گنجور

شمارهٔ ۲۹ - پند لقمان

حضرت لقمان که بنوع بشر
هست ز حکمت به حقیقت پدر
با پسر خویش برای رشاد
گفت سخنها ز طریق و داد
لاجرم از آن درر آبدار
گویمت این چار در شاهوار
گفت پسر را که دو حرف از ضمیر
محو مکن پند پدر در پذیر
زان دو یکی مرگ بود یک خدا
باشد از این هر دو تغافل خطا
هر دو دگر هست فراموش کن
جان پدر پند مرا گوش کن
زان دو یکی اینکه اگر در جهان
کس بتو بد کرد تو بگذر از آن
وان یکش این کز تو ز راه وفا
رفت چو نیکی بکسی کن رها
نیست مر این چار سخن را نظیر
آن دو بگیر این دو رها کن صغیر

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

حضرت لقمان که بنوع بشر
هست ز حکمت به حقیقت پدر
هوش مصنوعی: حضرت لقمان از جمله انسان‌های حکیم و دانا است که می‌توان او را به عنوان پدر حکمت شناخت.
با پسر خویش برای رشاد
گفت سخنها ز طریق و داد
هوش مصنوعی: با پسر خود درباره‌ی جوانمردی و انصاف گفتگو کرد.
لاجرم از آن درر آبدار
گویمت این چار در شاهوار
هوش مصنوعی: بنابراین با کمال میل به تو می‌گویم که از آن جواهرات گرانبها و با ارزش، این چهار مورد را مانند شاه و پادشاهی برایت بیان می‌کنم.
گفت پسر را که دو حرف از ضمیر
محو مکن پند پدر در پذیر
هوش مصنوعی: پدر به پسرش گفت که هرگز دو کلمه از موضوعات خصوصی و رازهای خود را از یاد نبر و همیشه نکته‌های آموزشی من را جدی بگیر.
زان دو یکی مرگ بود یک خدا
باشد از این هر دو تغافل خطا
هوش مصنوعی: از این دو یکی مرگ است و دیگری خداوند. از این دو موضوع غفلت کردن، اشتباه است.
هر دو دگر هست فراموش کن
جان پدر پند مرا گوش کن
هوش مصنوعی: به دیگران توجه نکن و فراموششان کن، به خاطر پدرم به نصیحت من گوش بده.
زان دو یکی اینکه اگر در جهان
کس بتو بد کرد تو بگذر از آن
هوش مصنوعی: یکی از دو حالت این است که اگر در این دنیا کسی به تو آسیب رساند، تو از آن بگذر و بی‌توجهی کن.
وان یکش این کز تو ز راه وفا
رفت چو نیکی بکسی کن رها
هوش مصنوعی: اگر کسی از تو با وفا و مهربان است، باید به او نیکی کنی و نمی‌توانی او را فراموش کنی.
نیست مر این چار سخن را نظیر
آن دو بگیر این دو رها کن صغیر
هوش مصنوعی: این چهار سخن هیچ همتا و مشابهی ندارد، فقط آن دو را در نظر بگیر و از این دو سخن کوچک و کم‌اهمیت صرف‌نظر کن.