گنجور

غزل شمارهٔ ۱۹۸

خام خم را ز لبت، رنگ اگر وام کنند
زاهدان نیز در آن خم طمع خام کنند
چون برد لعل تو از جام تنم جان کهن
ساقیان جان نو آرند و در آن جام کنند
عاشقان جان ز پی مصلحتی می‌خواهند
تا نثار قد و بالای دلارام کنند
شاهدان را همگی زلف نهادن بر روی
غرض آن است که صبح چو منی شام کنند
با سر زلف تو دلبستگیم دانی چیست؟
تا که دیوانه زنجیر توام نام کنند
بلبلان در سحر و شام به آواز بلند
صفت قامت آن سرو گل اندام کنند
مه رخان فلک از خانه برآیند به بام
تا تماشای تو هر شام ازین بام کنند
راه عشق تو نه راهی است که اقدام روند
شرح شوق تو نه کاری است که اقلام کنند
بت پرستان اگر از عشق تو آگاه شوند
روی در روی تو و پشت بر اصنام کنند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خام خم را ز لبت، رنگ اگر وام کنند
زاهدان نیز در آن خم طمع خام کنند
هوش مصنوعی: اگر زاهدان هم بخواهند، می‌توانند از رنگ شراب در این خم سیراب شوند، حتی اگر فقط خم باشد و در واقع خالی از محتوا باشد.
چون برد لعل تو از جام تنم جان کهن
ساقیان جان نو آرند و در آن جام کنند
هوش مصنوعی: وقتی که لب‌های سرخ تو جان کهن من را به یاد می‌آورد، ساقیان جان جدیدی به من می‌بخشند و آن را در جام تازه‌ای می‌ریزند.
عاشقان جان ز پی مصلحتی می‌خواهند
تا نثار قد و بالای دلارام کنند
هوش مصنوعی: عاشقان به خاطر مصلحتی، جان خود را می‌خواهند تا آن را فدای زیبایی و جذبه‌ی معشوق کنند.
شاهدان را همگی زلف نهادن بر روی
غرض آن است که صبح چو منی شام کنند
هوش مصنوعی: تمامی آنانی که زیبایی دارند، زلف خود را بر روی می‌گذارند. هدف از این کار این است که مانند من، در هنگام صبح دل‌ها را شاد کنند و در شب، آن دل‌ها را غمگین سازند.
با سر زلف تو دلبستگیم دانی چیست؟
تا که دیوانه زنجیر توام نام کنند
هوش مصنوعی: عشق من به موهای تو چه معنایی دارد؟ تا جایی که دیوانه‌ها مرا به زنجیر تو می‌شناسند.
بلبلان در سحر و شام به آواز بلند
صفت قامت آن سرو گل اندام کنند
هوش مصنوعی: پرندگان در صبح و عصر با صدای بلند به توصیف زیبایی‌های آن سرو گل‌مانند می‌پردازند.
مه رخان فلک از خانه برآیند به بام
تا تماشای تو هر شام ازین بام کنند
هوش مصنوعی: ماه رخشانی که از آسمان به خانه‌ها می‌آید، بر بام‌ها قرار می‌گیرد تا هر شب تماشای زیبایی تو را انجام دهد.
راه عشق تو نه راهی است که اقدام روند
شرح شوق تو نه کاری است که اقلام کنند
هوش مصنوعی: راه عشق تو مسیری نیست که هر کسی بتواند به راحتی در آن قدم بردارد و توضیح عشق تو هم کاری نیست که بتوان به سادگی بیان کرد.
بت پرستان اگر از عشق تو آگاه شوند
روی در روی تو و پشت بر اصنام کنند
هوش مصنوعی: اگر بت‌پرستان از عشق تو آگاه شوند، به‌جای پرستش بت‌هایشان، روبه‌روی تو خواهند ایستاد و پشت به بت‌ها می‌کنند.