گنجور

۱۳- آیات ۶۶ تا ۷۰

وَ لَوْ أَنّٰا کَتَبْنٰا عَلَیْهِمْ أَنِ اُقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ أَوِ اُخْرُجُوا مِنْ دِیٰارِکُمْ مٰا فَعَلُوهُ إِلاّٰ قَلِیلٌ مِنْهُمْ وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مٰا یُوعَظُونَ بِهِ لَکٰانَ خَیْراً لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِیتاً (۶۶) وَ إِذاً لَآتَیْنٰاهُمْ مِنْ لَدُنّٰا أَجْراً عَظِیماً (۶۷) وَ لَهَدَیْنٰاهُمْ صِرٰاطاً مُسْتَقِیماً (۶۸) وَ مَنْ یُطِعِ اَللّٰهَ وَ اَلرَّسُولَ فَأُولٰئِکَ مَعَ اَلَّذِینَ أَنْعَمَ اَللّٰهُ عَلَیْهِمْ مِنَ اَلنَّبِیِّینَ وَ اَلصِّدِّیقِینَ وَ اَلشُّهَدٰاءِ وَ اَلصّٰالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولٰئِکَ رَفِیقاً (۶۹) ذٰلِکَ اَلْفَضْلُ مِنَ اَللّٰهِ وَ کَفیٰ بِاللّٰهِ عَلِیماً (۷۰)

اگر آنکه ما نوشته بودیم بر ایشان که بکشید خودهاتان را یا بیرون روید از دیارتان نمی‌گروند آن را مگر اندکی از ایشان و اگر آنکه ایشان کرده بودند آنچه پند داده می‌شدند بآن هر آینه بود بهتر برای ایشان و سخت‌تر در ثابت گردانیدن (۶۶) و در آن هنگام می‌دادیمشان از نزد خود مزدی بزرگ (۶۷) و هر آینه هدایت کرده بودیمشان براه راست (۶۸) و هر که فرمانبرد خدا و رسول را پس آنها باشند با آنان که احسان کرد خدا بریشان از پیغمبران و راستگویان و شهداء و نیک مردان و خوبند آنها از جهة رفاقت (۶۹) آن فضل است از خدا و کافیست خدا دانا (۷۰)

داشت از انصار مردی خُرد خیر
گفتگو در آب رودی با زبیر
آمدند آن هر دو نزد مصطفی(ص)
از پی رفع نزاع و ماجرا
با زبیر او گفت خیر از آب بِه
چون شدی سیراب بر همسایه ده
آن صحابی را نبد بهر از شرف
گفت، بگرفتی به حکم از وی طرف
زآنکه او بد عمه زاده و خویش تو
این حکومت بود دور از کیش تو
شد برون از نزد پیغمبر ملول
گفت با مردم ، گذشت از حق رسول
بر مسلمانان در این باب از یهود
طعنها بس رفت زین گفت و شنود
نیست ما را شرح این گفتن به کار
کرد این آیت نزول از کردگار
که به حکمت تا رضاء ندهند خلق
از نفاق و کافری نرهند خلق
بر خدا ناورده اند ایمان یقین
هم به احکام و کتاب و یوم دین
پس نمی یابند اندر خود حرج
زآنچه کردی حکم بر فتح و فرج
گرچه باشد بر خلاف میلشان
کس نگردد تنگدل زآن در نهان
گردن از طاعت نهند و انقیاد
انقیادی محکم از عشق و وداد
می نوشتیم ار بر ایشان ز امت حان
قتل و بیرون رفتن از شهر و مکان
همچو اسرائیلیان کز یکدگر
ألفها کُشتند تا شام از سحر
وز بلد شد حکم تا بیرون روند
وز وطن آواره در هامون شوند
این نکردی جز قلیلی زین گروه
که به دین باشند راسخ تر ز کوه
ور که می کردند ایشان از پسند
آنچه بود از حق بر ایشان امر و پند
می نمودندی اطاعت از رسول
و امر او را از ره طاعت قبول
بهر ایشان بود بهتر از جهات
سختتر در عقل و ایمان و ثبات
وز تثبت اندر ایمانشان دهیم
اجرشان از نزد خود اجری عظیم
هم نماییم آن کسان را راه راست
رهروان را راه و مقصد تا کجاست
وآنکه فرمان برد از حق ، وز رسول
آن گروه اندر قیامت در حصول
با کسانی ز اهل حق باشند یار
کاهل اِنعامند از پروردگار
ز انبیاء و صادقان و صالحان
وآن شهیدان که فدا کردند جان
وآنکه باشد در رفاقت نیک پی
یار هر کس کو رود بر گام وی
یا تواند بود کاین نیکو رفیق
نیست غیر از آن چهار اندر طریق
یعنی ایشان در رفاقت اکملند
از تمام خلق عالم افضلند
کرده حق بر چار قسم اخیار را
برگزیده بر عباد این چار را
انبیاء که محرم راز وی اند
در حریم قرب دمساز وی اند
صادقان اهل عیانند و شهود
دیده ز اشیاء سرّ سلطان وجود
