سحاب اصفهانیشمارهٔ ۲۷
گر نخواهم که به فرمان دل آرم جان را
به که با خویش گذارم دل نافرمان را
شاد از اینم که به او زخم دگر تا نزند
نتواند که بر آرد ز دلم پیکان را
من از این دست که دارم به گریبان پیداست
که جفا جوی کشیده است زمن دامان را
خلقی از فتنه ی چشمش به شکایت بودند
گر نیاموخته بود این نگه پنهان را
در ره عشق دلا لحظه ای آسوده مباش
گو کسی طی نکند این ره بی پایان را
بوسه ای می دهد اما به بها می طلبد
ز (سحاب) آنچه در اول نگهش داد آن را
جور از حد مبر از ناله ام آسوده مدار
گوش دربان شهنشاه قدر دربان را
شه نشان فتحعلی شاه که از رفعت کرد
اولین پله به ایوان نهمین ایوان را
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر نخواهم که به فرمان دل آرم جان را
به که با خویش گذارم دل نافرمان را
هوش مصنوعی: اگر نخواهم که طبق خواسته دلم زندگی کنم، بهتر است که جانم را به حال خود بگذارم و دل سرکش خود را رها کنم.
شاد از اینم که به او زخم دگر تا نزند
نتواند که بر آرد ز دلم پیکان را
هوش مصنوعی: من خوشحالم که او نتواند بدون زخم زدن به من، احساسات و دردهای درونم را بروز دهد.
من از این دست که دارم به گریبان پیداست
که جفا جوی کشیده است زمن دامان را
هوش مصنوعی: من با دست خود نشان می‌دهم که چقدر از رفتار نادرست رنج بردم.
خلقی از فتنه ی چشمش به شکایت بودند
گر نیاموخته بود این نگه پنهان را
هوش مصنوعی: مردم به خاطر زیبایی و جذابیت چشمان او دچار مشکل و نگرانی بودند، اگر او این نگاه مخفی را یاد نگرفته بود.
در ره عشق دلا لحظه ای آسوده مباش
گو کسی طی نکند این ره بی پایان را
هوش مصنوعی: در مسیر عشق، ای دل، لحظه‌ای آرامش نداشته باش، چرا که هیچ‌کس نمی‌تواند این راه بی‌پایان را به سادگی طی کند.
بوسه ای می دهد اما به بها می طلبد
ز (سحاب) آنچه در اول نگهش داد آن را
هوش مصنوعی: بوسه‌ای می‌دهد اما به قیمت سنگینی می‌خواهد. از آسمان آنچه که در ابتدا نظرش را جلب کرده، می‌طلبد.
جور از حد مبر از ناله ام آسوده مدار
گوش دربان شهنشاه قدر دربان را
هوش مصنوعی: به من ظلم و بی‌عدالتی نرسان. بی‌توجهی تو به ناله‌هایم مرا آسوده نمی‌کند. تو که دربان شاهی، باید قدر و ارزش خودت را بشناسی.
شه نشان فتحعلی شاه که از رفعت کرد
اولین پله به ایوان نهمین ایوان را
هوش مصنوعی: این بیت به نشان و نشانه فتحعلی شاه اشاره دارد که برای رسیدن به اوج و بلندی، اولین قدم را به سمت ایوان نهم برداشته است. در اینجا، ایوان نهم نماد مقام و عظمت است و نشان می‌دهد که شاه با اراده و عزمی راسخ در پی رسیدن به قله‌های بلند است.