برگردان به زبان ساده
فَبِمٰا نَقْضِهِمْ مِیثٰاقَهُمْ وَ کُفْرِهِمْ بِآیٰاتِ اَللّٰهِ وَ قَتْلِهِمُ اَلْأَنْبِیٰاءَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَ قَوْلِهِمْ قُلُوبُنٰا غُلْفٌ بَلْ طَبَعَ اَللّٰهُ عَلَیْهٰا بِکُفْرِهِمْ فَلاٰ یُؤْمِنُونَ إِلاّٰ قَلِیلاً (۱۵۵) وَ بِکُفْرِهِمْ وَ قَوْلِهِمْ عَلیٰ مَرْیَمَ بُهْتٰاناً عَظِیماً (۱۵۶) وَ قَوْلِهِمْ إِنّٰا قَتَلْنَا اَلْمَسِیحَ عِیسَی اِبْنَ مَرْیَمَ رَسُولَ اَللّٰهِ وَ مٰا قَتَلُوهُ وَ مٰا صَلَبُوهُ وَ لٰکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَ إِنَّ اَلَّذِینَ اِخْتَلَفُوا فِیهِ لَفِی شَکٍّ مِنْهُ مٰا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اِتِّبٰاعَ اَلظَّنِّ وَ مٰا قَتَلُوهُ یَقِیناً (۱۵۷)
هوش مصنوعی: به خاطر نقض پیمان خود و کفرشان به آیات خدا و کشتن پیامبران بدون حق، و با این ادعا که قلبهای ما پوشیده است، در حالی که خدا به کفرشان بر این قلبها مهر زده است، آنها جز تعداد کمی ایمان نخواهند آورد. همچنین به خاطر کفرشان و اتهامی بزرگ که به مریم وارد کردهاند، و به این ادعا که ما مسیح عیسی، پسر مریم، رسول خدا را کشتهایم، در حالی که آنها نه او را کشتند و نه به دار آویختند. بلکه این موضوع برایشان شبیهسازی شده است. و کسانی که در مورد او اختلاف دارند، در شک هستند و بر آن دانش واقعی ندارند، جز اینکه بر اساس گمانها پیروی میکنند و به یقین آنها او را نکشتهاند.
پس بجهة شکستن ایشان پیمانشان را و کفرشان بآیتهای خدا و کشتن ایشان پیغمبران را بناحق و گفتار ایشان که دلهای ما در غلافست بلکه مهر زد خدا بر آنها بسبب کفرشان پس نمیگروند مگر اندکی (۱۵۵) و بسبب کفرشان و گفتارشان بر مریم دروغی بزرگ (۱۵۶) و گفتارشان که ما کشتیم مسیح عیسی پسر مریم را که رسول خداست و نکشتند او را و نه بردار کردندش و لیکن شبهه شد مر ایشان را و بدرستی که آنان که اختلاف کردند در آن هر آینه در شکند از آن نیست مر ایشان را بآن هیچ علمی مگر پیروی کردن گمان و نه کشتندش بیگمان (۱۵۷)
هوش مصنوعی: این متن به مسأله کفر و پیمانشکنی اقوام اشاره دارد و بیان میکند که به دلیل چنین رفتارهایی، خداوند بر دلهای آنها مهر زده است و تنها عده کمی از آنها به راه راست بازمیگردند. همچنین درباره کفرشان در مورد مریم و عیسی گفتگو میشود. در اینجا گفته شده که آنها ادعا کردند که عیسی را کشتهاند، در حالی که در واقع این مسأله به شک و شبههای بدل شده و به وضوح هیچیک از آنها علمی در این باره ندارند و تنها به گمانها تکیه میکنند.
پس به نقض عهد و میثاق آمدند
هم به آیات خدا کافر شدند
هوش مصنوعی: آنها به نقض پیمان و وعده خود پرداختند و به نشانههای خداوند نیز کافر شدند.
