گنجور

غزل شمارهٔ ۲۱

نوبهار و عشق و مستی، خاصه در عهد شباب
می‌کند، بنیاد مستوری مستوران، خراب
غنچه مستور صاحبدل، نمی‌بینی که چون
بشنود، بوی بهار، از پیش بردارد نقاب
بوی عشرت در بهار، از لاله می‌آید که اوست
در دلش، سودای عشق و در سرش جام شراب
دور باد، از نرگس صاحب نظر چشم بدان
کو چو چشمت، بر نمی‌دارد سر از مستی و خواب
مدعی منعم مکن، در عاشقی، زیرا که نیست
عقل را با پیچ و تاب زلف خوبان، هیچ تاب
چشم نرگس دل به یغما برد و جان، گر می برد
ترک سرمست معربد را، که می‌گوید جواب؟
ای بهار روی جانان! گل برون آمد ز مهد
تا به کی باشد گل رخسار از ما، در حجاب؟
نسخه حسن رخت را عرض کن بر جویبار
تا ورق‌های گل نسرین، فرو شوید به آب
بلبلان اوصاف گل گویند و ما وصف رخت
ما دعای پادشاه کامران کامیاب
سایه لطف الهی، دندی سلطان که هست
آسمان سلطنت را رای و رویش آفتاب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نوبهار و عشق و مستی، خاصه در عهد شباب
می‌کند، بنیاد مستوری مستوران، خراب
هوش مصنوعی: بهار و عشق و حالت سرمستی، به‌ویژه در دوران جوانی، باعث می‌شود که اساس پنهانی‌ها و رازها ویران شود.
غنچه مستور صاحبدل، نمی‌بینی که چون
بشنود، بوی بهار، از پیش بردارد نقاب
هوش مصنوعی: غنچه‌ای که در دل دارد، وقتی بوی بهار را بشنود، پرده‌اش را کنار می‌زند و خود را نشان می‌دهد.
بوی عشرت در بهار، از لاله می‌آید که اوست
در دلش، سودای عشق و در سرش جام شراب
هوش مصنوعی: در بهار، عطر شادی و خوشی از گل لاله به مشام می‌رسد، زیرا این گل در دل خود شور عشق و در ذهنش تصور نوشیدن شراب را دارد.
دور باد، از نرگس صاحب نظر چشم بدان
کو چو چشمت، بر نمی‌دارد سر از مستی و خواب
هوش مصنوعی: دور باد از کسی که چشمانش مانند نرگس است و نمی‌تواند از مستی و خواب خود بیدار شود.
مدعی منعم مکن، در عاشقی، زیرا که نیست
عقل را با پیچ و تاب زلف خوبان، هیچ تاب
هوش مصنوعی: در محبت و عاشقی، از ادعاها و برتری‌جویی‌ها خودداری کن، چون عقل و منطق در برابر زیبایی و پیچیدگی موهای محبوبان، تاب و تحملی ندارد.
چشم نرگس دل به یغما برد و جان، گر می برد
ترک سرمست معربد را، که می‌گوید جواب؟
هوش مصنوعی: چشمان نرگس زیبایی دل را ربود و جان را به تسخیر درآورد. اگر محبوب گمراه و سرمست بخواهد جان مرا بگیرد، چه کسی جوابگو خواهد بود؟
ای بهار روی جانان! گل برون آمد ز مهد
تا به کی باشد گل رخسار از ما، در حجاب؟
هوش مصنوعی: ای بهار زیبای محبوب! گل از گهواره بیرون آمده است؛ تا کی گل چهره‌ات از ما پنهان خواهد ماند؟
نسخه حسن رخت را عرض کن بر جویبار
تا ورق‌های گل نسرین، فرو شوید به آب
هوش مصنوعی: حسن زیبایی تو را به جویبار معرفی کن تا گل‌های نسرین لطیف‌تر و زیباتر در آب غرق شوند.
بلبلان اوصاف گل گویند و ما وصف رخت
ما دعای پادشاه کامران کامیاب
هوش مصنوعی: پرندگان به زیبایی‌ها و ویژگی‌های گل صحبت می‌کنند، اما ما فقط از زیبایی تو سخن می‌گوییم، چون دعا و خواسته‌ ما این است که تو همیشه خوشبخت و کامیاب باشی.
سایه لطف الهی، دندی سلطان که هست
آسمان سلطنت را رای و رویش آفتاب
هوش مصنوعی: سایه‌ی محبت خدا، دندی سلطان، که نور و شکوه سلطنتش همچون آفتاب بر آسمان می‌تابد.

حاشیه ها

1399/08/12 22:11
. دکتر شکوهی

تا به کی باشد گل رحسار از ما، در حجاب؟
رخ‌سار درست است.