وآن شهیدان رسته از آمال خویش
در ره او داده جان و مال خویش
صالحان بر پاس امر حضرتش
کرده واحد همّ خود در طاعتش
هر که شد با این جماعت همنشین
گردد او روشن دل و پاکیزه دین
از نَّبِیِّین قصد یا پیغمبر است
هم ز صِّدِیقِین مراد از حیدر است
گر به لفظ جمعشان بستوده حق
جامعند این دو در اوصاف فرق
بحر گویی کافی است از ذکر در
خاصه بحری کو ز گوهرهاست پر
یک علی گو کار خود یکباره کن
پردة چشم دو بین را پاره کن
از شهیدان شد اشارت بر حسین(ع)
هر نبیّ و هر ولیّ را نور عین
صالحان اولاد او تا قائمند
بر وجوب لطف از حق دائمند

« در بیان و تحقیق مهدویت »

دور قائم، دائم است از رب دین
تا قیامت ز اولیاء و راشدین
هر زمانی را و لی ای لازم است
وین ولایت در مدار قائم است
مهدی هادی است قائم در طریق
رهروان را در روش نیکو رفیق
پادشاهانند در ملک وجود
قائم از مرآت هر یک در نمود
فانی از آثار خود بر دائمند
وز حق اندر دور دائم قائمند
صد چراغ از شمع واحد روشنند
جمله یک نورند گرچه صد تنند
میتوانی کز چراغی صد چراغ
برفروزی در سرا و دشت و باغ
شرط نقلش لیک باشد اشتعال
بی ز شعله نیست ممکن انتقال
اشتعال آن اتصال است از ولی
همچنین تا اصل آن ذات العلی
دور مهدی این بود بر اتصال
گر شناسی دور او را در مجال
دور یک دور است نزد اهل دل
وآن بود دائر به مهدی متصل
این است فضلی از خدا در کارشان
که شود منْعم علَیهِم یارشان
بلکه خود که مؤمن از جان و دلند
جمله در منْعم علَیهِم داخلند
پس بود بی شک خداوند علیم
در جزای اهل ایمان بر نعیم
که صلاحیت مر ایشان راست تام
در توافق با خواص و با کرام
بعد ذکر اهل ایمان و سداد
میکند حق امر بر جنگ و جهاد
۱۲- آیات ۵۹ تا ۶۵: یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اَللّٰهَ وَ أَطِیعُوا اَلرَّسُولَ وَ أُولِی اَلْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنٰازَعْتُمْ فِی شَیْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اَللّٰهِ وَ اَلرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ ذٰلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلاً (۵۹) أَ لَمْ تَرَ إِلَی اَلَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمٰا أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَ مٰا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُرِیدُونَ أَنْ یَتَحٰاکَمُوا إِلَی اَلطّٰاغُوتِ وَ قَدْ أُمِرُوا أَنْ یَکْفُرُوا بِهِ وَ یُرِیدُ اَلشَّیْطٰانُ أَنْ یُضِلَّهُمْ ضَلاٰلاً بَعِیداً (۶۰) وَ إِذٰا قِیلَ لَهُمْ تَعٰالَوْا إِلیٰ مٰا أَنْزَلَ اَللّٰهُ وَ إِلَی اَلرَّسُولِ رَأَیْتَ اَلْمُنٰافِقِینَ یَصُدُّونَ عَنْکَ صُدُوداً (۶۱) فَکَیْفَ إِذٰا أَصٰابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ بِمٰا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ ثُمَّ جٰاؤُکَ یَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ إِنْ أَرَدْنٰا إِلاّٰ إِحْسٰاناً وَ تَوْفِیقاً (۶۲) أُولٰئِکَ اَلَّذِینَ یَعْلَمُ اَللّٰهُ مٰا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ عِظْهُمْ وَ قُلْ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلاً بَلِیغاً (۶۳) وَ مٰا أَرْسَلْنٰا مِنْ رَسُولٍ إِلاّٰ لِیُطٰاعَ بِإِذْنِ اَللّٰهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جٰاؤُکَ فَاسْتَغْفَرُوا اَللّٰهَ وَ اِسْتَغْفَرَ لَهُمُ اَلرَّسُولُ لَوَجَدُوا اَللّٰهَ تَوّٰاباً رَحِیماً (۶۴) فَلاٰ وَ رَبِّکَ لاٰ یُؤْمِنُونَ حَتّٰی یُحَکِّمُوکَ فِیمٰا شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لاٰ یَجِدُوا فِی أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمّٰا قَضَیْتَ وَ یُسَلِّمُوا تَسْلِیماً (۶۵)۱۴- آیات ۷۱ تا ۷۶: یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُبٰاتٍ أَوِ اِنْفِرُوا جَمِیعاً (۷۱) وَ إِنَّ مِنْکُمْ لَمَنْ لَیُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصٰابَتْکُمْ مُصِیبَةٌ قٰالَ قَدْ أَنْعَمَ اَللّٰهُ عَلَیَّ إِذْ لَمْ أَکُنْ مَعَهُمْ شَهِیداً (۷۲) وَ لَئِنْ أَصٰابَکُمْ فَضْلٌ مِنَ اَللّٰهِ لَیَقُولَنَّ کَأَنْ لَمْ تَکُنْ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَهُ مَوَدَّةٌ یٰا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً (۷۳) فَلْیُقٰاتِلْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ اَلَّذِینَ یَشْرُونَ اَلْحَیٰاةَ اَلدُّنْیٰا بِالْآخِرَةِ وَ مَنْ یُقٰاتِلْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ فَیُقْتَلْ أَوْ یَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً (۷۴) وَ مٰا لَکُمْ لاٰ تُقٰاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ وَ اَلْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ اَلرِّجٰالِ وَ اَلنِّسٰاءِ وَ اَلْوِلْدٰانِ اَلَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنٰا أَخْرِجْنٰا مِنْ هٰذِهِ اَلْقَرْیَةِ اَلظّٰالِمِ أَهْلُهٰا وَ اِجْعَلْ لَنٰا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَ اِجْعَلْ لَنٰا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیراً (۷۵) اَلَّذِینَ آمَنُوا یُقٰاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ وَ اَلَّذِینَ کَفَرُوا یُقٰاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اَلطّٰاغُوتِ فَقٰاتِلُوا أَوْلِیٰاءَ اَلشَّیْطٰانِ إِنَّ کَیْدَ اَلشَّیْطٰانِ کٰانَ ضَعِیفاً (۷۶)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ لَوْ أَنّٰا کَتَبْنٰا عَلَیْهِمْ أَنِ اُقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ أَوِ اُخْرُجُوا مِنْ دِیٰارِکُمْ مٰا فَعَلُوهُ إِلاّٰ قَلِیلٌ مِنْهُمْ وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مٰا یُوعَظُونَ بِهِ لَکٰانَ خَیْراً لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِیتاً (۶۶) وَ إِذاً لَآتَیْنٰاهُمْ مِنْ لَدُنّٰا أَجْراً عَظِیماً (۶۷) وَ لَهَدَیْنٰاهُمْ صِرٰاطاً مُسْتَقِیماً (۶۸) وَ مَنْ یُطِعِ اَللّٰهَ وَ اَلرَّسُولَ فَأُولٰئِکَ مَعَ اَلَّذِینَ أَنْعَمَ اَللّٰهُ عَلَیْهِمْ مِنَ اَلنَّبِیِّینَ وَ اَلصِّدِّیقِینَ وَ اَلشُّهَدٰاءِ وَ اَلصّٰالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولٰئِکَ رَفِیقاً (۶۹) ذٰلِکَ اَلْفَضْلُ مِنَ اَللّٰهِ وَ کَفیٰ بِاللّٰهِ عَلِیماً (۷۰)
هوش مصنوعی: اگر ما به آن‌ها دستور می‌دادیم که خود را بکشند یا از خانه‌های خود خارج شوند، جز تعداد کمی از آن‌ها این کار را انجام نمی‌دادند. اما اگر آن‌ها به توصیه‌هایی که به آن‌ها می‌شد عمل می‌کردند، این برایشان بهتر و باعث استقامت بیشتری می‌شد. در این صورت، ما از سوی خود پاداش بزرگی به آن‌ها می‌دادیم و آن‌ها را به راه مستقیم هدایت می‌کردیم. و هر کس از خدا و پیامبر او اطاعت کند، همراه کسانی خواهد بود که خدا بر آن‌ها نعمت داده است، از جمله پیامبران، صدق‌گویان، شهیدان و نیکان، و آن‌ها رفیق‌های خوبی هستند. این فضل از جانب خداست و خداوند برای علمش بس است.
