گنجور

شمارهٔ ۳۷

اگر مشاهده خواهی جمال یزدان را
ببین جمال عدیم المثال قرآن را
به چشم جسم نبینی به غیر جسم آری
ببین بدیدهٔ جان فاش طلعت جان را
لباس لفظ ببر کرده شاهد معنی
نقاب ساخته واجب به چهره امکان را
خود این کتاب نه توریه باشد و انجیل
که احتمال دهی اختلاف و نقصان را
بلی چگونه ز دشمن بر آن گزند رسد
که گفته حضرت معبود حافظم آن را
بگو بدشمن خفاش خوی مکر اندیش
که خواست منکسف این آفتاب تابان را
بغیر اینکه ز دست آنچه داشتی دادی
چه استفاده گرفتی فریب و دستان را
نکرده ای زبری زیر از کلام خدای
حق از تو زیروزبر کرد مرز و سامان را
زرنک رنک عذاب وز گونه گونه عتاب
خدای بهر تو بنموده نقد نیران را
صغیر معجز فرقان کتاب احمد برد
ز خاطر همه شرح کلیم و ثعبان را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اگر مشاهده خواهی جمال یزدان را
ببین جمال عدیم المثال قرآن را
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی زیبایی خداوند را ببینی، به زیبایی بی‌نظیر قرآن نگاه کن.
به چشم جسم نبینی به غیر جسم آری
ببین بدیدهٔ جان فاش طلعت جان را
هوش مصنوعی: با چشم مادی نمی‌توانی غیر از اجسام را ببینی، اما با دیدی که از جان می‌آید، می‌توانی به روشنی وجود روح را مشاهده کنی.
لباس لفظ ببر کرده شاهد معنی
نقاب ساخته واجب به چهره امکان را
هوش مصنوعی: در اینجا به تصویر کشیده شده که کلام و زبان مانند لباسی است که زیبایی‌های معانی را می‌پوشانند. این کلام، مانند نقابی بر چهره‌ی حقیقت و واقعیت قرار دارد و نشان می‌دهد که حقیقت وجودی امکان و واقعیت را چطور به نمایش می‌گذارد.
خود این کتاب نه توریه باشد و انجیل
که احتمال دهی اختلاف و نقصان را
هوش مصنوعی: این کتاب خود واقعیتی است که نمی‌توان در مورد آن شک و شبهه‌ای داشت؛ برخلاف توریه و انجیل که ممکن است دچار اختلاف و نقصان شوند.
بلی چگونه ز دشمن بر آن گزند رسد
که گفته حضرت معبود حافظم آن را
هوش مصنوعی: بله، چگونه ممکن است که دشمن به کسی آسیبی برساند در حالی که خداوند از او محافظت می‌کند و این مطلب توسط خداوند بیان شده است.
بگو بدشمن خفاش خوی مکر اندیش
که خواست منکسف این آفتاب تابان را
هوش مصنوعی: بگو به دشمنی که مانند خفاش فکر می‌کند و مکر و فریب در دل دارد، که او آرزو دارد این آفتاب درخشان را از بین ببرد.
بغیر اینکه ز دست آنچه داشتی دادی
چه استفاده گرفتی فریب و دستان را
هوش مصنوعی: به جز اینکه از آنچه در دست داشتی فدای دیگران کردی، از چه بهره‌ای بردی؟ فریب و نیرنگ را.
نکرده ای زبری زیر از کلام خدای
حق از تو زیروزبر کرد مرز و سامان را
هوش مصنوعی: تو بر زیر و بم کلام خداوند تسلطی نداری که بر اساس آن مرز و نظام را شکل بدهی.
زرنک رنک عذاب وز گونه گونه عتاب
خدای بهر تو بنموده نقد نیران را
هوش مصنوعی: نقره‌ای رنگ و زیبا، درد و رنجی را به همراه دارد و از چهره‌ات عتاب و سرزنش الهی احساس می‌شود. خداوند برای تو حقیقت آتشین را نمایان کرده است.
صغیر معجز فرقان کتاب احمد برد
ز خاطر همه شرح کلیم و ثعبان را
هوش مصنوعی: کتاب احمد معجزه‌ای است که حقایق را از یاد همه برده و داستان‌های کلیم و ثعبان را به فراموشی سپرده است.