شمارهٔ ۶ - غدیریه
امروز روز نصب وصی پیمبر است
اندر خم غدیر یکی طرفه محضر است
از چشم دل ببین که نبی فوق منبر است
روحش قرین وجد ز پیغام داور است
پیغام آشنا سخن روح پرور است
ارواح انبیا همه را با نیاز بین
جن و ملک گرفته نشیب و فراز بین
خلقی زهند و روم و عراق و حجاز بین
چشم همه به احمد محمود باز بین
یا للعجب حکایت صحرای محشر است
به به چه محضریست که آنرا نظیر نیست
عنوان صدر و ذیل و غنی و فقیر نیست
ناطق بجز رسول نذیر بشیر نیست
گوید که جز علی بخلایق امیر نیست
وین نیست قول من که ز خلاق اکبر است
انوار لمعه لمعه برآید در آن مکان
از منبر جحاز شتر تا به آسمان
پر گشته از شکوه بنیهاشمی جهان
جبریل راست آیه اکملت ارمغان
یعنی کمال دین به تولای حیدر است
افکنده این قضیه بر اجسام ارتعاش
بر دوست جان فزا شده از خصم دلخراش
حافظ ز دور ناظر و گوید ز صدق فاش
گو زاهد زمانه و گو شیخ راه باش
آنرا که دوستی علی نیست کافر است
نور ولایت اسدالله ظهور یافت
زین نور دهر بهجت و گیتی سرور یافت
ارض و سما تجمل الله نور یافت
شاهد ز غیب آمد و جانان حضور یافت
صاحب دلان زمان ملاقات دلبر است
یک دور بود بادهٔ عرفان کبریا
در عهده سقایت افراد انبیا
آن دور منتهی شد و امروز مصطفی
تفویض کرد امر سقایت بمرتضی
زین بعد جام در کف ساقی کوثر است
روزی چنین نکو که بیمن قدوم وی
آمد زمان وصل و شد ایام هجر طی
با بانگ چنگ و ناله تار و نوای نی
ساقی بعشق بوالحسنم بخش جام می
کاین میمرا حلالتر از شیر مادر است
رندان دهند از ره انصاف پروری
ترجیح بندگی علی را بسروری
آری کند بچرخ گر از رتبه همسری
یک ذرهاش بخاک زمین نیست برتری
هر سر که آن نه خاک کف پای قنبر است
رسم است در میان دلیران پهلوان
کارند وصف خود گه پیکار بر زبان
شیر خدای هم بمصاف دلاوران
میکرد وصف خویش بگاه رجز بیان
آنوصف چیست نعرهٔ الله اکبر است
حکم قضا رود همه بر حکمت علی
هستی ز کل و جزو بود حشمت علی
بود صغیر نیست جز از رحمت علی
وین نطق جانفزاش بود نعمت علی
کی نعمتی چنین همهکس را میسر است
شمارهٔ ۵ - مخمس در مدح خواجه قنبر کننده در خیبر علی علیهالسلام: امشب به هر کجا گذری وادایمن استشمارهٔ ۷ - در تهنیت عید مولود - که قرین شد با جمعه و عید نوروز عجم در ماه شعبان ۱۳۴۲ هجری قمری: ساقیا خیز در این عید مبارک مقدم
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: ترکیب بند
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
امروز روز نصب وصی پیمبر است
اندر خم غدیر یکی طرفه محضر است
هوش مصنوعی: امروز روزی است که جانشین پیامبر نصب میشود و در محل غدیر یکی از زیباترین مجالس برگزار میگردد.
از چشم دل ببین که نبی فوق منبر است
روحش قرین وجد ز پیغام داور است
هوش مصنوعی: با چشم باطن خود نگاه کن که پیامبر بر فراز منبر قرار دارد و روح او در حالت وجد و شادی به دلیل پیام خداوند است.
پیغام آشنا سخن روح پرور است
هوش مصنوعی: پیام آشنا، عبارتی است که روح را شاداب و پرورش میدهد.
ارواح انبیا همه را با نیاز بین
جن و ملک گرفته نشیب و فراز بین
هوش مصنوعی: روح پیامبران به همراه نیازهایشان، در میان جن و فرشتگان، در نوسان و تغییر حال هستند.
خلقی زهند و روم و عراق و حجاز بین
چشم همه به احمد محمود باز بین
هوش مصنوعی: مردم از هند، روم، عراق و حجاز را ببین که همه چشم به وجود احمد محمود دوختهاند.
یا للعجب حکایت صحرای محشر است
هوش مصنوعی: عجبا! این داستان به مانند صحرای قیامت است.
به به چه محضریست که آنرا نظیر نیست
عنوان صدر و ذیل و غنی و فقیر نیست
هوش مصنوعی: چه محفل زیبایی است که در آن همانند ندارد، جایی که تفاوتهای اجتماعی مثل مقام و ثروت دیگر اهمیتی ندارد.
ناطق بجز رسول نذیر بشیر نیست
گوید که جز علی بخلایق امیر نیست
هوش مصنوعی: غیر از پیامبر، هیچ سخنگویی نیست که هشدار و بشارت دهد و میگوید که جز علی هیچکس برای مردم امیری نیست.
وین نیست قول من که ز خلاق اکبر است
هوش مصنوعی: این نیست سخن من که از آفریننده بزرگ ناشی میشود.
انوار لمعه لمعه برآید در آن مکان
از منبر جحاز شتر تا به آسمان
هوش مصنوعی: نورهای درخشان از منبر جحاز شتر به آسمان میتابد و در آن مکان دیده میشود.
پر گشته از شکوه بنیهاشمی جهان
جبریل راست آیه اکملت ارمغان
هوش مصنوعی: جهان پر شده از عظمت و شکوه دودمان بنیهاشم، که جبریل پیامبر به من این آیه را هدیه داده است که کامل است.
یعنی کمال دین به تولای حیدر است
هوش مصنوعی: کمال دین در محبت و دوستی با علی (حیدر) نهفته است.
افکنده این قضیه بر اجسام ارتعاش
بر دوست جان فزا شده از خصم دلخراش
هوش مصنوعی: این موضوع باعث شده است که موجودات به لرزش بیفتند و جان عزیزشان تحت تاثیر دشمنیهای آزاردهنده قرار گرفته است.
حافظ ز دور ناظر و گوید ز صدق فاش
گو زاهد زمانه و گو شیخ راه باش
هوش مصنوعی: حافظ در این بیت به دور از دنیا ناظر است و با صداقت به زاهدان زمانه و شیخ طریقت میگوید که باید در راه راست و حقیقی باشند.
آنرا که دوستی علی نیست کافر است
هوش مصنوعی: هر کسی که دوستدار علی نیست، به نوعی کافر به حساب میآید.
نور ولایت اسدالله ظهور یافت
زین نور دهر بهجت و گیتی سرور یافت
هوش مصنوعی: نور هدایت و رهبری اسدالله بهدنبال خود روشنایی و شادی برای زمانه به ارمغان آورد و این روشنی باعث خوشحالی و فخر زندگی بر روی زمین شد.
ارض و سما تجمل الله نور یافت
شاهد ز غیب آمد و جانان حضور یافت
هوش مصنوعی: زمین و آسمان به نور خدا زینت یافتند، و گواهی از عالم غیب آمد و محبوب در اینجا حاضر شد.
صاحب دلان زمان ملاقات دلبر است
هوش مصنوعی: عاشقان در زمان دیدار معشوق هستند.
یک دور بود بادهٔ عرفان کبریا
در عهده سقایت افراد انبیا
هوش مصنوعی: یک بار، شراب شناخت و معرفت بزرگی و مقام الهی در دست سقا (آب carry کننده) انبیا قرار داشت.
آن دور منتهی شد و امروز مصطفی
تفویض کرد امر سقایت بمرتضی
هوش مصنوعی: این دور به پایان رسید و امروز پیامبر اکرم (ص) مسئولیت سقیه و آبرسانی را به حضرت علی (ع) سپرد.
زین بعد جام در کف ساقی کوثر است
هوش مصنوعی: از این به بعد، لیوانی که در دست ساقی است، از آب کوثر پر شده است.
روزی چنین نکو که بیمن قدوم وی
آمد زمان وصل و شد ایام هجر طی
هوش مصنوعی: روزی خواهد رسید که آمدن او باعث خوشآمد و خوب خواهد بود و زمان جدایی به پایان خواهد رسید.
با بانگ چنگ و ناله تار و نوای نی
ساقی بعشق بوالحسنم بخش جام می
هوش مصنوعی: با صدای چنگ و نالهی تار و نواهای نی، ای ساقی، به خاطر عشق بوالحسن، جام می را به من بده.
کاین میمرا حلالتر از شیر مادر است
هوش مصنوعی: این نوشیدنی برای من پاکتر و حلالتر از شیر مادر است.
رندان دهند از ره انصاف پروری
ترجیح بندگی علی را بسروری
هوش مصنوعی: افرادی که اهل انصاف هستند، به خاطر برتری روحیه بندگی و خدمت به علی، او را از مقام سروری بالاتر میدانند.
آری کند بچرخ گر از رتبه همسری
یک ذرهاش بخاک زمین نیست برتری
هوش مصنوعی: اگر همسری را انتخاب کنی، حتی اگر یک ذره از مقام و مرتبهات پایینتر باشد، او بر تو برتری ندارد و از تو هیچگاه کمتر نخواهد شد.
هر سر که آن نه خاک کف پای قنبر است
هوش مصنوعی: هر کسی که به اندازهای ارزشمند نیست که به پای قنبر، خدمتگزار علی، فرو بیفتد، سرش ارزش ندارد.
رسم است در میان دلیران پهلوان
کارند وصف خود گه پیکار بر زبان
هوش مصنوعی: در میان دلیران، رسم بر این است که پهلوانان در میدان جنگ به توصیف خود و شجاعتشان بپردازند.
شیر خدای هم بمصاف دلاوران
میکرد وصف خویش بگاه رجز بیان
هوش مصنوعی: شیر خدا، که نماد قدرت و شجاعت است، در میانهی جنگ و مبارزه، همواره از ویژگیهای خودش و دلاوریهایش سخن میگوید و به تحدید و رجزخوانی پرداخته است.
آنوصف چیست نعرهٔ الله اکبر است
هوش مصنوعی: این ندا چه چیزی است، جز این که صدای "الله اکبر" را به گوش میرساند.
حکم قضا رود همه بر حکمت علی
هستی ز کل و جزو بود حشمت علی
هوش مصنوعی: تمامی قضا و قدر بر اساس حکمت علی است و وجود همه چیز به بزرگی و شکوه علی وابسته است.
بود صغیر نیست جز از رحمت علی
وین نطق جانفزاش بود نعمت علی
هوش مصنوعی: هیچ کچلی وجود ندارد جز به خاطر رحمت علی، و این سخن زندهکننده، نعمت علی است.
کی نعمتی چنین همهکس را میسر است
هوش مصنوعی: آیا چیزی اینگونه که به همه افراد برسد، وجود دارد؟