گنجور

شمارهٔ ۲ - در نعت حضرت ختمی مرتبت موید مجتبی محمد مصطفی (ص)

ای مایه امید دل ای رحمت خدا
ای اولین تجلی حق ختم انبیا
ای کنیت مقدس و اسماء اقدست
بوالقاسم و محمد و محمود و مصطفا
آید چو نام نامی جان پرورت بگوش
در دل مقام خویش دهد خوف بر رجا
بود از تو بس شگفت اگر سایه داشتی
خورشید را بلی نبود سایه در قفا
گردید ختم بر تو نبوت که سعی تو
از ابتدا رساند مکارم به انتها
موسی چو از جهان بسرای دگر شتافت
طی گشت قصهٔ یدبیضا و اژدها
عیسی چو جای در فلک چارمین گرفت
روی زمین نماند از او معجزی بجا
قرآن توست معجز باقی که تا ابد
بر جن و انس روز و شبان میزند صلا
گوید هر آنکه را که ز من هست شک و ریب
یک سوره آورد چو من از فرو از بها
برهان خاتمیتت این بس که تا بحشر
در کاینات هست طنین افکن این ندا
چون لانبی بعدیت آید بگوش دل
آساید از فسانه ارباب ادعا
در رفع اختلاف جهانی توان نمود
بر یک حدیث متقن ثقلینت اکتفا
صورت نهفتی از ره معنی درآمدی
در صورت مقدس قرآن و اوصیا
قرآن تست روح تو و تا جهان بپاست
بر اهل روزگار دلیل است و رهنما
جسم تواند عترت و هرگز نمیشود
این روح و جسم تا ابد از یکدیگر جدا
آری چگونه روح تواند بدون جسم
اندر زمانه زیست کند تا صف جزا
این هر دو خود توئی و به تحقیق بر تو رفت
بر این دو از هر آنکه وفا رفت یا جفا
آن حجه دوازدهم حالیا بغیب
باشد شریک و حافظ قرآنت از وفا
آن هم توئی به صورت و معنی که شخص او
با اسم و کینه تو کند جلوه ز اختفا
ترویج دین تست بدست وی و شود
در عهد او حقیقت اسلام بر ملا
چون بهر دفع ظالم و ظلم آن ولی حق
بر بام کعبه برزند از عدل حق لوا
گیتی بعدل و داد گراید ز جور و ظلم
زحمت شود رفاه و کدورت شود صفا
آنگه دلیل خلق کتاب تو است و بس
در امر و نهی کار برآید بمدعا
گردد پدید سلطنت حقه در جهان
یابد ظهور معدلت ذات کبریا
آنروز از سپید و سیه خلق عالمند
قائل بیک کتاب و بیک دین و یک خدا
گردد جهان بهشت برین زان یگانگی
آری یکانگی کند این دردها دوا
ای صاحب شریعت و ای خواجه رسل
ای آسمان رفعت و خورشید اهتدا
از شر غیر و وسوسه نفس و هول حشر
دارد صغیر بر تو و آل تو التجا

