گنجور

۱۰- آیات ۸۰ تا ۸۴

وَ لُوطاً إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ اَلْفٰاحِشَةَ مٰا سَبَقَکُمْ بِهٰا مِنْ أَحَدٍ مِنَ اَلْعٰالَمِینَ (۸۰) إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ‌ اَلرِّجٰالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ اَلنِّسٰاءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ (۸۱) وَ مٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا أَخْرِجُوهُمْ مِنْ قَرْیَتِکُمْ إِنَّهُمْ أُنٰاسٌ یَتَطَهَّرُونَ (۸۲) فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ اِمْرَأَتَهُ کٰانَتْ مِنَ اَلْغٰابِرِینَ (۸۳) وَ أَمْطَرْنٰا عَلَیْهِمْ مَطَراً فَانْظُرْ کَیْفَ کٰانَ عٰاقِبَةُ اَلْمُجْرِمِینَ (۸۴)

و یاد کن لوط را هنگامی که گفت قومش را آیا می‌کنید کار زشت را پیشی نگرفته شما را بآن هیچ یک از جهانیان (۸۰) به درستی که شما هر آینه می‌آیید مردان را از روی شهوت از غیر زنان بلکه شمائید گروه اسراف‌کاران (۸۱) و نبود جواب قومش مگر آنکه گفتند بیرون کنید ایشان را از قریه خودتان که آنها مردمانند که پاک می‌شمارند خود را (۸۲) پس نجات دادیم او را و کسانش را غیر از زنش را که بود از باقی‌ماندگان بهلاکت (۸۳) و بارانیدیم بر ایشان بارانی پس بنگر چگونه بود انجام کار گناهکاران (۸۴)

« در بیان ذکر قوم لوط علیه السلام »

آمدیم اندر بیان قوم لوط
تا نباشی بر نشان قوم لوط
قوم خود را چونکه گفت او از خرد
ناید آیا ننگتان زین فعل بد
این چنین فحشاء کنید آیا شما
واندر آیید از ره فحش از ملا
خود بر آن نگرفته پیشی هیچ کس
ز اهل عالم تا کس آیدشان ز پس
خود شما آیید آیا از هوی
یعنی از شهوت به مردان بی نسا
این به توبیخ است ابلغ چون زنان
بهر تزویجند و نسل اندر جهان
ترک آنها کردن از بهر وصال
جمع گشتن با رجال آمد ضلال
بل شما هستید قومی مسرفین
گشته فعل دیوتان عادت چنین
می نبود اهل سدوما را جواب
سوی لوط اندر برابر زین خطاب
جز که گفتندی به هم جنسان ز قهر
أخْرِجُو مِنْ قَریَة یعنی ز شهر
لوط را بیرون کنید از دیه خویش
طعنه چون بر ما زند در دین و کیش
با بنات و پیروانِ او کنون
از زمین خود کنید او را برون
زآنکه آن مردم از این فعل نژند
کارهند و دعوی پاکی کنند
لوط را دادیم با اهلش نجات
جز زن لوط آنکه بود از مشرکات
او نشد با لوط بیرون از دیار
ماند برجا چونکه بُد با قوم یار
پس بباراندیم ایشان را به سر
سنگها ناگاه بر سان مطر
پس نگر پایان کار مجرمین
وآن جزاء کز حق رسد در یوم دین
با سروشی چند آمد جبرئیل
گشت مهمان در سرای آن خلیل
بهر ایشان کرد او حاضر طعام
که مگر آمد مسافر در مقام
چون نخوردند او شد اندر اضطراب
زآنکه بود این از خصومت فتح باب
جبرئیلش گفت ما نه از مردمیم
بلکه فوق از آسمان و انجمیم
بهر نفی قوم لوط اندر زمین
آمدیم از جانب دیّان دین
بود واجب تا تو زآن یابی خبر
زآنکه از حق پیشوایی بر بشر
پس روان گشتند زآنجا پیش لوط
تا برند ا ز فرّ خود تشویش لوط