کشتن پیغمبران بر غیر حق
وآن غلط گفتارشان بر بی نَسق
هوش مصنوعی: کشتن پیامبران به خاطر ناحق بودن و صحبتهای نادرستشان که بیپایه و اساس بود.
که قلوب ماست دانش را غلاف
بی نیازیم از تعلّم بی خلاف
هوش مصنوعی: ما به دلهای خود علم را مانند پوششی دربر داریم و از یادگیری نیازی نداریم، این یک ادعای بیاشکال است.
بر رموز علم الله ناقدیم
نی ز کس از راه دانش فاقدیم
هوش مصنوعی: ما در اسرار علم خداوند آگاهی نداریم و نه کسی را میشناسیم که از نظر دانش بیبهره باشد.
یا مراد از غُلف آن باشد که نیست
فهم گفتار تو ما را کآن ز چیست
هوش مصنوعی: شاید منظور از کلمه "غُلف" این باشد که ما نتوانستهایم سخنان تو را درک کنیم و نمیدانیم که این موضوع به چه چیزی مربوط میشود.
بل خدا در قلبشان بنهاده مهر
تا که نشناسند ناپاکی ز طُهر
هوش مصنوعی: خداوند مهر و محبت را در دلهای آنها قرار داده است تا نتوانند ناپاکی را از پاکی تشخیص دهند.
بود این از کفر ایشان بی شکی
نآورند ایمان پس الاّ اندکی
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که بهطور قطع عقاید آنها از روی کفر است و ایمان واقعی در آنها وجود ندارد، مگر تعداد بسیار کمی که ممکن است ایمان داشته باشند.
هم ز کفری قوم آن قوم ظلیم
کآن به مریم بود بهتانی عظیم
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به این دارد که برخی افراد با افکار نادرست و تهمتهای بیپایه، به مسالهای که مقدس و محترم است، خدشه وارد میکنند. در واقع، آنها به اشتباه به مریم، مادر مسیح، اتهام میزنند و این موضوع نشاندهنده جهل و نادانی آن قوم است.
« (در بیان اجماع یهود بر قتل عیسی(ع) و چگونگی آن حال »
هوش مصنوعی: این پاراگراف به بحث درباره توافق یهودیان بر قتل عیسی (ع) و نحوه وقوع آن میپردازد.
همچنین گفتند کُشتیم از یقین
ما مسیح ابن مریم را ز کین
هوش مصنوعی: در این بیت به این موضوع اشاره شده که عدهای به خاطر کینه و حسادت، بر این باورند که با اطمینان، مسیح ابن مریم را کشتهاند. این سخن نشاندهندهی خیالپردازی و سوءتفاهمهایی است که ممکن است در جوامع مختلف دربارهی شخصیتهای مهم تاریخی یا مذهبی وجود داشته باشد.
آنکه می گفت او فرستادة خداست
بر سبیل طنز گفتند این نه راست
هوش مصنوعی: کسی که ادعا میکرد فرستادهی خداست، بهطور شوخی و بهانتقاد گفته شد که این صحبتها حقیقت ندارد.
ذکر نیکو در مکان زشت بود
که از ایشان گشت صادر وز جحود
هوش مصنوعی: گفتن کلمات خوب در جایی ناپسند بود که از آنها نتیجه بدی به بار آمد و به انکار و کفر انجامید.
نه بکشتند و نه بر دارش زدند
شُبهه شد لیک آن به قوم بد پسند
هوش مصنوعی: آنها نه او را کشتند و نه به دارش آویختند، اما این موضوع باعث شد که مردم بدجنس به او مشکوک شوند.
بود تفصیل اینکه عیسی در حدود
چونکه ساعی گشت در نفی یهود
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که عیسی در مورد حدود و قوانین یهودی توضیحات مفصلی ارائه داد، به خصوص زمانی که در تلاش بود این قوانین را زیر سوال ببرد یا از آنها خارج شود.
وآن یهودان کج اندیش و قبیح
یک جهت گشتند در قتل مسیح
هوش مصنوعی: یهودیان دچار کج اندیشی و بدفهمی شدند و به یک سمت رفتند و به قتل مسیح اقدام کردند.
