شمارهٔ ۱۳ - ستایش و تاریخ بنای اسلام خان
بهار گل دولت اسلام خان
که دارد ازو این چمن آب و تاب
بنایی به بنگاله بنیاد کرد
که برجش بود نام و قصرش خطاب
حصار فلک را بسی گشته است
ندیده ست برجی چنین آفتاب
عمارت نمی دارد این قدر و شان
سپهری بنا کرده از خاک و آب
ز فیض هوایش، چو طوطی سزد
شود سبز اگر بال مرغ کباب
دهد مستی از بس به کیفیت است
درو جام روزن چو جام شراب
رقم زد پی سال تاریخ او
خرد «شاه برج مه و آفتاب»
شمارهٔ ۱۲ - تاریخ و توصیف بنای اسلام خان: ای خجسته بنا، ز رونق توشمارهٔ ۱۴ - مذمت جمعی حساد: در اقلیم معنی سلیم آن مسیحم
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بهار گل دولت اسلام خان
که دارد ازو این چمن آب و تاب
هوش مصنوعی: بهار زمان پررونق و شادی اسلام خان است که به واسطه او این باغ سرسبز و پرجلال شده است.
بنایی به بنگاله بنیاد کرد
که برجش بود نام و قصرش خطاب
هوش مصنوعی: در بنگاله ساختمانی بنا شده است که به خاطر برج بلندش معروف است و کاخی مجلل دارد که به آن لقب دادهاند.
حصار فلک را بسی گشته است
ندیده ست برجی چنین آفتاب
هوش مصنوعی: آسمان مدتهاست که دوری را دیده، اما همچون این برج آفتاب را هیچگاه ندیده است.
عمارت نمی دارد این قدر و شان
سپهری بنا کرده از خاک و آب
هوش مصنوعی: این جهان و زندگی، ارزش و عظمت زیادی ندارد، چرا که ساختمان بزرگ آسمان از خاک و آب ساخته شده است.
ز فیض هوایش، چو طوطی سزد
شود سبز اگر بال مرغ کباب
هوش مصنوعی: با نعمت و لطافت هوای او، مانند طوطی میشود سبز، حتی اگر بال مرغ کبابی باشد.
دهد مستی از بس به کیفیت است
درو جام روزن چو جام شراب
هوش مصنوعی: در اینجا گفته شده که به خاطر ویژگیهای خاص مکان یا فضایی که توصیف شده، حالتی سرمستی و خوشحالی به انسان دست میدهد. مانند این که وقتی انسان جامی از شراب مینوشد و احساس خوشی و سرخوشی میکند. در واقع، این مکان به مانند جامی است که نوشیدنی خوشی را در خود دارد.
رقم زد پی سال تاریخ او
خرد «شاه برج مه و آفتاب»
هوش مصنوعی: در اینجا به بیان تاریخ و ویژگیهای برجسته شخصیتی اشاره شده است. به نوعی، نمایانگر عظمت و ارزش فردی است که به او لقب شاه داده شده و در میان دیگران مثل ماه و خورشید میدرخشد.