گنجور

غزل شمارهٔ ۶۶

بویی از خاک رهت، همره باد سحری است
رنگی از حسن رخت، مایه گلبرگ طری، است
دم ز زلف تو زنم، زان دم من مشکین است
سخن از لعل تو گویم، سخنم، زان شکری است
جز صبا محرم من نیست، ولی چندانم،
بر صبا نیست، وثوقی که صبا در به دری، است
بر جگر می‌زندم، چشم تو، هر دم، نیشی
خون چشمم که روان است، ازان رو جگری است
روی آتش و شش، از دیده ما پنهان است
ما از آن روی برآنیم که آن ماه، پری است
این که با سوز فراقت، دل ما می‌سوزد
تو برآنی که ز صبرست، نه از بی صبری است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بویی از خاک رهت، همره باد سحری است
رنگی از حسن رخت، مایه گلبرگ طری، است
هوش مصنوعی: بوی خاک مسیر تو با نسیم صبحگاهی همراه است و رنگ چهره زیبات، باعث می‌شود که گلبرگ‌های طراوت‌دار به وجود آیند.
دم ز زلف تو زنم، زان دم من مشکین است
سخن از لعل تو گویم، سخنم، زان شکری است
هوش مصنوعی: من از موهای تو صحبت می‌کنم، به همین خاطر صدای من خوشبو و خوش‌نواز است. وقتی از لب‌های تو حرف می‌زنم، حرف‌هایم شیرین و دل‌نشین است.
جز صبا محرم من نیست، ولی چندانم،
بر صبا نیست، وثوقی که صبا در به دری، است
هوش مصنوعی: به جز نسیم صبحگاهی، کسی در دل من رازداری ندارد، اما من آنقدر به این نسیم اطمینان ندارم که بتواند به درون دل من راه یابد.
بر جگر می‌زندم، چشم تو، هر دم، نیشی
خون چشمم که روان است، ازان رو جگری است
هوش مصنوعی: هر لحظه چشم تو مانند نیشی بر دلم می‌زند. خون چشم‌هایم که جاری است، به همین دلیل جای زخم دل من است.
روی آتش و شش، از دیده ما پنهان است
ما از آن روی برآنیم که آن ماه، پری است
هوش مصنوعی: این مصراع نشان می‌دهد که شعله و آتش برای ما قابل مشاهده نیست، و ما به همین دلیل به سمت آن روی زیبا و دلربا که در حقیقت همان ماه یا پری است، متمایل شده‌ایم. به عبارت دیگر، زیبایی و جذابیتی که در نظر داریم، در پس پرده‌ای از آتش پنهان شده است.
این که با سوز فراقت، دل ما می‌سوزد
تو برآنی که ز صبرست، نه از بی صبری است
هوش مصنوعی: اینکه دل ما به خاطر دوری تو می‌سوزد، نشانه‌ی این است که ما صبر داریم و بی‌صبری نمی‌کنیم. تو به خاطر این صبر ما در قلب ما حضور می‌یابی.

حاشیه ها

1399/03/14 11:06
مبین

سلام
در مصراع اول بیت پنجم لطفا "آتش و شش" را به "آتش وَشش" به معنای مانند آتش تغییر دهید.مثالهایی از این قبیل کلمات:پریوَش،مهوَش،شاه وَش

1401/11/19 07:02
فاطمه یاوری

بر جگر میزندم چشم تو هر دم نیشی

خون چشمم که روان است از آن رو جگریست

 

... بیچاره معشوق این بنده خدا. چه زبونی داشته. هرمس عالی‌‌.