گنجور

شمارهٔ ۶۴

برق عشق آمد که سوزد خرمن تدبیر را
با گریبان کار افتد دست دامنگیر را
نام من در دفتر اهل شهادت داخل است
کرده ام روشن سواد جوهر شمشیر را
پاسبان مستی ما نیست غیر از تیغ عشق
برگ نی باشد مگس ران وقت خفتن شیر را
از طلسم هند آزادی تجرد می دهد
چاره عریانی بود این خاک دامنگیر را
چون منی را طاقت چندین علایق از کجاست
فیل نتواند کشیدن این قدر زنجیر را
همچو شاهینی که مرغی را کمین سازد سلیم
تا هوا گیرد دل من می‌رباید تیر را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

برق عشق آمد که سوزد خرمن تدبیر را
با گریبان کار افتد دست دامنگیر را
هوش مصنوعی: برق عشق به شکل ناگهانی و شدید به وجود آمد و باعث سوزاندن تمام برنامه‌ریزی‌ها و تدبیرها شد، به گونه‌ای که در این شرایط، دست‌هایی که برای به دام انداختن کارها تلاش می‌کردند، بی‌نفع و بی‌اثر شدند.
نام من در دفتر اهل شهادت داخل است
کرده ام روشن سواد جوهر شمشیر را
هوش مصنوعی: من نامم را در فهرست کسانی که جانشان را در راه حق فدا کرده‌اند نوشته‌ام و این موضوع را با وضوح و دیدنی به عنوان نشانه‌ای از همت و عزت خود قرار داده‌ام.
پاسبان مستی ما نیست غیر از تیغ عشق
برگ نی باشد مگس ران وقت خفتن شیر را
هوش مصنوعی: حافظ در این بیت به این نکته اشاره می‌کند که تنها چیزهایی که می‌توانند ما را از مستی و غفلت بیرون بکشند، عشق و هیجانات ناشی از آن هستند. او به نوعی از قدرت عشق صحبت می‌کند که می‌تواند بر خفتگی و بی‌خبر بودن غلبه کند. به عبارتی، عشق به عنوان نیرویی قوی و مسلط بر زندگی انسان‌ها، می‌تواند آن‌ها را از خواب غفلت بیدار کند.
از طلسم هند آزادی تجرد می دهد
چاره عریانی بود این خاک دامنگیر را
هوش مصنوعی: طلسم هند باعث می‌شود که از قید و بند رهایی یابیم و راه حلی برای آلودگی‌های این دنیا پیدا کنیم.
چون منی را طاقت چندین علایق از کجاست
فیل نتواند کشیدن این قدر زنجیر را
هوش مصنوعی: انسانی با چنین علاقه‌های بسیار، چگونه می‌تواند این همه بار سنگین را تحمل کند؟ مثل این است که فیل نتواند این قدر زنجیر را بکشد.
همچو شاهینی که مرغی را کمین سازد سلیم
تا هوا گیرد دل من می‌رباید تیر را
هوش مصنوعی: مانند شاهینی که به شکار مرغی نشسته و منتظر فرصتی است، دل من نیز همانند تیر برمی‌خیزد و می‌رباید.