گنجور

غزل شمارهٔ ۱۵۴

صنمی اگر جفایی کند آن جفا نباشد
ز صنم جفا چه جویی که درو وفا نباشد؟
ز حبیب خود شنیدم که به نزد ما جمادی
به از آن وجود باشد که درو هوا نباشد
چو به حسرت گلت گل، شوم از گلم گیاهی
ندمد که بوی مهر تو در آن گیا نباشد
ز خمار سر گرانم، قدحی بیار ساقی
که از آن مصدعی را به ازین دوا نباشد
به نسیم می، چنان کن ملکان کاتبان را
که به هیچشان شعور از بد و نیک ما نباشد
به شکستگان شنیدم که همی کنی نگاهی
به من شکسته آخر نظرت چرا نباشد؟
ملکیم گفت: سلمان به دعای شب وصالش
بطلب که حاجت الا به دعا روا نباشد
دل خسته نیست با من که ز دل کنم دعایش
چه کنم دعا که بی‌دل اثر دعا نباشد

اطلاعات

وزن: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ساوه‌سرا

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صنمی اگر جفایی کند آن جفا نباشد
ز صنم جفا چه جویی که درو وفا نباشد؟
هوش مصنوعی: اگر معشوقی به انسان ظلمی کند، آن ظلم را نمی‌توان از او انتظار داشت؛ زیرا از چنین معبودی وفا نمی‌توان داشت.
ز حبیب خود شنیدم که به نزد ما جمادی
به از آن وجود باشد که درو هوا نباشد
هوش مصنوعی: از معشوق خود شنیدم که برای ما، وجودی که در آن هوا و احساس نباشد، از چیزهای بی‌جان بهتر است.
چو به حسرت گلت گل، شوم از گلم گیاهی
ندمد که بوی مهر تو در آن گیا نباشد
هوش مصنوعی: وقتی به یاد گل تو حسرت می‌خورم، می‌فهمم که هیچ گیاه و گلی نمی‌تواند عطر محبت تو را داشته باشد.
ز خمار سر گرانم، قدحی بیار ساقی
که از آن مصدعی را به ازین دوا نباشد
هوش مصنوعی: از حالت نشئگی و سنگینی سرم، ای ساقی، جامی بیاور که این دارو برای درد دل کسی بهتر از آن نخواهد بود.
به نسیم می، چنان کن ملکان کاتبان را
که به هیچشان شعور از بد و نیک ما نباشد
هوش مصنوعی: بگذار نسیم می طوری بر کاتبان ملایم بوزد که هیچ یک از آنها تفاوت بین خوب و بد را نفهمند.
به شکستگان شنیدم که همی کنی نگاهی
به من شکسته آخر نظرت چرا نباشد؟
هوش مصنوعی: شنیدم که افرادی که آسیب‌دیده‌اند، به من شکسته نگاه می‌کنند. چرا تو که می‌بینی حال من این‌گونه است، توجهی به من نمی‌کنی؟
ملکیم گفت: سلمان به دعای شب وصالش
بطلب که حاجت الا به دعا روا نباشد
هوش مصنوعی: ملک فرمود: سلمان، در شب دعا کن و از او بخواه که حاجت‌های تو برآورده شود؛ زیرا حاجت‌ها تنها با دعا برآورده می‌گردند.
دل خسته نیست با من که ز دل کنم دعایش
چه کنم دعا که بی‌دل اثر دعا نباشد
هوش مصنوعی: دل بی‌تاب من دیگر حوصلهٔ دعای من را ندارد؛ چه فایده‌ای دارد دعا کردن وقتی که دل در کار نیست و دعاها بی‌اثر می‌شوند؟

حاشیه ها

1388/08/14 15:11
mareshtani

m1 b2 momken(habibekhod)bashad
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

1396/07/15 08:10
روزبه

علامت سوال در انتهای بیت یکی به آخر باید حذف شود

1401/09/08 13:12
رضا از کرمان

 سلام بر سروران گرامی

        در مصرع دوم از بیت اول بنظرم( ز صنم وفا چه جویی) از نظر معنا صحیح‌تراست امکان داره( جفا )اشتباه چاپی باشه  متشکرم از پاسخ شما

  شاد وسربلند باشید