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای مایه امید دل ای رحمت خدا
ای اولین تجلی حق ختم انبیا
هوش مصنوعی: ای منبع امید دل، ای رحمت الهی، ای نخستین نمایانگر حقیقت و آخرین پیامبر.
ای کنیت مقدس و اسماء اقدست
بوالقاسم و محمد و محمود و مصطفا
هوش مصنوعی: ای نام‌های مقدس و با برکت بوالقاسم و محمد و محمود و مصطفی، تو کیستی!
آید چو نام نامی جان پرورت بگوش
در دل مقام خویش دهد خوف بر رجا
هوش مصنوعی: وقتی که نام برجسته و سرشار از محبت تو به گوش می‌رسد، دل از جایش به شوق و ترس فرو می‌افتد.
بود از تو بس شگفت اگر سایه داشتی
خورشید را بلی نبود سایه در قفا
هوش مصنوعی: اگر تو کسی بودی که سایه‌ای داشتی، چه شگفت‌انگیز بود! ولی در واقع، سایه‌ای در پشت خود نداشتی.
گردید ختم بر تو نبوت که سعی تو
از ابتدا رساند مکارم به انتها
هوش مصنوعی: نبی‌گری به تو پایان یافت، چرا که تلاش و کوشش تو از آغاز، فضائل و نعمت‌ها را به کمال رسانده است.
موسی چو از جهان بسرای دگر شتافت
طی گشت قصهٔ یدبیضا و اژدها
هوش مصنوعی: زمانی که موسی به جهان دیگری رفت، داستان ید بیضاء و اژدها به یادها می‌آید.
عیسی چو جای در فلک چارمین گرفت
روی زمین نماند از او معجزی بجا
هوش مصنوعی: دوران جدیدی آغاز شد و وقتی عیسی در آسمان چهارمین مرتبه قرار گرفت، دیگر هیچ معجزه‌ای از او بر روی زمین باقی نماند.
قرآن توست معجز باقی که تا ابد
بر جن و انس روز و شبان میزند صلا
هوش مصنوعی: قرآن، نشانه‌ای از اعجاز است که تا ابد به بشریت و جن‌ها پیام می‌فرستد و همیشه صدای آن را در روز و شب می‌توان شنید.
گوید هر آنکه را که ز من هست شک و ریب
یک سوره آورد چو من از فرو از بها
هوش مصنوعی: هر کسی که نسبت به من تردید و شبهه‌ای دارد، می‌تواند یک سوره‌ای مثل من بیاورد تا نشان دهد که من چگونه هستم و از کجا آمده‌ام.
برهان خاتمیتت این بس که تا بحشر
در کاینات هست طنین افکن این ندا
هوش مصنوعی: دلیل خاتمیت تو این است که تا روز قیامت، صدای پیام تو در سراسر جهان همچنان طنین‌انداز خواهد بود.
چون لانبی بعدیت آید بگوش دل
آساید از فسانه ارباب ادعا
هوش مصنوعی: زمانی که دوری و جدایی به سراغ دل می‌آید، دل به آرامش می‌رسد و از داستان‌ها و ادعاهای پر زرق و برق بی‌نیاز می‌شود.
در رفع اختلاف جهانی توان نمود
بر یک حدیث متقن ثقلینت اکتفا
هوش مصنوعی: برای حل اختلافات جهانی، می‌توان بر یک حدیث معتبر درباره‌ی ثقلین تکیه کرد.
صورت نهفتی از ره معنی درآمدی
در صورت مقدس قرآن و اوصیا
هوش مصنوعی: چهره‌ای پنهان از طریق مفهوم در چهره‌ی مقدس قرآن و پیامبران به ظهور آمده‌ای.
قرآن تست روح تو و تا جهان بپاست
بر اهل روزگار دلیل است و رهنما
هوش مصنوعی: این بیت به معنای این است که قرآن، جان و روح انسان را تغذیه می‌کند و تا زمانی که این دنیا برقرار است، برای انسان‌ها همچنان نشانه و راهنمایی خواهد بود.
جسم تواند عترت و هرگز نمیشود
این روح و جسم تا ابد از یکدیگر جدا
هوش مصنوعی: جسم می‌تواند نیاکان و خویشاوندان انسانی باشد، اما هرگز روح و جسم نمی‌توانند تا ابد از یکدیگر جدا شوند.
آری چگونه روح تواند بدون جسم
اندر زمانه زیست کند تا صف جزا
هوش مصنوعی: بله، چگونه ممکن است که روح بدون بدن در دنیا زندگی کند تا زمانی که روز جزا فرا برسد؟
این هر دو خود توئی و به تحقیق بر تو رفت
بر این دو از هر آنکه وفا رفت یا جفا
هوش مصنوعی: تو همواره در درون خودت هستی و به یقین، همه‌ی آنچه بر تو می‌گذرد، نتیجه‌ی رفتارهایی است که از دو جنبه‌ی خوب و بد به تو بازمی‌گردد.
آن حجه دوازدهم حالیا بغیب
باشد شریک و حافظ قرآنت از وفا
هوش مصنوعی: حجت دوازدهم هم‌اکنون در غیبت است و حافظ و نگهبان قرآن از وفاداری به این کتاب آسمانی است.
آن هم توئی به صورت و معنی که شخص او
با اسم و کینه تو کند جلوه ز اختفا
هوش مصنوعی: تو همان هستی که هم در ظاهر و هم در باطن، کسی که به تو به نام و دشمنی اش نگاه کند، نمی‌تواند از حضور تو در پس پرده غفلت کند.
ترویج دین تست بدست وی و شود
در عهد او حقیقت اسلام بر ملا
هوش مصنوعی: ترویج دین به دست اوست و در زمان او، حقیقت اسلام آشکار خواهد شد.
چون بهر دفع ظالم و ظلم آن ولی حق
بر بام کعبه برزند از عدل حق لوا
هوش مصنوعی: چون به منظور مقابله با ظالم و جلوگیری از ظلم، ولی حق بر بالای کعبه پرچم عدالت را برافراشته می‌کند.
گیتی بعدل و داد گراید ز جور و ظلم
زحمت شود رفاه و کدورت شود صفا
هوش مصنوعی: جهان به عدالت و داد رونق می‌گیرد، ولی اگر ستم و ظلم حاکم شود، زحمت و رنج جایگزین خوشی خواهد شد و نفاق به جای صفا خواهد نشسته.
آنگه دلیل خلق کتاب تو است و بس
در امر و نهی کار برآید بمدعا
هوش مصنوعی: کتاب تو تنها دلیلی بر وجود خلقت است و تنها در دستورها و نهی‌هاست که به هدف خود می‌رسد.
گردد پدید سلطنت حقه در جهان
یابد ظهور معدلت ذات کبریا
هوش مصنوعی: سلطنت حقیقی در جهان آشکار می‌شود و عدالت ذات پروردگار به ظهور می‌رسد.
آنروز از سپید و سیه خلق عالمند
قائل بیک کتاب و بیک دین و یک خدا
هوش مصنوعی: در آن روز، تمام مردم دنیا به یک کتاب، یک دین و یک خدای واحد اعتقاد خواهند داشت، چه سفید و چه سیاه، همه یکسان خواهند بود.
گردد جهان بهشت برین زان یگانگی
آری یکانگی کند این دردها دوا
هوش مصنوعی: اگر اتحاد و یکپارچگی در بین انسان‌ها برقرار شود، جهان بهشتی خواهد شد و این اتحاد می‌تواند درمانی برای دردها و مشکلات زندگی باشد.
ای صاحب شریعت و ای خواجه رسل
ای آسمان رفعت و خورشید اهتدا
هوش مصنوعی: ای کسی که صاحب قوانین و پیام‌های الهی هستی، ای بزرگوار، ای منبع عالی و ای نور هدایت.
از شر غیر و وسوسه نفس و هول حشر
دارد صغیر بر تو و آل تو التجا
هوش مصنوعی: صغیر (کودک) در برابر خطرات و وسوسه‌های دیگران و هول روز قیامت، به تو و خانواده‌ات پناه می‌آورد.