسمان شکوه
الا ای جهاندار پیروز بخت
سزاوار شاهی و زیبای تخت
سر فرقدان پایه تخت تست
بلند آسمان سایه بخت توست
نگینی است خورشید بر افسرت
حبابی است ناهید در ساغرت
زمین و زمانه به کام تواند
همه پادشاهان غلام تواند
شب مملکت را مه و اختری
تن سلطنت را سر و افسری
زهی در تن مملکت جاودان
وجود تو چون جان و حکمت روان
کسی را که کین تواش داد تاب
ندادش جز از چشمه تیغ آب
اگر حمله بر کوه خارا کنی
چو خاشاکش از جای خود بر کنی
به عهد تو خونریز شد بی دریغ
چنین واجب الحد از آنست تیغ
قلم کرد تزویر در عهد شاه
بریدش زبان، کرد درویش سیاه
خدایت همه هر چه بایست داد
جوانمردی و دانش و دین و داد
ترا داد رسم است و بخشش طریق
همین کن که توفیق بادت رفیق
مراد از جهان نام نیک است و بس
بجز نام نیکو نماند به کس
جهان راست حاصل همه چیز لیک
چه با خود توان برد جز نام نیک؟
بخوان قصه خسروان جوان
ز هوشنگ و جم تا به چنگیز خان
که گر عکس شمشیرشان آفتاب
بدیدی، اسد را شدی زهره آب
ز چندین زر و افسر و تخت و گنج
که کردند حاصل به سختی و رنج
بجز نام نیکو ازین انجمن
ببین تا چه بردند با خویشتن؟
شنیدم که میگفت بهرام گور
پدر را کز او شد جهان پر ز شور
که:« آه ضعیفان به گردون رسید
سرشک یتیمان به جیحون رسید
از آن ترسم ای شهریار جوان
که اشک ستمدیدگان ناگهان
فراهم شود، ملک گردد خراب
برد جاه ما را به یکباره آب»
چو بشنید، در دیده آورد آب
بپیچید مردانه دادش جواب
که ایزد تو را بخشش و داد داد
به من در ازل جور و بیداد داد
تو را آن، نصیب من این آمدست
چه تدبیر؟ قسمت چنین آمدست
مرا جز که بی معدلت نیست رای
ولی غیر از این است حکم خدای
درختی است عدل ملک بارور
که بیخش دوام است و دولت ثمر
اساس بقا عدل ثابت کند
درخت سعدات ستم برکند
نبی ملک را گفت دین تواُم است
حقیقت بدان کان بدین قائم است
قیامت که آنجاست قاضی خدای
برابر نشینند شاه و گدای
اگر عدل باشد گوای ملک
شود عرش ثابت برای ملک
بود ساعتی عدل دارای دین
ز هفتاد ساله عبادت گزین
صبوح سعدات صباح تو باد
جنود ملائک جناح تو باد
کسی را که با تست سر در غرور
کلاه از سر و سر ز تن باد دور
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ساوهسرا
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
حاشیه ها
1395/02/12 10:05
سید مجید همایونی
......... تو خورشیدی و معجزت ماهی است
اشاره به معجزه شق القمر (دو نیم شده ماه با اشاره پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله) میباشد.
1395/02/12 11:05
nabavar
سرم گیج رفت ازین همه لفاظّی و سر هم بندی . در پایان هم لازم است بد و بیراهی نثار کند : کسی را که با تست سر در غرور
کلاه از سر و سر ز تن باد دور
ماشاالله به این همه بینش
1396/03/29 09:05
حمید
متن بسیار مغشوش و مغلوط است