صغیر اصفهانیشمارهٔ ۱۰۹ - این اشعار شیوا اثر طبع شاعر گرانمایه اقا احمد حشمت‌زاده شیرازیست
که پس از ملاحظه و استماع اشعار صفحه قبل سروده و باصفهان فرستاده‌اند آقای حشمت‌زاده یکی از شعرای نامی شیراز فرزند برومند استاد شعر و ادب مرحوم میرزا عبدالرحیم متخلص به حشمت شیرازیست که استاد فقید مرحوم ملک‌الشعرای بهار در توصیف او فرموده:
هشتند از آن روز که بنیاد سخن
دادند سخنوران بسی داد سخن
بودند بدور خویش هر یک استاد
در دورهٔ ماست حشمت استاد سخن
خود آقای حشمت‌زاده هم در قصیده‌ئی میگویند:
تنها نباشد از ادب و شعر فخر من
هم فخر از پدر بود و هم پسر مرا
فرزندهای من همه دانشور و ادیب
بوده است اوستاد مسلم پدر مرا
معظم له اکنون که سال ۱۳۴۲ شمسی است شصت و سه سال از عمر شریفشان گذشته و تا حال مانند مرحوم پدر جز مدح محمد و آل صلواه‌‌الله علیهم اجمعین مدح کسی را نسروده خدایش موفق دارد که الحق گوینده‌ئی دانا و شاعری تواناست
این مختصر شرح حال و اشعار ذیل با اجازه خودشان در این دیوان درج شد
صغیرا از ادب امروز فخر اصفهانستی
بجسم اصفهان از علم و دانش همچو جانستی
صغیر استی تو در نام و کبیر استی تو در دانش
ز بس شیوابیانستی ز بس شیرین زبانستی
ز رنگ و بوی و شیرینی، ادیبا، شعر شیرینت
برای مردم شیراز سیب اصفهانستی
صفاهان قلب ایرانست و تو قلب صفاهانی
ز بس دانش پژوه‌هستی ز بس دلکش بیانستی
«زمانی» داد از گلزار طبعت نوگلی دستم
بگفت این گل نشانی زان دلاراگلسِتانستی
زیارت کردم و دیدم ز شیراز است توصیفی
ز طبع نکته پردازت که چون آب روانستی
ز مهد سعدی و حافظ نمودی وصف بی‌پایان
که نیکو سیرت و نیکو سرشت و نکته دانستی
تشکر میکنم از شخص تو، ای منبع دانش
که دارالعلم ما را مدح گور و مدح خوانستی
اگر شیراز باشد مهد دانش ای ادب‌پرور
صفاهان هم ز اهل علم بحری بی‌کرانستی
اگر شیراز باشد جایگاه سعدی و حافظ
صفاهان هم خداوندان دانش را مکانستی
مقام ناصر خسرو، جمال‌الدین کمال‌الدین
که اصفاهان از آنان صاحب نام و نشانستی
فریدالدین ضیاء و جنتی دیگر مصاحب‌دان
که هریک در فنون شاعری فخر زمانستی
کنم کوته سخن را زانکه در گلزار اصفاهان
هزاران عندلیب و طوطی شکر فشانستی
صبا در اصفهان نزد صغیر از گفته احمد
ببر این چامه کز کانون دانش ارمغانستی
شمارهٔ ۱۰۸ - در تعریف شیراز و فضلای آن: تو ای شیراز گلهای ادب را بوستانستیشمارهٔ ۱۱۰ - در اثبات معاد جسمانی: ای بشر ایکه جهان شرف و شوکت و شانی
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
که پس از ملاحظه و استماع اشعار صفحه قبل سروده و باصفهان فرستاده‌اند آقای حشمت‌زاده یکی از شعرای نامی شیراز فرزند برومند استاد شعر و ادب مرحوم میرزا عبدالرحیم متخلص به حشمت شیرازیست که استاد فقید مرحوم ملک‌الشعرای بهار در توصیف او فرموده:
هوش مصنوعی: پس از بررسی و شنیدن اشعار صفحه قبل که به صفا فرستاده شده است، آقای حشمت‌زاده یکی از شاعران برجسته شیراز و فرزند بزرگ استاد شعر و ادب، مرحوم میرزا عبدالرحیم که به حشمت شیرازی معروف است، می‌باشد. استاد فقید مرحوم ملک‌الشعرای بهار درباره او سخنان بسیار خوبی گفته است.
هشتند از آن روز که بنیاد سخن
دادند سخنوران بسی داد سخن
هوش مصنوعی: از آن زمان که سخنوران شروع به گفتن کردند، تعداد زیادی از آنها به بیان کلام و سخنرانی پرداخته‌اند.
بودند بدور خویش هر یک استاد
در دورهٔ ماست حشمت استاد سخن
هوش مصنوعی: در دورهٔ ما، هر یک از افراد به نوعی معلم و استاد هستند و همه به یکدیگر احترام می‌گذارند و به سخن و دانش آموزشی بسیار ارج می‌نهند.
خود آقای حشمت‌زاده هم در قصیده‌ئی میگویند:
هوش مصنوعی: آقای حشمت‌زاده در یک شعر بیان می‌کنند:
تنها نباشد از ادب و شعر فخر من
هم فخر از پدر بود و هم پسر مرا
هوش مصنوعی: من تنها نیستم، زیرا شرافت و هنر من از پدر و پسرم به من رسیده است.
فرزندهای من همه دانشور و ادیب
بوده است اوستاد مسلم پدر مرا
هوش مصنوعی: همه فرزندان من باهوش و فرهیخته هستند و پدر من استاد مسلم بوده است.