مر ورا گفتند با اهلت برون
رو کنون کاین قریه گردد سرنگون
هفت قریه بود و کَند آنها تمام
جبرئیل از امر خلاّق الانام
صبح چون شد جمله بُد زیر و زبر
زنده ای در وی نبُد از جانور
۹- آیات ۷۳ تا ۷۹: وَ إِلیٰ ثَمُودَ أَخٰاهُمْ صٰالِحاً قٰالَ یٰا قَوْمِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ مٰا لَکُمْ مِنْ إِلٰهٍ غَیْرُهُ قَدْ جٰاءَتْکُمْ بَیِّنَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ هٰذِهِ نٰاقَةُ اَللّٰهِ لَکُمْ آیَةً فَذَرُوهٰا تَأْکُلْ فِی أَرْضِ اَللّٰهِ وَ لاٰ تَمَسُّوهٰا بِسُوءٍ فَیَأْخُذَکُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ (۷۳) وَ اُذْکُرُوا إِذْ جَعَلَکُمْ خُلَفٰاءَ مِنْ بَعْدِ عٰادٍ وَ بَوَّأَکُمْ فِی اَلْأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِنْ سُهُولِهٰا قُصُوراً وَ تَنْحِتُونَ اَلْجِبٰالَ بُیُوتاً فَاذْکُرُوا آلاٰءَ اَللّٰهِ وَ لاٰ تَعْثَوْا فِی اَلْأَرْضِ مُفْسِدِینَ (۷۴) قٰالَ اَلْمَلَأُ اَلَّذِینَ اِسْتَکْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لِلَّذِینَ اُسْتُضْعِفُوا لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ أَ تَعْلَمُونَ أَنَّ صٰالِحاً مُرْسَلٌ مِنْ رَبِّهِ قٰالُوا إِنّٰا بِمٰا أُرْسِلَ بِهِ مُؤْمِنُونَ (۷۵) قٰالَ اَلَّذِینَ اِسْتَکْبَرُوا إِنّٰا بِالَّذِی آمَنْتُمْ بِهِ کٰافِرُونَ (۷۶) فَعَقَرُوا اَلنّٰاقَةَ وَ عَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ وَ قٰالُوا یٰا صٰالِحُ اِئْتِنٰا بِمٰا تَعِدُنٰا إِنْ کُنْتَ مِنَ اَلْمُرْسَلِینَ (۷۷) فَأَخَذَتْهُمُ اَلرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دٰارِهِمْ جٰاثِمِینَ (۷۸) فَتَوَلّٰی عَنْهُمْ وَ قٰالَ یٰا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ رِسٰالَةَ رَبِّی وَ نَصَحْتُ لَکُمْ وَ لٰکِنْ لاٰ تُحِبُّونَ اَلنّٰاصِحِینَ (۷۹)۱۱- آیات ۸۵ تا ۱۰۲: وَ إِلیٰ مَدْیَنَ أَخٰاهُمْ شُعَیْباً قٰالَ یٰا قَوْمِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ مٰا لَکُمْ مِنْ إِلٰهٍ غَیْرُهُ قَدْ جٰاءَتْکُمْ بَیِّنَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ فَأَوْفُوا اَلْکَیْلَ وَ اَلْمِیزٰانَ وَ لاٰ تَبْخَسُوا اَلنّٰاسَ أَشْیٰاءَهُمْ وَ لاٰ تُفْسِدُوا فِی اَلْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاٰحِهٰا ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۸۵) وَ لاٰ تَقْعُدُوا بِکُلِّ صِرٰاطٍ تُوعِدُونَ وَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اَللّٰهِ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ تَبْغُونَهٰا عِوَجاً وَ اُذْکُرُوا إِذْ کُنْتُمْ قَلِیلاً فَکَثَّرَکُمْ وَ اُنْظُرُوا کَیْفَ کٰانَ عٰاقِبَةُ اَلْمُفْسِدِینَ (۸۶) وَ إِنْ کٰانَ طٰائِفَةٌ مِنْکُمْ آمَنُوا بِالَّذِی أُرْسِلْتُ بِهِ وَ طٰائِفَةٌ لَمْ یُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتّٰی یَحْکُمَ اَللّٰهُ بَیْنَنٰا وَ هُوَ خَیْرُ اَلْحٰاکِمِینَ (۸۷) قٰالَ اَلْمَلَأُ اَلَّذِینَ اِسْتَکْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّکَ یٰا شُعَیْبُ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا مَعَکَ مِنْ قَرْیَتِنٰا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنٰا قٰالَ أَ وَ لَوْ کُنّٰا کٰارِهِینَ (۸۸) قَدِ اِفْتَرَیْنٰا عَلَی اَللّٰهِ کَذِباً إِنْ عُدْنٰا فِی مِلَّتِکُمْ بَعْدَ إِذْ نَجّٰانَا اَللّٰهُ مِنْهٰا وَ مٰا یَکُونُ لَنٰا أَنْ نَعُودَ فِیهٰا إِلاّٰ أَنْ یَشٰاءَ اَللّٰهُ رَبُّنٰا وَسِعَ رَبُّنٰا کُلَّ شَیْ‌ءٍ عِلْماً عَلَی اَللّٰهِ تَوَکَّلْنٰا رَبَّنَا اِفْتَحْ بَیْنَنٰا وَ بَیْنَ قَوْمِنٰا بِالْحَقِّ وَ أَنْتَ خَیْرُ اَلْفٰاتِحِینَ (۸۹) وَ قٰالَ اَلْمَلَأُ اَلَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَئِنِ اِتَّبَعْتُمْ شُعَیْباً إِنَّکُمْ إِذاً لَخٰاسِرُونَ (۹۰) فَأَخَذَتْهُمُ اَلرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دٰارِهِمْ جٰاثِمِینَ (۹۱) اَلَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کَأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فِیهَا اَلَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کٰانُوا هُمُ اَلْخٰاسِرِینَ (۹۲) فَتَوَلّٰی عَنْهُمْ وَ قٰالَ یٰا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ رِسٰالاٰتِ رَبِّی وَ نَصَحْتُ لَکُمْ فَکَیْفَ آسیٰ عَلیٰ قَوْمٍ کٰافِرِینَ (۹۳) وَ مٰا أَرْسَلْنٰا فِی قَرْیَةٍ مِنْ نَبِیٍّ إِلاّٰ أَخَذْنٰا أَهْلَهٰا بِالْبَأْسٰاءِ وَ اَلضَّرّٰاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ (۹۴) ثُمَّ بَدَّلْنٰا مَکٰانَ اَلسَّیِّئَةِ اَلْحَسَنَةَ حَتّٰی عَفَوْا وَ قٰالُوا قَدْ مَسَّ آبٰاءَنَا اَلضَّرّٰاءُ وَ اَلسَّرّٰاءُ فَأَخَذْنٰاهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لاٰ یَشْعُرُونَ (۹۵) وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ اَلْقُریٰ آمَنُوا وَ اِتَّقَوْا لَفَتَحْنٰا عَلَیْهِمْ بَرَکٰاتٍ مِنَ اَلسَّمٰاءِ وَ اَلْأَرْضِ وَ لٰکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْنٰاهُمْ بِمٰا کٰانُوا یَکْسِبُونَ (۹۶) أَ فَأَمِنَ أَهْلُ اَلْقُریٰ أَنْ یَأْتِیَهُمْ بَأْسُنٰا بَیٰاتاً وَ هُمْ نٰائِمُونَ (۹۷) أَ وَ أَمِنَ أَهْلُ اَلْقُریٰ أَنْ یَأْتِیَهُمْ بَأْسُنٰا ضُحًی وَ هُمْ یَلْعَبُونَ (۹۸) أَ فَأَمِنُوا مَکْرَ اَللّٰهِ فَلاٰ یَأْمَنُ مَکْرَ اَللّٰهِ إِلاَّ اَلْقَوْمُ اَلْخٰاسِرُونَ (۹۹) أَ وَ لَمْ یَهْدِ لِلَّذِینَ یَرِثُونَ اَلْأَرْضَ مِنْ‌ بَعْدِ أَهْلِهٰا أَنْ لَوْ نَشٰاءُ أَصَبْنٰاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَ نَطْبَعُ عَلیٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لاٰ یَسْمَعُونَ (۱۰۰) تِلْکَ اَلْقُریٰ نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنْبٰائِهٰا وَ لَقَدْ جٰاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰاتِ فَمٰا کٰانُوا لِیُؤْمِنُوا بِمٰا کَذَّبُوا مِنْ قَبْلُ کَذٰلِکَ یَطْبَعُ اَللّٰهُ عَلیٰ قُلُوبِ اَلْکٰافِرِینَ (۱۰۱) وَ مٰا وَجَدْنٰا لِأَکْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ وَ إِنْ وَجَدْنٰا أَکْثَرَهُمْ لَفٰاسِقِینَ (۱۰۲)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ لُوطاً إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ اَلْفٰاحِشَةَ مٰا سَبَقَکُمْ بِهٰا مِنْ أَحَدٍ مِنَ اَلْعٰالَمِینَ (۸۰) إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ‌ اَلرِّجٰالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ اَلنِّسٰاءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ (۸۱) وَ مٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا أَخْرِجُوهُمْ مِنْ قَرْیَتِکُمْ إِنَّهُمْ أُنٰاسٌ یَتَطَهَّرُونَ (۸۲) فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ اِمْرَأَتَهُ کٰانَتْ مِنَ اَلْغٰابِرِینَ (۸۳) وَ أَمْطَرْنٰا عَلَیْهِمْ مَطَراً فَانْظُرْ کَیْفَ کٰانَ عٰاقِبَةُ اَلْمُجْرِمِینَ (۸۴)
هوش مصنوعی: و لوط به قومش گفت: آیا شما کار زشتی انجام می‌دهید که هیچ کس در جهان قبل از شما آن را نکرده است؟ شما به جای زنان، به مردان میل و اشتیاق دارید و شما قومی ولخرج هستید. اما پاسخ قوم او تنها این بود که گفتند: آنها را از شهر خود بیرون کنید، زیرا آنها افرادی هستند که خود را پاک می‌سازند. پس ما لوط و خانواده‌اش را نجات دادیم به جز همسرش که از بازماندگان بود. و بر آنها بارانی نازل کردیم. پس نگاه کنید عاقبت مجرمان چگونه بود.
و یاد کن لوط را هنگامی که گفت قومش را آیا می‌کنید کار زشت را پیشی نگرفته شما را بآن هیچ یک از جهانیان (۸۰) به درستی که شما هر آینه می‌آیید مردان را از روی شهوت از غیر زنان بلکه شمائید گروه اسراف‌کاران (۸۱) و نبود جواب قومش مگر آنکه گفتند بیرون کنید ایشان را از قریه خودتان که آنها مردمانند که پاک می‌شمارند خود را (۸۲) پس نجات دادیم او را و کسانش را غیر از زنش را که بود از باقی‌ماندگان بهلاکت (۸۳) و بارانیدیم بر ایشان بارانی پس بنگر چگونه بود انجام کار گناهکاران (۸۴)
هوش مصنوعی: لوط را به یاد آورید هنگامی که به قومش گفت: آیا شما از نظر زشت کاری که انجام می‌دهید، پیشی نمی‌گیرید، در حالی که هیچ‌کدام از مردم جهان این‌گونه عمل نمی‌کنند؟ شما مردان را از روی شهوت می‌جویید و به جای زنان، این شما هستید که اسراف‌کارید. پاسخ قومش تنها این بود که گفتند: آن‌ها را از این شهر بیرون کنید، زیرا آنها مردمانی هستند که خود را پاک می‌دانند. پس ما او و همراهانش را نجات دادیم، به جز همسرش که از بازماندگان عذاب بود. و بر آن قوم بارانی نازل کردیم، پس نگاه کنید سرنوشت کارهای گناهکاران چگونه بود.
