گنجور

شمارهٔ ۳۲ - غدیریه در مدح حضرت علی علیه‌السلام

سزد روند مه و مهر در حجاب امروز
که زد ز برج ولایت سرآفتاب امروز
ز فیض پیر خراباتیان گرفت از نو
جهان پیر بخود رونق شباب امروز
زمانه تا به ابد چشم شاهد بختش
چو چشم آینه بیدار شد ز خواب امروز
گرفت دست مشیت پی ظهور کمال
ز چهره شاهد مقصود را نقاب امروز
همه بوجد و سرورند خاص و عام امشب
همه بعیش و نشاطند شیخ و شاب امروز
به اجتناب میم زاهد ار دهد فرمان
کنم ز بردن فرمانش اجتناب امروز
ز محتسب نکنم بیم و سرکنم مستی
که شوق بسته بدل راه اضطراب امروز
ز کهکشان فکنم ریسمان بگردن چرخ
چو روزهای دگرگر کند شتاب امروز
بگو بساقی مجلس که خانه‌ات آباد
خراب‌ساز مرا از شراب ناب امروز
بکوب پای و بزن دست و می‌بساغر کن
ببانگ بربط و با نغمه رباب امروز
که ریخت ساقی رحمت ببزم خم غدیر
بجام اهل ولا کوثری شراب امروز
سه نوبت از احد آمد به احمد مرسل
برای نصب علی ولی خطاب امروز
فتاد رشتهٔی از بندگی بگردن خلق
بکف گرفت سر رشته یوتراب امروز
به یمن منصب مولائی از خدا گردید
علی بملک جهان مالک الرقاب امروز
سرای دین مبین گشت تا ابد آباد
بنای زندقه و کفر شد خراب امروز
شکفت روی مؤآلف چو گل از این مژده
فتاد جان مخالف در التهاب امروز
ز فرط حقد و حسد آتشی فروزان شد
که ساخت جان بداندیش را کباب امروز
به نامه عمل دوستان شیر خدای
عجب مدار که گردد گنه ثواب امروز
نجات هر دو جهان را ز حق بعشق علی
طلب‌نما که دعائیست مستجاب امروز
باهل عشق و ارادت بگو که بهر شما
ز روزها همه گردیده انتخاب امروز
شوید روز حساب ایمن از عذاب اگر
زنید بر لب هم بوسه بی‌حساب امروز
سزد صغیر کند شکر تا به یوم نشور
به نعمتی که از آن هست کامیاب امروز

