شمارهٔ ۳۴
ذوقی ز باغ نیست دل غم پذیر را
کوته کنید رشته ی مرغ اسیر را
برهیچ کس به غیر وجود ضعیف من
حیرت قفس نساخته نقش حصیر را
شیرین اگر اشاره به مژگان خود کند
سازد روان ز ناف گهر، جوی شیر را
اصلاح دوستان سخنم را به کار نیست
رخت قصب قبول ندارد عبیر را
شمشیر را ز جوهر تندی زوال نیست
افتادگی به خاک نشانیده تیر را
دشمن شود دلیر چو بیند ملایمت
کردند ازان حرام به مردان حریر را
آن کز مآل دولت دنیاست باخبر
کرسی زیر دار شمارد سریر را
با اختران چه کار ترا ای غزال مست
بگذار این شمردن دندان شیر را!
عنقا سلیم همدم و همراز من بس است
کاری به خلق نیست من گوشه گیر را
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ذوقی ز باغ نیست دل غم پذیر را
کوته کنید رشته ی مرغ اسیر را
هوش مصنوعی: دلتنگی و غم را از زندگی دور کنید، چرا که دل شاداب و سرزنده، جایی برای غصه ندارد. همچنین، باید نسبت به مسائلی که ما را به اسارت میکشانند، بی توجه باشیم و از آنها فاصله بگیریم.
برهیچ کس به غیر وجود ضعیف من
حیرت قفس نساخته نقش حصیر را
هوش مصنوعی: هیچکس به جز وجود ناتوان من، شگفتی قفس را به تصویر نکشیده است.
شیرین اگر اشاره به مژگان خود کند
سازد روان ز ناف گهر، جوی شیر را
هوش مصنوعی: اگر شیرین دختری به بافت مژگانش نگاهی بیفکند، میتواند روح را به حرکت انداخته و از نافش جوی شیرین و زلالی به وجود آورد.
اصلاح دوستان سخنم را به کار نیست
رخت قصب قبول ندارد عبیر را
هوش مصنوعی: صحبت کردن با دوستان برای اصلاح سخنانم فایدهای ندارد، چون ذائقه و سلیقهی آنان بوی خوش را نمیپذیرد.
شمشیر را ز جوهر تندی زوال نیست
افتادگی به خاک نشانیده تیر را
هوش مصنوعی: شمشیر به خاطر تیزی و قدرتی که دارد، هرگز به زوال و ضعف نمیرسد و همیشه به شکوه و عظمت خود ادامه میدهد. همچنین تیر که به خاک افتاده، نشاندهنده شکست است.
دشمن شود دلیر چو بیند ملایمت
کردند ازان حرام به مردان حریر را
هوش مصنوعی: وقتی که دشمن احساس کند که با نرمی و ملایمت برخورد شده، دلیر و جسور میشود و از آن غفلت، به خود اجازه میدهد که به مردان نیکو و محترم آسیب برساند.
آن کز مآل دولت دنیاست باخبر
کرسی زیر دار شمارد سریر را
هوش مصنوعی: کسی که از پیامدهای دنیا آگاه است، نباید به تخت و تاجی که به ظاهر باشکوه است، دل ببندد.
با اختران چه کار ترا ای غزال مست
بگذار این شمردن دندان شیر را!
هوش مصنوعی: ای غزال مست، چرا به ستارهها فکر میکنی؟ بیخیال شمردن دندانهای شیر باش!
عنقا سلیم همدم و همراز من بس است
کاری به خلق نیست من گوشه گیر را
هوش مصنوعی: پرندهی افسانهای سلیم، همدم و رازدار من است و این برای من کافی است. کاری به دیگران ندارم و من فردی گوشهگیر هستم.