« در بیان ذکر قوم لوط علیه السلام »
هوش مصنوعی: قوم لوط علیه السلام گروهی بودند که در سرزمینی به نام سدوم زندگی می‌کردند و به سبب ارتکاب اعمال زشت و ناپسند، عذاب الهی روی آنها نازل شد. آنها به رابطه‌های نامشروع و خلاف اصول انسانی مشغول بودند و پیامبر خدا، لوط، به آنها هشدار داد تا از گناهان خود توبه کنند و به سوی خدا بازگردند. اما وقتی که به هشدارهای او توجه نکردند، سرانجام عذاب الهی ویران‌گر بر آنها نازل شد و زمینشان را با عذاب‌های شدید و نابودی مواجه کرد. این داستان به عنوان هشداری برای تمام اقوام و ملل در مورد تبعات نافرمانی و انحرافات اخلاقی به شمار می‌آید.
آمدیم اندر بیان قوم لوط
تا نباشی بر نشان قوم لوط
هوش مصنوعی: ما به اینجا آمده‌ایم تا دربارهٔ قومی صحبت کنیم که با رفتارشان مورد نکوهش قرار گرفته‌اند، تا تو نیز در زمرهٔ آن‌ها نباشی.
قوم خود را چونکه گفت او از خرد
ناید آیا ننگتان زین فعل بد
هوش مصنوعی: آیا بر شما از این رفتار نادرست او عذاب آور نیست که او قومش را به سخره می‌گیرد و می‌گوید که از خرد برخوردار نیستند؟
این چنین فحشاء کنید آیا شما
واندر آیید از ره فحش از ملا
هوش مصنوعی: آیا شما از بدی‌ها و زشتی‌ها در شگفت نیستید، در حالی که به تهمت زدن و دشنام دادن ادامه می‌دهید؟
خود بر آن نگرفته پیشی هیچ کس
ز اهل عالم تا کس آیدشان ز پس
هوش مصنوعی: هیچ کس از بین مردم جهان نتوانسته است که به پای او برسد، تا جایی که دیگران بخواهند از او پیشی بگیرند.
خود شما آیید آیا از هوی
یعنی از شهوت به مردان بی نسا
هوش مصنوعی: آیا شما خودتان به حالت شهوت و تمایل به مردان بدون همسر آمده‌اید؟
این به توبیخ است ابلغ چون زنان
بهر تزویجند و نسل اندر جهان
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که انتقاد به تو بیشتر از آن است که افرادی که برای ازدواج و تشکیل خانواده تلاش می‌کنند، با توجه به اهمیت نسل و ادامه زندگی در دنیا، به شما هشدار می‌دهند.
ترک آنها کردن از بهر وصال
جمع گشتن با رجال آمد ضلال
هوش مصنوعی: ترک کردن آن‌ها به خاطر رسیدن به جمع مردان، باعث ایجاد گمراهی شد.
بل شما هستید قومی مسرفین
گشته فعل دیوتان عادت چنین
هوش مصنوعی: شما گروهی هستید که در اسراف و زیاده‌روی عادت کرده‌اید، همان‌طور که دیوان به این کار عادت دارند.
می نبود اهل سدوما را جواب
سوی لوط اندر برابر زین خطاب
هوش مصنوعی: اهل سدوما نمی‌توانستند به لوط پاسخی بدهند در برابر این سخن.
جز که گفتندی به هم جنسان ز قهر
أخْرِجُو مِنْ قَریَة یعنی ز شهر
هوش مصنوعی: جز این که به هم نوعانشان گفتند: از شهر بیرون بروید.
لوط را بیرون کنید از دیه خویش
طعنه چون بر ما زند در دین و کیش
هوش مصنوعی: لوط را از سرزمین خود بیرون کنید، زیرا او به ما در دین و مذهب طعنه می‌زند.
