گنجور

شمارهٔ ۱۵

دانی چه اثر داشت دعای سحر ما؟
این بود که نگذاشت به عالم اثر ما
زاول قدم از پای فتادیم و ازین پس
تا در ره عشق تو چه آید به سر ما
جز بار غم از شاخ وفای تو نچیدیم
از نخل جفایت چه بود تا ثمر ما؟
مرگ همه اغیار خوش است ارنه چه حاصل؟
یک خار اگر کم شود از رهگذر ما؟
پروانه ی محروم ز شمعیم و، ز دل خاست
این آتش سوزنده که بینی ز پر ما
جز اینکه شود وقت نگه مانع دیدار
دیگر چه بود خاصیت این چشم تر ما؟
بیداد گرا خوبه ستم کردی و ترسم
گیرد ز تو داد دل ما دادگر ما
دی پیر مغان گفت دو چیز است که بخشد
عمر ابد و آب خضر خاک در ما
افغان چو جرس خاست (سحاب) از همه دلها
بنشست به محمل چو مه نو سفر ما

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دانی چه اثر داشت دعای سحر ما؟
این بود که نگذاشت به عالم اثر ما
هوش مصنوعی: می‌دانی دعا و نیایشِ ما در سحر چه تأثیری داشت؟ این بود که اجازه نداد تاثیر ما در دنیا باقی بماند.
زاول قدم از پای فتادیم و ازین پس
تا در ره عشق تو چه آید به سر ما
هوش مصنوعی: ما از ابتدا به عشق تو دچار زحمت و سختی شدیم و از این به بعد نمی‌دانیم در مسیر عشق تو چه بر سر ما خواهد آمد.
جز بار غم از شاخ وفای تو نچیدیم
از نخل جفایت چه بود تا ثمر ما؟
هوش مصنوعی: ما تنها از وفاداری تو بار غم برداشتیم، از بی‌وفایی تو چه چیزی بر ما نرسید؟
مرگ همه اغیار خوش است ارنه چه حاصل؟
یک خار اگر کم شود از رهگذر ما؟
هوش مصنوعی: اگر همه دشمنان نابود شوند، چه فایده‌ای دارد؟ آیا با کم شدن یک خار از مسیر ما، چیزی تغییر می‌کند؟
پروانه ی محروم ز شمعیم و، ز دل خاست
این آتش سوزنده که بینی ز پر ما
هوش مصنوعی: ما مانند پروانه‌ای هستیم که از شمع دور افتاده‌ایم و آتش سوزنده‌ای که در دل داریم، باعث شده تا تو شعله‌های روشن ما را ببینی.
جز اینکه شود وقت نگه مانع دیدار
دیگر چه بود خاصیت این چشم تر ما؟
هوش مصنوعی: این چشم‌های خیس ما فقط مانع دیدن یکدیگر می‌شود. آیا غیر از این، چه فایده‌ای دارند؟
بیداد گرا خوبه ستم کردی و ترسم
گیرد ز تو داد دل ما دادگر ما
هوش مصنوعی: تویی که به ستمگر بودن خود افتخار می‌کنی و با این کار به ما آسیب می‌زنی، دل ما از دادخواهی تو می‌لرزد.
دی پیر مغان گفت دو چیز است که بخشد
عمر ابد و آب خضر خاک در ما
هوش مصنوعی: پیر مغان گفت که دو چیز وجود دارد که می‌تواند عمر ابدی به انسان ببخشد: یکی از آنها نیکی و خوبی است و دیگری آب خضر، که به عنوان نشانه‌ای از زندگی جاودان و سرشار از برکت شناخته می‌شود.
افغان چو جرس خاست (سحاب) از همه دلها
بنشست به محمل چو مه نو سفر ما
هوش مصنوعی: وقتی افغانی به صدا درآمد، همه دل‌ها از شوق و شادمانی آرام گرفتند. همچون ماه نو که از سفرش می‌گوید، ما نیز به راه خود ادامه می‌دهیم.