گنجور

غزل شمارهٔ ۲۵۴

کار دنیا نیست چندان کار و باری، گو مباش
اختیاری کو ندارد اختیاری، گو مباش
کار و بار روز بازار جهان هیچ است، هیچ
کار اگر این است، ما را هیچ کاری گو مباش
ما برون از شش جهت داریم عالی گلشنی
گر نباشد گلخنی بر رهگذاری گو مباش
گر سپهر از پای بنشیند، بخاری گو مخیز
ور زمین از جای برخیزد، غباری گو مباش
گر بخواهد ماند جان بر خاک، باری گوهرم
ور بخواهد رفت سر بر دوش، باری گو مباش
عارفان از نعمت دنیا و عقبی عاریند
گر نباشد این دو ما را نیست عاری، گو مباش
صد هزاران بلبل خوشگوست در باغ وجود
گر نباشد چون تویی سلمان، هزاری گو مباش

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کار دنیا نیست چندان کار و باری، گو مباش
اختیاری کو ندارد اختیاری، گو مباش
هوش مصنوعی: زندگی دنیوی چندان سخت و دشوار نیست، اگر نخواهی که اختیار عهده‌دار شوم، اشکالی ندارد.
کار و بار روز بازار جهان هیچ است، هیچ
کار اگر این است، ما را هیچ کاری گو مباش
هوش مصنوعی: همه‌ی فعالیت‌ها و مشغله‌های روزمره‌ای که در دنیا وجود دارد، بی‌ارزش است. اگر کار کردن به این شکل است، پس بهتر است که کاری نکنیم.
ما برون از شش جهت داریم عالی گلشنی
گر نباشد گلخنی بر رهگذاری گو مباش
هوش مصنوعی: ما در بیرون از شش طرف، باغی پر از گل داریم؛ اگر گلخانه‌ای نباشد، بر سر راه کسی نگوید، نرو.
گر سپهر از پای بنشیند، بخاری گو مخیز
ور زمین از جای برخیزد، غباری گو مباش
هوش مصنوعی: اگر آسمان از جایش پایین بیفتد، تو نترس و نایست. و اگر زمین از محل خود بلند شود، تو خود را نزن و نترس.
گر بخواهد ماند جان بر خاک، باری گوهرم
ور بخواهد رفت سر بر دوش، باری گو مباش
هوش مصنوعی: اگر بخواهد روح من بر زمین بماند، فدا می‌شوم؛ و اگر بخواهد که بر دوش کسی برود، پس به او نمی‌پیوندم.
عارفان از نعمت دنیا و عقبی عاریند
گر نباشد این دو ما را نیست عاری، گو مباش
هوش مصنوعی: عارفان از نعمت‌های دنیوی و آخرتی بی‌نیاز هستند. اگر این دو نعمت وجود نداشته باشد، ما هم بی‌نیاز نیستیم؛ پس نگو که نباش.
صد هزاران بلبل خوشگوست در باغ وجود
گر نباشد چون تویی سلمان، هزاری گو مباش
هوش مصنوعی: در باغ وجود، صد هزار بلبل خوش‌صدا وجود دارد، اما اگر تو، سلمان، در آنجا نباشی، هیچ‌کدام از آن‌ها ارزشی ندارند.