مختفی گردید او در خانه ای
با خواص خویش چون دردانه ای
هوش مصنوعی: او به خانهای پنهان شد که ویژهگیهای خود را دارد، مانند یک گوهر با ارزش.
وآن جماعت هر طرف در جستجوی
تا که آرندش به کف در شهر و کوی
هوش مصنوعی: آن گروه در هر طرف در تلاش هستند تا او را پیدا کنند و به دست آورند، چه در شهر و چه در خیابانها.
تا که او را در سرایی یافتند
بهر قتلش اندر آن بشتافتند
هوش مصنوعی: آنها تا او را در مکانی دیدند، برای کشتنش به سرعت به سوی او رفتند.
چند قول است اندر این معنی تمام
ذکر هر یک لازم آمد در کلام
هوش مصنوعی: در این موضوع چندین نظر وجود دارد و لازم است که هر یک از آنها به طور کامل بررسی و توضیح داده شود.
بود طیثانوش نامی از یهود
شد به قتل عیسی اندر حجره زود
هوش مصنوعی: طیثانوش، شخصی از یهود بود که به سرعت در جایی، عیسی را به قتل رساند.
برد عیسی را ز روزن جبرئیل
شد زمان فحصِ مرد آنجا طویل
هوش مصنوعی: عیسی از روزنهای که جبرئیل به او نشان داد عبور کرد و آنجا زمانی طولانی برای بررسی و تحقیق درباره وضعیت مردی سپری شد.
ظنّ قوم این شد که عیسی ز اضطرار
هست با آن مرد اندر کارزار
هوش مصنوعی: برخی از مردم گمان کردند که عیسی به خاطر ناچاری و فشار، با آن مرد درگیر شده است.
پس یهودا کو رئیس قوم بود
گشت اندر حجره داخل با یهود
هوش مصنوعی: پس یهودا که رئیس گروه بود، وارد اتاقی شد که در آن یهودیان دیگر حضور داشتند.
دید عیسی را نه طیثانوش را
شبه عیسی گشت او روپوش را
هوش مصنوعی: عیسی را دید و به خاطر طوسناچیزش به او شبیه شد و آرزوی پوششش را در سر پروراند.
بر گمانش کوست عیسی پس به تیغ
در زمان کُشتند او را بی دریغ
هوش مصنوعی: او بر این باور بود که عیسی کیست و به همین دلیل بدون تردید او را با شمشیر در زمان خود کشتند.
هر چه گفت او ، من فلانم نی مسیح
کس نکرد از وی قبول آن را صریح
هوش مصنوعی: او هر چه گفت، من اینجا هستم و مانند مسیح هیچ کس سخنان او را به طور واضح نپذیرفت.
خون یار خویشتن را ریختند
وز درختی مر ورا آویختند
هوش مصنوعی: دشمنان خون عاشقشان را ریختند و آن را به درختی آویختند.
پس شدند اندر نزاع و گفتگو
که گر این عیسی است طیثانوش کو
هوش مصنوعی: در میان آنها بحث و جدل در گرفت که اگر این عیسی است، پس طیثانوش کجاست؟
قول دیگر آنکه عیسی بد نهان
با حواری در سرایی ناگهان
هوش مصنوعی: عیسی به طور پنهانی با حواریون خود در مکانی ناگهانی جمع شده است.
دشمنان بردند بر آن خانه پی
ریختند آنجا به قصد قتل وی
هوش مصنوعی: دشمنان به آن خانه حمله کردند و در آنجا به قصد کشتن او نقشه کشیدند.
جمله را دیدند بر شکل مسیح
گفت هر کس کاین بود سحری صریح
هوش مصنوعی: همه آن را بر اساس شکل عیسی شناختند و گفتند هر کسی که اینگونه باشد، جادویی آشکار دارد.
