گنجور

شمارهٔ ۷۱ - تاریخ

که اندر جهان مرگ مغلوب وی شد
چه کس بود آنکس کجا بود و کی شد
کی از مرگ ایمن توانشد که ممکن
نه از بهر جمشید و نه بهر کی شد
کدامین نهال اندر این باغ سر زد
که آخر نه از تیشه‌اش ریشهٔی شد
کدامین گلستان ز باد بهاری
شکفت و نه پژمرده ز آسیب دی شد
مکن اعتمادی بگردون که باید
فراری از این گنبد سست پی شد
سعید آنکسی کز دم نیک مردان
پر از دوست و ز خود تهی همچو نی شد
چو فخر زنان مام صابر علی شه
که او را بعشق علی عمر طی شد
نه چون دیگران جوانمش مرده آری
هر آنکسکه پیش از اجل مرد حی شد
چه آن نفس مرضیهٔ مطئنه
ز پیمانهٔ ارجعی مست می‌شد
صغیرش به تاریخ رحلت رقم زد
که با روح زهرا قرین روح وی شد

۱۳۴۹

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

که اندر جهان مرگ مغلوب وی شد
چه کس بود آنکس کجا بود و کی شد
هوش مصنوعی: در این عالم، هیچ‌کس نمی‌تواند بر مرگ پیروز شود. آن فرد کیست که در مقابل این حقیقت ایستاده و کجا و چه زمان بوده است؟
کی از مرگ ایمن توانشد که ممکن
نه از بهر جمشید و نه بهر کی شد
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نمی‌تواند از مرگ در امان باشد، نه به خاطر جمشید و نه به خاطر کی دیگر.
کدامین نهال اندر این باغ سر زد
که آخر نه از تیشه‌اش ریشهٔی شد
هوش مصنوعی: کدام درخت در این باغ رشد کرد که در نهایت نه تنها با تیشه اش قطع نشد، بلکه ریشه ای هم برای خود پیدا نکرد؟
کدامین گلستان ز باد بهاری
شکفت و نه پژمرده ز آسیب دی شد
هوش مصنوعی: کدام گلستان به خاطر وزش باد بهاری شکوفا شد و کدام یک از آسیب‌های زمستان پژمرده نشد؟
مکن اعتمادی بگردون که باید
فراری از این گنبد سست پی شد
هوش مصنوعی: به دنیا و اطراف خود اعتماد نکن، چون باید از این وضعیت ناپایدار و ناپسند فرار کنی.
سعید آنکسی کز دم نیک مردان
پر از دوست و ز خود تهی همچو نی شد
هوش مصنوعی: سعید کسی است که در کنار مردان خوب و نیکو، پر از دوستی و محبت است و مانند نی، از خود خالی شده است.
چو فخر زنان مام صابر علی شه
که او را بعشق علی عمر طی شد
هوش مصنوعی: وقتی که فخر زنان به عنوان مادر صابر علی معرفی می‌شود، او به عشق علی به زندگی خود ادامه می‌دهد.
نه چون دیگران جوانمش مرده آری
هر آنکسکه پیش از اجل مرد حی شد
هوش مصنوعی: افراد دیگری مانند من وجود ندارند که در جوانی بمیرند. در واقع، هر کسی که قبل از زمان مرگ طبیعی خود بمیرد، از نظر روحی زنده خواهد بود.
چه آن نفس مرضیهٔ مطئنه
ز پیمانهٔ ارجعی مست می‌شد
هوش مصنوعی: آن حالت دلپذیر و آرامش‌بخش، که از عشق و نزدیکی به حق ناشی می‌شود، انسان را از هر گونه نگرانی و فشار روانی دور می‌کند و او را در نشئگی‌ای عمیق غرق می‌سازد.
صغیرش به تاریخ رحلت رقم زد
که با روح زهرا قرین روح وی شد
هوش مصنوعی: او در تاریخ رحلت خود را به گونه‌ای رقم زد که جانش با روح زهرا پیوند خورد.