گنجور

شمارهٔ ۱۲ - تاریخ و توصیف بنای اسلام خان

ای خجسته بنا، ز رونق تو
چشم بد دور، چشم ایامی
همه روی زمین به سایه ی توست
کز بلندی چو صیت اسلامی
در نظرها ز بس که مرغوبی
خوش تر از پیکر دلارامی
خاک توست از گل بتان چگل
زان چنین دلکش و خوش اندامی
دایم از نقش های آینه کار
همچو طاووس مست در دامی
تابدان ها دلیل روشن توست
که سزاوار شیشه و جامی
آرمیده چو صاحب خویشی
آسمانی و با زمین رامی
یعنی اسلام خان مهر ضمیر
که ز نامش تو صاحب نامی
وصف قدر تو من چگونه کنم
که خوش آغاز و نیک انجامی
طاق نوشیروان گجراتی
جای چنگیز ملک آسامی
منزل آصف سلیمانی
بزمگاه وزیر بهرامی
پی تاریخ تو جهان گوید
کعبه ی خاص و قبله ی عامی

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای خجسته بنا، ز رونق تو
چشم بد دور، چشم ایامی
هوش مصنوعی: ای خوش سیرت و نیکو، از زیبایی تو چشم بد دور باد، ای روزگار!
همه روی زمین به سایه ی توست
کز بلندی چو صیت اسلامی
هوش مصنوعی: تمامی مخلوقات روی زمین زیر سایه تو قرار دارند، زیرا جلال و عظمت تو از بلندی تا آسمان‌ها تاثیرگذار است.
در نظرها ز بس که مرغوبی
خوش تر از پیکر دلارامی
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی‌های زیادت، در دید دیگران تو از تمام مرغوب‌ها و زیباها دلپذیرتر هستی.
خاک توست از گل بتان چگل
زان چنین دلکش و خوش اندامی
هوش مصنوعی: خاک تو از زیبایی مجسمه‌های معشوقان است، به همین خاطر این همه دلربا و خوش‌اندام هستی.
دایم از نقش های آینه کار
همچو طاووس مست در دامی
هوش مصنوعی: همیشه در حال تماشا و شگفتی از زیبایی‌های دنیا هستم، مانند طاووس که در دامی گرفتار شده است.
تابدان ها دلیل روشن توست
که سزاوار شیشه و جامی
هوش مصنوعی: تا زمانی که دلیل روشنت، شایسته‌ی شیشه و جامی است.
آرمیده چو صاحب خویشی
آسمانی و با زمین رامی
هوش مصنوعی: شخصی در آرامش و سکون به خواب رفته، همانند کسی که با آسمان در ارتباط است و با زمین همزیستی دارد.
یعنی اسلام خان مهر ضمیر
که ز نامش تو صاحب نامی
هوش مصنوعی: اسلام خان مهر ضمیر شخصی است با ویژگی‌ها و خصوصیات ستودنی که به واسطه نامش، مقام و شهرتی را به دست آورده است.
وصف قدر تو من چگونه کنم
که خوش آغاز و نیک انجامی
هوش مصنوعی: چگونه می‌توانم تو را توصیف کنم در حالی که شروع خوبی داری و پایان‌ات نیز نیکو است؟
طاق نوشیروان گجراتی
جای چنگیز ملک آسامی
هوش مصنوعی: طاق نوشیروان که در گجرات قرار دارد، می‌تواند نماد قدرت و شکوه باشد، در حالی که چنگیز، سرزمین آسیا را تحت تاثیر قرار داده و به فتح آن پرداخته است. این بیت به juxtaposition یا مقایسه بین این دو نماد مختلف از تاریخ اشاره دارد.
منزل آصف سلیمانی
بزمگاه وزیر بهرامی
هوش مصنوعی: منزل آصف سلیمانی، جایی است که وزیر بهرامی در آن جشن و شادی برپا می‌کند.
پی تاریخ تو جهان گوید
کعبه ی خاص و قبله ی عامی
هوش مصنوعی: تاریخ به واسطه وجود تو، به دنیا می‌گوید که تو مظهر خاص و مورد توجه همگان هستی.