معظم له اکنون که سال ۱۳۴۲ شمسی است شصت و سه سال از عمر شریفشان گذشته و تا حال مانند مرحوم پدر جز مدح محمد و آل صلواه‌‌الله علیهم اجمعین مدح کسی را نسروده خدایش موفق دارد که الحق گوینده‌ئی دانا و شاعری تواناست
هوش مصنوعی: هم‌اکنون که سال ۱۳۴۲ شمسی است، از عمر شریف ایشان شصت و سه سال می‌گذرد و مانند مرحوم پدرشان تاکنون فقط درباره‌ی مدح پیامبر اسلام و خاندان ایشان شعر سروده‌اند. خداوند ایشان را موفق بدارد؛ زیرا واقعاً فردی دانا و شاعری توانا هستند.
این مختصر شرح حال و اشعار ذیل با اجازه خودشان در این دیوان درج شد
هوش مصنوعی: این توضیحات کوتاه و اشعار زیر با اجازه خود صاحبانشان در این مجموعه منتشر شده است.
صغیرا از ادب امروز فخر اصفهانستی
بجسم اصفهان از علم و دانش همچو جانستی
هوش مصنوعی: در این شعر، به یک فرد کوچک‌تر از نظر سنی اشاره شده که امروز در اصفهان از لحاظ ادب و فرهنگ به مقام والایی دست یافته است. او به عنوان نماد و افتخار اصفهان شناخته می‌شود و از نظر دانش و علم، به مانند جان اصفهان است که به آن حیات و زندگی می‌بخشد.
صغیر استی تو در نام و کبیر استی تو در دانش
ز بس شیوابیانستی ز بس شیرین زبانستی
هوش مصنوعی: تو در نام کوچک هستی اما در دانش بزرگ و عظیم. به خاطر سخنوری زیبایت و زبان شیرینت، همه تو را می‌شناسند و تحسین می‌کنند.
ز رنگ و بوی و شیرینی، ادیبا، شعر شیرینت
برای مردم شیراز سیب اصفهانستی
هوش مصنوعی: شعرت با زیبایی، عطر و طعم خاصش، یادآور سیب‌های خوشمزه اصفهان است و برای مردم شیراز دلنشین و شیرین به نظر می‌رسد.
صفاهان قلب ایرانست و تو قلب صفاهانی
ز بس دانش پژوه‌هستی ز بس دلکش بیانستی
هوش مصنوعی: اصفهان، قلب ایران است و تو مانند قلب اصفهان هستی، چون دانش و علم در وجود تو به حدی است که بسیار جذاب و دلنشین صحبت می‌کنی.
«زمانی» داد از گلزار طبعت نوگلی دستم
بگفت این گل نشانی زان دلاراگلسِتانستی
هوش مصنوعی: در یک دوره زمانی، از باغ زیبای وجودت گلی به دستم رسید که با نرمی و لطافت خود به من گفت این گل نشان‌دهنده دلبر و معشوقی است که در دل من جای دارد.
زیارت کردم و دیدم ز شیراز است توصیفی
ز طبع نکته پردازت که چون آب روانستی
هوش مصنوعی: وقتی به زیارت آمدم، با توصیفی از تو آشنا شدم که نشان‌دهنده استعداد و ذوق توست. تو همچون آبی زلال و روانی.
ز مهد سعدی و حافظ نمودی وصف بی‌پایان
که نیکو سیرت و نیکو سرشت و نکته دانستی
هوش مصنوعی: از خاستگاه سعدی و حافظ، به شرح و تعریف زیبایی‌های بی‌پایان پرداخته‌ای که رفتار خوب و سرشت نیکو داری و به نکته‌های ظریف آگاهی.
تشکر میکنم از شخص تو، ای منبع دانش
که دارالعلم ما را مدح گور و مدح خوانستی
هوش مصنوعی: از تو، ای منبع دانش، سپاسگزارم که دانشکده ما را با مدح قبر و ستایش او آشنا کرده‌ای.
اگر شیراز باشد مهد دانش ای ادب‌پرور
صفاهان هم ز اهل علم بحری بی‌کرانستی
هوش مصنوعی: اگر شیراز مهد علم و دانش است، صفاهان نیز از نظر علمی دریایی بی‌پایان به شمار می‌رود.
اگر شیراز باشد جایگاه سعدی و حافظ
صفاهان هم خداوندان دانش را مکانستی
هوش مصنوعی: اگر شهر شیراز محل زندگی سعدی و حافظ است، صفاهان هم مکانی است که دانشمندان و صاحب‌نظران در آن حضور دارند.
مقام ناصر خسرو، جمال‌الدین کمال‌الدین
که اصفاهان از آنان صاحب نام و نشانستی
هوش مصنوعی: ناصر خسرو و جمال‌الدین کمال‌الدین از شخصیت‌های معروفی هستند که در اصفهان به عنوان افراد برتر و شناخته‌شده‌ای‌شان شناخته می‌شوند.
فریدالدین ضیاء و جنتی دیگر مصاحب‌دان
که هریک در فنون شاعری فخر زمانستی
هوش مصنوعی: فریدالدین ضیاء و جنتی دیگر، هر کدام در هنر شاعری به عنوان بهترین و برجسته‌ترین افراد شناخته می‌شوند و همراهان خوبی برای یکدیگر هستند.
کنم کوته سخن را زانکه در گلزار اصفاهان
هزاران عندلیب و طوطی شکر فشانستی
هوش مصنوعی: می‌خواهم سخن را کوتاه کنم، زیرا در باغ اصفهان هزاران بلبل و طوطی وجود دارند که شکر بپاشند.
صبا در اصفهان نزد صغیر از گفته احمد
ببر این چامه کز کانون دانش ارمغانستی
هوش مصنوعی: باد صبا در اصفهان به نزد صغیر می‌آید و از گفته احمد، این شعر را می‌برد که از منبع دانش به او هدیه شده است.