صغیر اصفهانیشمارهٔ ۵۹ - در مدح امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام
تویی آنکه سکه سلطنت زده حق بنام تو یا علی
که بجز خدای تو مطلع بود از مقام تو یا علی
شده خلقت دو جهان اگر بدو حرف نیر کاف و نون
تویی آنکه خلقت کاف و نون شده از کلام تو یا علی
نه همین قیام وجود را تو شدی سبب ز قیام خود
بخدا دوام وجود هم بود از دوام تو یا علی
همه خاص و عام و شه و گدا بخورند بیعوض و بها
همه روز روزی خویشتن سرخوان عام تو یا علی
توشه زمین تو مه سما تو صنم شکن تو صمدنما
تویی آنکه دین مبین بپاشده ز اهتمام تو یا علی
بدلیل وافی لافتی پی نفی کفر و ثبوت دین
بمعارک ازل و ابد تویی و حسام تو یا علی
شده خلق روح الامین از آن که بهر زمان و بهر زبان
به پیمبران پی امر دین ببرد پیام تو یا علی
تویی آنشهی که شود عیان بصف جز از تو قدروشان
چو زنند صف همه انس و جان ز پی سلام تو یا علی
تو بخلق هادی و رهبری تو بحشر ساقی کوثری
چه خوشست حال کسیکه می‌بخورد ز جام تو یا علی
نبد ار مقام تولدت نشدی هر آینه قبله گه
بود احترام حریم حق همه ز احترام تو یا علی
ره سد ره روح‌الامین همی بنمود طی که مگر قوی
شودش دو بال و چو صعوگان بپرد به بام تو یا علی
ز ازل زمین شده تا ابد همه خاک راه جهانیان
به امید اینکه بروی خود نگرد خرام تو یا علی
به دو کون فخر صغیر بس که نموده حلقه به گوش جان
به در کسی که ز جان و دل بود او غلام تو یا علی
شمارهٔ ۵۸ - در نعت سیدعالم نبی‌اکرم محمد مصطفی (ص): دو جهان نمی و ترشحی زیم عطای محمدیشمارهٔ ۶۰ - توسل به حلال مشکلات و کشتی نجات: چشم لطفی سوی ما بهر خدا کن یا علی
اطلاعات
وزن: متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تویی آنکه سکه سلطنت زده حق بنام تو یا علی
که بجز خدای تو مطلع بود از مقام تو یا علی
هوش مصنوعی: تو تنها کسی هستی که نشانه‌های سلطنت با نام خدا بر تو حک شده، ای علی. غیر از خدا هیچ‌کس دیگر از جایگاه والای تو آگاه نیست، ای علی.
شده خلقت دو جهان اگر بدو حرف نیر کاف و نون
تویی آنکه خلقت کاف و نون شده از کلام تو یا علی
هوش مصنوعی: اگر دو جهان خلق شده، دلیل آن کلام توست. تو همان حرف "کاف" و "نون" هستی که به واسطه‌اش خلقت شکل گرفته است، یا علی.
نه همین قیام وجود را تو شدی سبب ز قیام خود
بخدا دوام وجود هم بود از دوام تو یا علی
هوش مصنوعی: نه تنها تو باعث شکل‌گیری این وجود هستی، بلکه خودت نیز برپایی و استمرار وجود را به خداوند وابسته کرده‌ای. وجود به ادامه تو بستگی دارد، ای علی.
همه خاص و عام و شه و گدا بخورند بیعوض و بها
همه روز روزی خویشتن سرخوان عام تو یا علی
هوش مصنوعی: همه مردم، اعم از ثروتمند و فقیر، بدون هیچ هزینه و قیمتی روزی خود را می‌خورند. هر روز، در سفره‌ی عمومی تو، ای علی، هر کس سهم خود را برمی‌دارد.
