گنجور

شمارهٔ ۳۰ - در تهنیت عید مولود مسعود حضرت رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله

شد سر هویت بجهان جلوه گر امروز
روشن شد از انوار رخش بحر و بر امروز
آن اختر تابنده درخشید که تابید
از خاک درش نور بشمس و قمر امروز
حق را گهری بود به گنجینه رحمت
بر عالمیان کرد عطا آن گهر امروز
زین رتبه که شد مولد آن فخر رسولان
بر عرش برین گشت زمین مفتخر امروز
از آیت با میمنت نصر من الله
افراشته شد رایت فتح و ظفر امروز
آن شاهد غیبی که ز هر دیده نهان بود
پیدا شد از این آینه پا تا بسر امروز
آنکو بودش آگهی از سر حقیقت
بی‌پرده حقش جلوه کند در نظر امروز
ناسوتی و لاهوتی از این مژده بوجدند
پر شد ز شعف عالم زیر و زبر امروز
زان گشت بشر اشرف مخلوق که ظاهر
گردید در این سلسله خیرالبشر امروز
رخ داد در اقطار جهان ز آمدن وی
آثار و غرائب بدر از حد و مر امروز
باز است بشرحش دهن طاق مدائن
ز انشب بخردمند رساند خبر امروز
در فارس ز میلاد شه یثرب و بطحا
خاموش شد آتشکده پرشرر امروز
بس کاهن و ساحر که از این مرحله بستند
بار سفر خویش بسوی سقر امروز
خواهد صله بسیار صغیر از شه لولاک
با اینکه بود چامه او مختصر امروز

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شد سر هویت بجهان جلوه گر امروز
روشن شد از انوار رخش بحر و بر امروز
هوش مصنوعی: امروز هویت تازه‌ای در جهان نمایان شده است و نور چهره‌ی او باعث روشنایی در زمین و دریا شده است.
آن اختر تابنده درخشید که تابید
از خاک درش نور بشمس و قمر امروز
هوش مصنوعی: آن ستاره درخشانی که نورش از زمین او به خورشید و ماه تابیده، امروز روشن شده است.
حق را گهری بود به گنجینه رحمت
بر عالمیان کرد عطا آن گهر امروز
هوش مصنوعی: در گنجینه رحمت، الماس گرانبهایی وجود دارد که امروز به تمام جهانیان بخشیده شده است.
زین رتبه که شد مولد آن فخر رسولان
بر عرش برین گشت زمین مفتخر امروز
هوش مصنوعی: از این مقام که محل تولد آن بزرگترین فخر پیامبران شد، امروز زمین به خاطر این رخداد شرف یافته و متعالی گشته است.
از آیت با میمنت نصر من الله
افراشته شد رایت فتح و ظفر امروز
هوش مصنوعی: با کمک خدا و نصرت او، پرچم پیروزی و کامیابی امروز به اهتزاز درآمده است.
آن شاهد غیبی که ز هر دیده نهان بود
پیدا شد از این آینه پا تا بسر امروز
هوش مصنوعی: آن معشوقی که از دید همه پنهان بود، امروز در این آینه از پا تا سر نمایان شد.
آنکو بودش آگهی از سر حقیقت
بی‌پرده حقش جلوه کند در نظر امروز
هوش مصنوعی: کسی که از حقیقت آگاه است، امروز می‌تواند حقیقت را بدون پرده‌پوشی به وضوح در نظر دیگران نمایان کند.
ناسوتی و لاهوتی از این مژده بوجدند
پر شد ز شعف عالم زیر و زبر امروز
هوش مصنوعی: در این واژه‌ها، به نوعی دو دنیای متفاوت اشاره شده است. یکی دنیای مادی و انسانی (ناسوت) و دیگری دنیای الهی و معنوی (لاهوت). خبر خوشی باعث شادی و شعف بسیار در جهان شده است، به طوری که هر دو سوی عالم به وجد آمده‌اند. به عبارتی، این خبر به تمام موجودات سرایت کرده و باعث نشاط و شور و شوق شده است.
زان گشت بشر اشرف مخلوق که ظاهر
گردید در این سلسله خیرالبشر امروز
هوش مصنوعی: انسان به خاطر اینکه در این سلسله به عنوان بهترین مخلوق ظاهر شده، مقام والایی یافته است. امروز، او به عنوان بهترین انسان شناخته می‌شود.
رخ داد در اقطار جهان ز آمدن وی
آثار و غرائب بدر از حد و مر امروز
هوش مصنوعی: آمدن او موجب شد که در تمام جهان نشانه‌ها و شگفتی‌هایی به وجود آید که فراتر از تصور امروز ماست.
باز است بشرحش دهن طاق مدائن
ز انشب بخردمند رساند خبر امروز
هوش مصنوعی: در شهر بزرگ و معروف مدائن، خبر مهمی از دیشب به افراد باهوش و دانا رسیده است که باعث باز شدن دهن‌ها و تعجب شده است.
در فارس ز میلاد شه یثرب و بطحا
خاموش شد آتشکده پرشرر امروز
هوش مصنوعی: پس از تولد پیامبر از شهر یثرب و سرزمین بطحا، آتشکده‌ای که همیشه شعله‌ور و پرحرارت بود، خاموش شد و نشانی از آن باقی نماند.
بس کاهن و ساحر که از این مرحله بستند
بار سفر خویش بسوی سقر امروز
هوش مصنوعی: چندین کاهن و جادوگر هستند که از این مرحله به مقصدی خطرناک و ناخوشایند روانه شده‌اند.
خواهد صله بسیار صغیر از شه لولاک
با اینکه بود چامه او مختصر امروز
هوش مصنوعی: امروز ممکن است از شاه لولاک که به نظر کوچک می‌آید، درخواست‌های زیادی داشته باشیم، هرچند که در عین حال او به خاطر داشتن یک چامه مختصر، تأثیر زیادی دارد.