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سزد روند مه و مهر در حجاب امروز
که زد ز برج ولایت سرآفتاب امروز
هوش مصنوعی: امروز باید که ماه و خورشید در پوشش باشند، چون امروز شعاع حاکمیت و عظمت، از بلندی تاج سلطنت طلوع کرده است.
ز فیض پیر خراباتیان گرفت از نو
جهان پیر بخود رونق شباب امروز
هوش مصنوعی: از لطف و بخشش پیر خراباتی‌ها، دنیای کهن دوباره شور و نشاط جوانی امروز را به خود گرفت.
زمانه تا به ابد چشم شاهد بختش
چو چشم آینه بیدار شد ز خواب امروز
هوش مصنوعی: زمان همیشه با دقت و تیزبینی به سرنوشت انسان‌ها نگاه می‌کند، به گونه‌ای که وقتی فرد از خواب بیدار می‌شود، زمان همچنان بیدار و مراقب است.
گرفت دست مشیت پی ظهور کمال
ز چهره شاهد مقصود را نقاب امروز
هوش مصنوعی: دست تقدیر برای ظهور کمال کاری را انجام داده که امروز پرده از چهره معشوق برداشته است.
همه بوجد و سرورند خاص و عام امشب
همه بعیش و نشاطند شیخ و شاب امروز
هوش مصنوعی: امشب همه، چه افراد خاص و چه مردم عادی، در حال شادی و خوشحالی هستند. همه، از جوانان گرفته تا پیران، با نشاط و سرور به سر می‌برند.
به اجتناب میم زاهد ار دهد فرمان
کنم ز بردن فرمانش اجتناب امروز
هوش مصنوعی: اگر زاهد مرا به پرهیز از می‌نگیرد، امروز از انجام فرمانش سرپیچی می‌کنم.
ز محتسب نکنم بیم و سرکنم مستی
که شوق بسته بدل راه اضطراب امروز
هوش مصنوعی: از نگهبان دین نمی‌ترسم و مستی‌ام را رها نمی‌کنم، چون اشتیاقی که دارم، دل را در تنگنای نگرانی امروز گرفتار کرده است.
ز کهکشان فکنم ریسمان بگردن چرخ
چو روزهای دگرگر کند شتاب امروز
هوش مصنوعی: من از کهکشان تابیده‌ی زمان، ریسمانی به گردن چرخ روزگار می‌اندازم تا امروز، مانند روزهای گذشته، سرعتی پیدا کند.
بگو بساقی مجلس که خانه‌ات آباد
خراب‌ساز مرا از شراب ناب امروز
هوش مصنوعی: به ساقی مجلس بگو که خانه‌ات را وقتی که آباد می‌کنی، مرا از شراب ناب امروز بهره‌مند ساز.
بکوب پای و بزن دست و می‌بساغر کن
ببانگ بربط و با نغمه رباب امروز
هوش مصنوعی: به پاهای خود کوبید و دستان خود را به هم بزنید و در لیوان می بریزید. با صدای ساز و آوای دلنواز امروز را جشن بگیرید.
که ریخت ساقی رحمت ببزم خم غدیر
بجام اهل ولا کوثری شراب امروز
هوش مصنوعی: ساقی مهربانی در حال ریختن شراب از خم غدیر است، که به جام اهل ولایت می‌ریزند. امروز شراب کوثر در دست است.
سه نوبت از احد آمد به احمد مرسل
برای نصب علی ولی خطاب امروز
هوش مصنوعی: سه بار از جانب خدا از احمد (پیامبر اسلام) برای تعیین حضرت علی (علیه‌السلام) به عنوان ولی الهی و جانشین او پیام آمده است و این خطابه امروز به گوش ما رسیده است.
فتاد رشتهٔی از بندگی بگردن خلق
بکف گرفت سر رشته یوتراب امروز
هوش مصنوعی: امروز یک رشته از خدمت و بندگی به گردن مردم افتاده و کسی آن را در دست گرفته تا هدایت کند.
به یمن منصب مولائی از خدا گردید
علی بملک جهان مالک الرقاب امروز
هوش مصنوعی: به لطف مقام رهبری و سروری علی، او امروز به صاحب اختیار و فرمانروای جهان تبدیل شده است.
سرای دین مبین گشت تا ابد آباد
بنای زندقه و کفر شد خراب امروز
هوش مصنوعی: خانه‌ دین پاک و روشن تا همیشه برقرار خواهد ماند، اما بنیاد حیات حق‌ستیز و کفر امروز ویران شد.
شکفت روی مؤآلف چو گل از این مژده
فتاد جان مخالف در التهاب امروز
هوش مصنوعی: زیبایی و لطافت چهره مؤلف مانند شکوفه‌ای است که به زندگی جدیدی دست یافته است، در حالی که جان مخالف او امروز در آشفتگی و نگرانی به سر می‌برد.
ز فرط حقد و حسد آتشی فروزان شد
که ساخت جان بداندیش را کباب امروز
هوش مصنوعی: به‌خاطر شدت دشمنی و حسادت، آتشی شعله‌ور شد که روح فرد بداندیش را امروز سوزاند.
به نامه عمل دوستان شیر خدای
عجب مدار که گردد گنه ثواب امروز
هوش مصنوعی: در عمل و رفتار دوستان خود دقت کن و شگفت‌زده نشو، زیرا ممکن است که امروز کاری نادرست به نیکی تبدیل شود.
نجات هر دو جهان را ز حق بعشق علی
طلب‌نما که دعائیست مستجاب امروز
هوش مصنوعی: برای نجات از مشکلات دنیا و آخرت، از خداوند بخواه که به عشق علی متوسل شوی؛ چرا که این دعا در این روز همواره مستجاب است.
باهل عشق و ارادت بگو که بهر شما
ز روزها همه گردیده انتخاب امروز
هوش مصنوعی: با عشق و احترام بگو که برای شما از تمام روزها، امروز به عنوان بهترین انتخاب شده است.
شوید روز حساب ایمن از عذاب اگر
زنید بر لب هم بوسه بی‌حساب امروز
هوش مصنوعی: اگر امروز بی‌محابا بر لب هم بوسه بزنید، در روز حساب از عذاب ایمن خواهید بود.
سزد صغیر کند شکر تا به یوم نشور
به نعمتی که از آن هست کامیاب امروز
هوش مصنوعی: بهتر است که کوچکترها از نعمت‌ها سپاسگزاری کنند تا در روز قیامت از برکت‌هایی که امروز دارند بهره‌مند شوند.