با بنات و پیروانِ او کنون
از زمین خود کنید او را برون
هوش مصنوعی: اکنون از زمین خود، او و پیروانش را بیرون کنید.
زآنکه آن مردم از این فعل نژند
کارهند و دعوی پاکی کنند
هوش مصنوعی: زیرا آن افراد به خاطر این کارهای زشت و ناپسند خود مسئولیت‌پذیر نیستند و در عین حال ادعای پاکی و درستی می‌کنند.
لوط را دادیم با اهلش نجات
جز زن لوط آنکه بود از مشرکات
هوش مصنوعی: ما لوط و خانواده‌اش را نجات دادیم، جز همسر او که از کفار بود.
او نشد با لوط بیرون از دیار
ماند برجا چونکه بُد با قوم یار
هوش مصنوعی: او نتوانست به خاطر قوم و هم‌نواهایش از سرزمین خود خارج شود و همچنان در آنجا باقی ماند.
پس بباراندیم ایشان را به سر
سنگها ناگاه بر سان مطر
هوش مصنوعی: پس ما ایشان را به صورت بارانی ناگهانی به سوی سنگ‌ها فرستادیم.
پس نگر پایان کار مجرمین
وآن جزاء کز حق رسد در یوم دین
هوش مصنوعی: پس به نتیجه نهایی کافران و مجرمان توجه کن و آن عذاب و پاداشی که در روز قیامت از سوی حق نصیبشان خواهد شد.
با سروشی چند آمد جبرئیل
گشت مهمان در سرای آن خلیل
هوش مصنوعی: جبرئیل با پیام‌هایی از سوی خداوند به خانه ابراهیم (خلیل) آمد و به عنوان مهمان در آنجا حضور یافت.
بهر ایشان کرد او حاضر طعام
که مگر آمد مسافر در مقام
هوش مصنوعی: او برای آن‌ها غذایی تهیه کرد تا شاید مسافری به مقام بیاید.
چون نخوردند او شد اندر اضطراب
زآنکه بود این از خصومت فتح باب
هوش مصنوعی: زمانی که از خوردن چیزی محروم شد، در درون خود دچار نگرانی و اضطراب شد، زیرا این وضعیت ناشی از خصومت و دشمنی بود که در گذشته آغاز شده بود.
جبرئیلش گفت ما نه از مردمیم
بلکه فوق از آسمان و انجمیم
هوش مصنوعی: جبرئیل به او گفت که ما از انسان‌ها نیستیم، بلکه از آسمان و ستاره‌ها آمده‌ایم.
بهر نفی قوم لوط اندر زمین
آمدیم از جانب دیّان دین
هوش مصنوعی: ما برای سرکوب قوم لوط به این سرزمین آمده‌ایم، به حکم و دستور خداوند.
بود واجب تا تو زآن یابی خبر
زآنکه از حق پیشوایی بر بشر
هوش مصنوعی: لازمه این بود که تو از آنچه در حق پیشوایی بر مردم است، آگاه شوی.
پس روان گشتند زآنجا پیش لوط
تا برند ا ز فرّ خود تشویش لوط
هوش مصنوعی: آنان از آنجا به سوی لوط رفتند تا او را از نگرانی‌اش آسوده خاطر کنند.
مر ورا گفتند با اهلت برون
رو کنون کاین قریه گردد سرنگون
هوش مصنوعی: به او گفتند با همسرت بیرون برو، زیرا اگر این کار را نکنی، این روستا به زودی نابود خواهد شد.
هفت قریه بود و کَند آنها تمام
جبرئیل از امر خلاّق الانام
هوش مصنوعی: هفت روستا وجود داشت و در آن‌ها تمامی دستورات جبرئیل از سوی خالق انسان‌ها به انجام می‌رسید.
صبح چون شد جمله بُد زیر و زبر
زنده ای در وی نبُد از جانور
هوش مصنوعی: صبح که فرا می‌رسد، همه چیز به هم ریخته و متلاطم است و در این میان، هیچ موجود زنده‌ای از جانوران در آن وجود ندارد.