گنجور

شمارهٔ ۴۰

ای بی نیاز ذات تو از هر نیاز ما
بیچاره ایم ما و توئی چاره ساز ما
ما را بخویش خواندهٔی از بهر بذل جود
ورنه چه احتیاج تو را بر نماز ما
بر ما ز لطف حال خضوع و خشوع ده
خود جذب تست مایه سوز و گداز ما
انعام عام بندگی تست کز شرف
ز انعام کرده است پدید امتیاز ما
از ماهران عمل که زند سر بود مجاز
یا رب بدل نما به حقیقت مجاز ما
بس رازها که باعث رسوائیست و بس
مگذار اینکه پرده برافتد ز راز ما
در راه زندگی که نشیب و فرازهاست
در حفظ خویش دار نشیب و فراز ما
ترسم گر امتحان تو پا در میان نهد
گردد هبا عبادت علوی طراز ما
یا رب عنایتی که شود گاه بندگی
خالص به پیشگاه تو راز و نیاز ما
در این دو روز عمر که آنرا ثبات نیست
کوتاه کن ز لطف امید دراز ما
از عقل ره شناس نمودیم احتراز
وز نفس بوالفضول نبود احتراز ما
حق از وجود ما علمی برفراشته است
وز باد لطف اوست صغیر اهتزاز ما

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای بی نیاز ذات تو از هر نیاز ما
بیچاره ایم ما و توئی چاره ساز ما
هوش مصنوعی: ای کسی که نیازی به هیچ چیز نداری، ما در عین درماندگی به تو پناه می‌آوریم و تو تنها امید ما هستی.
ما را بخویش خواندهٔی از بهر بذل جود
ورنه چه احتیاج تو را بر نماز ما
هوش مصنوعی: ما را به خود خوانده‌ای تا به خاطر بخشش‌های خودت، اما در غیر این صورت، چه احتیاجی به نماز ما داشتی؟
بر ما ز لطف حال خضوع و خشوع ده
خود جذب تست مایه سوز و گداز ما
هوش مصنوعی: لطف و محبت تو باعث خضوع و فروتنی ما شده است و عشق و احساسات عمیق ما را به تو جذب کرده است.
انعام عام بندگی تست کز شرف
ز انعام کرده است پدید امتیاز ما
هوش مصنوعی: این شعر به این مضمون اشاره دارد که نعمت‌ها و مزایایی که داریم، نتیجه‌ی خلوص و بندگی ماست. این نعمت‌ها به خاطر مقام والای بندگی به ما داده شده است و باعث تمایز ما از دیگران شده‌اند.
از ماهران عمل که زند سر بود مجاز
یا رب بدل نما به حقیقت مجاز ما
هوش مصنوعی: از کسانی که در کار خود ماهر هستند و به ظاهر کار می‌کنند، خواهش می‌کنم ای خدا، آنچه را که به نادرستی نشان می‌دهند به واقعیت تبدیل کن.
بس رازها که باعث رسوائیست و بس
مگذار اینکه پرده برافتد ز راز ما
هوش مصنوعی: رازهای زیادی وجود دارد که می‌تواند باعث خجالت و رسوایی شود. پس نگذار که این رازها فاش شوند.
در راه زندگی که نشیب و فرازهاست
در حفظ خویش دار نشیب و فراز ما
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی که پر از چالشی است، باید به یاد داشته باشی که خودت را در برابر این فراز و نشیب‌ها حفظ کنی.
ترسم گر امتحان تو پا در میان نهد
گردد هبا عبادت علوی طراز ما
هوش مصنوعی: بترسم اگر آزمایش تو در میان باشد، عبادت ما به مانند عبادت علی (ع) بی‌فایده و بی‌ارزش خواهد شد.
یا رب عنایتی که شود گاه بندگی
خالص به پیشگاه تو راز و نیاز ما
هوش مصنوعی: ای پروردگار، امیدوارم که روزی توفیق یابم تا با تمام دل و صداقت در پیشگاه تو عبادت کنم و راز و نیاز心م را برای تو بیان کنم.
در این دو روز عمر که آنرا ثبات نیست
کوتاه کن ز لطف امید دراز ما
هوش مصنوعی: در این مدت کوتاه عمر که هیچگونه ثباتی ندارد، با لطف و محبت خود، امیدها و آرزوهای بلندمدت را کوتاه کن.
از عقل ره شناس نمودیم احتراز
وز نفس بوالفضول نبود احتراز ما
هوش مصنوعی: ما از عقل و خرد خود به دور شدیم و نتوانستیم از نفس و سخن‌چینی‌های بیهوده دوری کنیم.
حق از وجود ما علمی برفراشته است
وز باد لطف اوست صغیر اهتزاز ما
هوش مصنوعی: حق به خاطر وجود ما علم و دانشی را بالا برده است و لطف اوست که ما را در حال حرکت و اهتزاز می‌سازد.