صغیر اصفهانیشمارهٔ ۵۸ - در نعت سیدعالم نبی‌اکرم محمد مصطفی (ص)
دو جهان نمی و ترشحی زیم عطای محمدی
کتب و صحایف انبیا صفت و ثنای محمدی
نفکند سایه زناز اگر بزمین وجود مقدسش
نه عجب که خلقت مهر و مه بود از ضیای محمدی
بطلب رضای محمدی چو رضای حق‌طلبی دلا
که رضای حق نبود مگر طلب رضای محمدی
بجهان ز جمله ما سوی مطلب تجلی کبریا
مگر از دلی که در آن بود اثر صفای محمدی
چه غمم زدوزخ اگر فتد نظرم بروی نکوی او
که بود بهشت برین من بخدا لقای محمدی
ز ازل هر آینه تا ابد بخلایق آنچه پی رشد
سخن از خدای جهان رسد بود از ندای محمدی
بگشای پر بهوای او اگرت هوای خدا بود
که عروج حق‌طلبان بود همه در هوای محمدی
چو فلک بشد برکوع وی زنجومش از ره مکرمت
بفشاند مشت جواهری کف باسخای محمدی
بفصاحت ار بودت رهی بگشای گوش حقیقتی
که بسمع جان انا افصحت رسد از نوای محمدی
بامید آن همه انبیا بخریده رنج و غم و بلا
که شود معالجه دردشان مگر از دوای محمدی
نرسیده تا که هلاکتت تو هم ای مریض هوا درآ
به مریضخانهٔ شرع وی ز پی شفای محمدی
تف آفتاب جز از ند همه را بخر من جان شرر
مگر آنکه سایه فکن شود بسرش لوای محمدی
بفرشتگان همه مفتخر شده جبرئیل امین از آن
که فزونتر از همه سوده سر بدر سرای محمدی
همه را صغیر خوشست دل بکسی و مالی منصبی
چه در این جهان چه در آن جهان منم و ولای محمدی
شمارهٔ ۵۷ - مولودیه در مدح مظهر العجائب علی ابن ابیطالب «علیه السلام»: ای عاشقان خسته‌جان یار آمد یار آمدهشمارهٔ ۵۹ - در مدح امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام: تویی آنکه سکه سلطنت زده حق بنام تو یا علی
اطلاعات
وزن: متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دو جهان نمی و ترشحی زیم عطای محمدی
کتب و صحایف انبیا صفت و ثنای محمدی
هوش مصنوعی: دو دنیا به اندازه‌ای نمی‌تواند نعمت و برکت عطای محمدی را توصیف کند که حتی کتاب‌ها و نوشته‌های پیامبران نیز نتوانسته‌اند به درستی صفات و ستایش‌های او را بیان کنند.
نفکند سایه زناز اگر بزمین وجود مقدسش
نه عجب که خلقت مهر و مه بود از ضیای محمدی
هوش مصنوعی: اگر وجود پاک محمدی بر زمین سایه نیفکند، شگفتی ندارد که آفرینش خورشید و ماه از نور او بوده است.
بطلب رضای محمدی چو رضای حق‌طلبی دلا
که رضای حق نبود مگر طلب رضای محمدی
هوش مصنوعی: به دنبال جلب رضایت محمد باشید، زیرا جلب رضایت خداوند ممکن نیست مگر از طریق جلب رضایت محمد. پس دل‌هایتان را به این هدف معطوف کنید.
بجهان ز جمله ما سوی مطلب تجلی کبریا
مگر از دلی که در آن بود اثر صفای محمدی
هوش مصنوعی: در جهان، از همه چیزهایی که وجود دارد، جلوه‌ای از عظمت خداوند به جز از دلی که در آن اثر پاکی و نورانیت محمدی باشد، مشاهده نمی‌شود.
چه غمم زدوزخ اگر فتد نظرم بروی نکوی او
که بود بهشت برین من بخدا لقای محمدی
هوش مصنوعی: اگر به چهره‌ی زیبا و نیکو او نگاه کنم، اصلاً برایم مهم نیست که در جهنم باشم. چرا که دیدار او برای من بهشت واقعی است و من هرگز بر این دیدار راضی نیستم.
ز ازل هر آینه تا ابد بخلایق آنچه پی رشد
سخن از خدای جهان رسد بود از ندای محمدی
هوش مصنوعی: از آغاز تا ابد، هر چیزی که برای رشد و پیشرفت انسان‌ها از سوی خداوند صادر شده، در کلام محمدی است.
بگشای پر بهوای او اگرت هوای خدا بود
که عروج حق‌طلبان بود همه در هوای محمدی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به وسعت آسمان‌ها پرواز کنی، باید به محبت و خواست خدا توجه داشته باشی، زیرا همه کسانی که در پی حقیقت هستند، در عشق و توجه به محمد ﷺ قرار دارند.
چو فلک بشد برکوع وی زنجومش از ره مکرمت
بفشاند مشت جواهری کف باسخای محمدی
هوش مصنوعی: زمانی که آسمان به او خم می‌شود، ستارگانش به خاطر بزرگی‌اش، همچون جواهرات با دست بخشش محمدی نثار می‌کنند.
بفصاحت ار بودت رهی بگشای گوش حقیقتی
که بسمع جان انا افصحت رسد از نوای محمدی
هوش مصنوعی: اگر تو در سخن گفتن توانمندی داشته باشی، گوش خود را به حقیقت بگشای و بشنو که جانت با صدای محمدی به حقیقت دسترسی پیدا می‌کند.
بامید آن همه انبیا بخریده رنج و غم و بلا
که شود معالجه دردشان مگر از دوای محمدی
هوش مصنوعی: با امید آن همه پیامبران که رنج و غم و مصیبت را تحمل کردند، تا اینکه دردهایشان درمان شود، مگر از دوای محمدی.
نرسیده تا که هلاکتت تو هم ای مریض هوا درآ
به مریضخانهٔ شرع وی ز پی شفای محمدی
هوش مصنوعی: ای بیمار هوس، به درمانگاه شرع برو تا به شفا و نجاتی که از محمد (ص) ناشی می‌شود، دست یابی. در غیر این صورت، هلاکت تو فرا خواهد رسید.
تف آفتاب جز از ند همه را بخر من جان شرر
مگر آنکه سایه فکن شود بسرش لوای محمدی
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که تنها کسانی که به خداوند ایمان دارند و از او مدد می‌جویند، می‌توانند در برابر آفتاب و سختی‌های دنیا ایمن بمانند. اگر کسی به نور و محبت الهی پناه ببرد، می‌تواند سایه‌ای از آرامش و رحمت را بر سر خود احساس کند. در این راستا، یادآوری نام محمد (ص)، نماد هدایت و رحمت، به حفظ و حمایت از جان و روح انسان کمک می‌کند.
بفرشتگان همه مفتخر شده جبرئیل امین از آن
که فزونتر از همه سوده سر بدر سرای محمدی
هوش مصنوعی: فرشتگان همه به جبرئیل امین افتخار می‌کنند زیرا او از همه بیشتر در درگاه محمد (ص) مقام و ارزش دارد.
همه را صغیر خوشست دل بکسی و مالی منصبی
چه در این جهان چه در آن جهان منم و ولای محمدی
هوش مصنوعی: در این دنیا و آن دنیا، همه چیز برای من کوچک و ناچیز است، خواه مال و مقام باشد یا دل خوشی دیگران. من فقط به مقام و ولایت محمد (ص) اهمیت می‌دهم.