گر نشان بدهید عیسی را به ما
کز شما باشد کدام آن مقتدا
هوش مصنوعی: اگر شما عیسی را به ما نشان دهید که از شماست، کدام یک از آنها پیشوای ما خواهد بود؟
مابقی گردید از کشتن خلاص
ور نه یکجا را کُشیم از عام و خاص
هوش مصنوعی: باقیمانده از کشتن، نجات یافته است و در غیر این صورت، همه را از عام و خاص خواهیم کشت.
گفت عیسی با حواری کز شما
کیست کو بر من کند جان را فدا
هوش مصنوعی: عیسی به حواریون گفت: کدام یک از شما حاضر است جانش را برای من فدا کند؟
تا کشند او را به جای من یهود
نیک مردی زآن میان برخواست زود
هوش مصنوعی: در آن لحظه که او را به جای من میبرند، مردی نیکو از یهود بهسرعت بلند میشود.
گفت عیسای مسیح اینک منم
گر شما را هست قصد کشتنم
هوش مصنوعی: گفت عیسای مسیح: من اینجا هستم، اگر قصد کشتن من را دارید، اینجا حضور دارم.
پس ورا کشتند و بستندش به دار
مشتبه زین رو بر ایشان گشت کار
هوش مصنوعی: پس از آن، او را کشتند و به دار آویزان کردند. به همین خاطر، کار بر آنها تغییر کرد و وضعیتشان دشوار شد.
قول دیگر از حواریان یکی
بد منافق با مسیح او بیشکی
هوش مصنوعی: یکی از حواریون مسیح، که به منافق بودنش اعتراف داشت، گفت: "من به راستی در این راهی که میروم، هیچ شکی ندارم."
سی درم دادند او را یا فزون
گشت ایشان را به عیسی رهنمون
هوش مصنوعی: به او سی درم (یک واحد پول) دادند یا بیشتر، و ایشان را به عیسی (علیهالسلام) راهنمایی کردند.
داخل اندر حجره شد بی امتناع
گفت بر قتل تو دارند اجتماع
هوش مصنوعی: او بدون هیچ مقاومتی وارد اتاق شد و گفت که برای قتل تو برنامهریزی کردهاند.
رفت عیسی شِبه او گشت آن دنی
پس بکشتندش که بود او کشتنی
هوش مصنوعی: عیسی رفت و فردی که شبیه او بود، به دنیای دیگری رفت و به همین خاطر او را کشتهاند، زیرا تصور میکردند او باید کشته شود.
مختلف گشتند باری مردمان
اندر احوال مسیح از هر مکان
هوش مصنوعی: مردم از مناطق مختلف دیدگاههای گوناگونی درباره وضعیت مسیح پیدا کردند و هر کس به طور جداگانه درباره او نظر داد.
اندر افعالش از آن فرموده حق
اختلاف افتاد مابین فرق
هوش مصنوعی: در کارهای او به دلیل فرمایش حق، اختلافی میان گروهها پدید آمده است.
فرقهای گفتند او باشد اِله
کی تواند کس به قتلش یافت راه
هوش مصنوعی: فرقهای مختلف گفتند که او میتواند خدایان باشد؛ اما آیا کسی میتواند راهی برای کشتن او پیدا کند؟
فرقهای گفتند او ابن الله است
دست خلق از کشتن او کوته است
هوش مصنوعی: برخی از افراد گفتند او فرزند خداوند است و به همین خاطر، مردم نمیتوانند او را بکشند.
فرقه ای گفتند رفت او بر فلک
همچنین بودند در پندار و شک
هوش مصنوعی: گروهی گفتند او به آسمان رفته است، اما این فقط یک نظر و شک بود که در ذهنشان وجود داشت.
آن کسان را نیست بر وی علم، هیچ
تا چسان بگذشت حالش در بسیج
هوش مصنوعی: کسانی که بر او علم و دانش ندارند، نمیدانند چگونه حال او در زمان بسیج تغییر کرده است.
هر کسی میگفت بر نوعی سخن
نی ز علمی بلکه از پندار و ظن
هوش مصنوعی: هر کس به نوعی صحبت میکرد، نه بر اساس دانش، بلکه بنابر برداشت و گمان خودش.