گنجور

شمارهٔ ۴۰ - اسباب درویشی

بوالهوس دل به هوا بسته‌ئی
گفت بدرویش ز خود رسته‌ئی
کاین دل من مایل درویشی است
در طلب مصلحت‌اندیشی است
خضر ره من شو و بنما رهم
کن ز ره فقر و فنا آگهم
تا که رسانیم بدین افتخار
گو که فراهم کنم اسباب کار
گفت که ای مانده به اسباب در
باید از این مرحله کردن گذر
آنچه که اسیاب بدین فن بود
از سر اسباب گذشتن بود
آنچه که سرمایه درویشی است
مایه ز کف دادن و بی‌خویشی است
این ره هربوالهوس خام نیست
راه حق است این ره حمام نیست
گر طلبی حق ز خودی شو جدا
می‌نشود جمع خودی با خدا
هم تو صغیر از خودی آزاد باش
بیخودی آور بکف و شاد باش

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بوالهوس دل به هوا بسته‌ئی
گفت بدرویش ز خود رسته‌ئی
هوش مصنوعی: تو که به آرزوها و خیالات بافته‌ای، به درویش بگو که از خودت خلاص شده‌ای؟
کاین دل من مایل درویشی است
در طلب مصلحت‌اندیشی است
هوش مصنوعی: دل من به سوی درویشی تمایل دارد و در جستجوی خیر و نفع است.
خضر ره من شو و بنما رهم
کن ز ره فقر و فنا آگهم
هوش مصنوعی: ای کاش تو مانند خضر به راه من بیایی و مرا از مسیر فقر و نابودی آگاه کنی.
تا که رسانیم بدین افتخار
گو که فراهم کنم اسباب کار
هوش مصنوعی: تا وقتی که به این مقام و افتخار برسیم، بگو که وسایل لازم برای انجام کار را آماده می‌کنم.
گفت که ای مانده به اسباب در
باید از این مرحله کردن گذر
هوش مصنوعی: گفت که ای کسی که به وسایل و ابزارها وابسته‌ای، باید از این مرحله عبور کنی.
آنچه که اسیاب بدین فن بود
از سر اسباب گذشتن بود
هوش مصنوعی: آنچه که آسیاب به آن کار می‌کرد، عبور از موانع و مشکلات بود.
آنچه که سرمایه درویشی است
مایه ز کف دادن و بی‌خویشی است
هوش مصنوعی: آنچه که باعث احساس فقر و بی‌پناهی در درویش می‌شود، از دست دادن دارایی و نداشتن خود را در کنار می‌آورد.
این ره هربوالهوس خام نیست
راه حق است این ره حمام نیست
هوش مصنوعی: این مسیر، مسیر افرادی نیست که فقط به دنبال خوشگذرانی هستند. این راه، راهی است که به حقیقت و حق می‌رسد و مانند یک مکان تفریحی برای استراحت و لذت نیست.
گر طلبی حق ز خودی شو جدا
می‌نشود جمع خودی با خدا
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به حقیقت دست پیدا کنی، باید از خودخواهی و خودی‌های خود فاصله بگیری؛ زیرا خودی و خدا هرگز نمی‌توانند با هم جمع شوند.
هم تو صغیر از خودی آزاد باش
بیخودی آور بکف و شاد باش
هوش مصنوعی: شما باید از خودتان آزاد باشید و به بی‌خیالی و شادی بپردازید.