توشه زمین تو مه سما تو صنم شکن تو صمدنما
تویی آنکه دین مبین بپاشده ز اهتمام تو یا علی
هوش مصنوعی: ای علی، تو چون عشق و زیبایی، و تویی که نشانه‌ی الهی هستی. زمین را با نور خود روشن کرده‌ای و همواره به فکر دین و معنویت بوده‌ای. تویی که برای دین، تلاش و کوشش زیادی کرده‌ای.
بدلیل وافی لافتی پی نفی کفر و ثبوت دین
بمعارک ازل و ابد تویی و حسام تو یا علی
هوش مصنوعی: به دلیل کامل و واضح بودن، در مبارزه با کفر و استحکام دین، تو و شمشیرت هستید، ای علی، از آغاز تا پایان.
شده خلق روح الامین از آن که بهر زمان و بهر زبان
به پیمبران پی امر دین ببرد پیام تو یا علی
هوش مصنوعی: تمامی انسان‌ها به علت اینکه فرشته‌ی وحی، روح‌الامین، پیام‌های الهی را به پیامبران برای هدایت در دین منتقل می‌کند، به این مسیر هدایت شده‌اند. این پیام‌ها در هر زمان و برای هر زبان به افراد مختلف می‌رسد. تو ای علی، در حقیقت واسطه‌ای برای رساندن این پیام‌ها هستی.
تویی آنشهی که شود عیان بصف جز از تو قدروشان
چو زنند صف همه انس و جان ز پی سلام تو یا علی
هوش مصنوعی: تو آن موجودی هستی که وقتی می‌آیی، صف‌ها مشخص می‌شوند. جز تو، هیچ‌کس نمی‌تواند این‌گونه بر مردم و جان‌ها تسلط پیدا کند. همه برای سلام به تو صف می‌کشند. یا علی.
تو بخلق هادی و رهبری تو بحشر ساقی کوثری
چه خوشست حال کسیکه می‌بخورد ز جام تو یا علی
هوش مصنوعی: تو به مردم هدایت و رهبری می‌کنی و در روز قیامت، نوشنده‌ی کوثر هستی. چه خوشبخت است آن کسی که از جام تو می‌نوشد، ای علی!
نبد ار مقام تولدت نشدی هر آینه قبله گه
بود احترام حریم حق همه ز احترام تو یا علی
هوش مصنوعی: اگر در مقام تولد تو نبود، هر آینه قبله گاه مورد احترام، یعنی حریم حق به خاطر احترام به تو، ای علی.
ره سد ره روح‌الامین همی بنمود طی که مگر قوی
شودش دو بال و چو صعوگان بپرد به بام تو یا علی
هوش مصنوعی: راهی که فرشته روح‌الامین نشان می‌دهد، مسیری است که شاید نیاز به قوت بال‌هایش دارد تا بتواند مانند پرندگان بر بام تو پرواز کند، ای علی.
ز ازل زمین شده تا ابد همه خاک راه جهانیان
به امید اینکه بروی خود نگرد خرام تو یا علی
هوش مصنوعی: از آغاز تا ابدیت، زمین به ماده‌ی خاکی تبدیل شده است تا راهی برای جهانیان باشد. این خاک به امید آن است که روزی تو، ای علی، بر روی آن گام بگذاری و با ناز و کرامت خود به آن رونق ببخشی.
به دو کون فخر صغیر بس که نموده حلقه به گوش جان
به در کسی که ز جان و دل بود او غلام تو یا علی
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به معنی بزرگ و ارزشمندی شخصی اشاره دارد که به دلیل عشق و ارادتش، خود را در پیشگاه معشوق به ذلت می‌اندازد. این شخص تا حدی به معشوقش وابسته و دل باخته است که حاضر است خود را حلقه به گوش او کند. در واقع، این بیانگر فخر و افتخاری است که از عشق به وجود می‌آید و نشان‌دهنده مقام والای معشوق است.
حاشیه ها
1402/12/28 02:02
ر.غ
به دو کون فخر صغیر بس که نموده حلقه به گوش جان