اگر آنکه ما نوشته بودیم بر ایشان که بکشید خودهاتان را یا بیرون روید از دیارتان نمی‌گروند آن را مگر اندکی از ایشان و اگر آنکه ایشان کرده بودند آنچه پند داده می‌شدند بآن هر آینه بود بهتر برای ایشان و سخت‌تر در ثابت گردانیدن (۶۶) و در آن هنگام می‌دادیمشان از نزد خود مزدی بزرگ (۶۷) و هر آینه هدایت کرده بودیمشان براه راست (۶۸) و هر که فرمانبرد خدا و رسول را پس آنها باشند با آنان که احسان کرد خدا بریشان از پیغمبران و راستگویان و شهداء و نیک مردان و خوبند آنها از جهة رفاقت (۶۹) آن فضل است از خدا و کافیست خدا دانا (۷۰)
هوش مصنوعی: اگر افرادی که به آنها گفته می‌شود خود را بکشید یا از دیار خود خارج شوند، به این دستور عمل کنند، تنها تعداد کمی از آنها این کار را انجام می‌دهند. اگر آنها به پیشنهادات درست گوش می‌دادند، حتماً برایشان بهتر بود و پایبندی به آن دشوارتر. در این صورت ما به آنها پاداش بزرگی از طرف خود می‌دادیم و آنها را به راه راست هدایت می‌کردیم. هر کس از خدا و پیامبرش اطاعت کند، در زمره کسانی خواهد بود که خدا آنها را با پیغمبران، راستگویان، شهیدان و نیکان همراه می‌سازد. این هدیه از طرف خداوند است و خداوند دانا و بسنده است.
داشت از انصار مردی خُرد خیر
گفتگو در آب رودی با زبیر
هوش مصنوعی: مردی از قبیله انصار به طور محبت‌آمیز در کنار یک رود با زبیر گفت‌وگو می‌کرد.
آمدند آن هر دو نزد مصطفی(ص)
از پی رفع نزاع و ماجرا
هوش مصنوعی: دو نفر به نزد پیامبر آمدند تا مشکل و اختلافشان را حل کنند.
با زبیر او گفت خیر از آب بِه
چون شدی سیراب بر همسایه ده
هوش مصنوعی: با زبیر گفت: از آب بهتر نیست، چون که سیراب شدی، حق همسایه را ادا کن.
آن صحابی را نبد بهر از شرف
گفت، بگرفتی به حکم از وی طرف
هوش مصنوعی: آن صحابی به خاطر شرافتش چیزی نگفت و به‌خاطر حکمی که داشت از او طرفداری کردند.
زآنکه او بد عمه زاده و خویش تو
این حکومت بود دور از کیش تو
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه او هم عمه‌زاده و هم خویش تو بود، این حکومت از راه و دین تو دور شده است.
شد برون از نزد پیغمبر ملول
گفت با مردم ، گذشت از حق رسول
هوش مصنوعی: دوست از نزد پیامبر خارج شد و با مردم صحبت کرد و از حقوق پیامبر غافل شد.
بر مسلمانان در این باب از یهود
طعنها بس رفت زین گفت و شنود
هوش مصنوعی: بر مسلمانان در این مورد از یهودیان به خاطر گفت و شنودها و بحث‌ها انتقادها و کنایه‌های زیادی شده است.
نیست ما را شرح این گفتن به کار
کرد این آیت نزول از کردگار
هوش مصنوعی: ما نمی‌توانیم این سخن را به درستی توضیح دهیم، زیرا این آیه‌ای که نازل شده است، از جانب خداوند است.
که به حکمت تا رضاء ندهند خلق
از نفاق و کافری نرهند خلق
هوش مصنوعی: تا زمانی که مردم به حکمت نرسند، از نفاق و کفر رهایی نخواهند یافت.
بر خدا ناورده اند ایمان یقین
هم به احکام و کتاب و یوم دین
هوش مصنوعی: ایمان و یقین به احکام و کتاب و روز جزا به راحتی بر خدا نمی‌آید.
پس نمی یابند اندر خود حرج
زآنچه کردی حکم بر فتح و فرج
هوش مصنوعی: پس در وجود خود هیچ عیبی نمی‌بینند، به خاطر حکم‌هایی که درباره پیروزی و گشایش داده‌ای.
گرچه باشد بر خلاف میلشان
کس نگردد تنگدل زآن در نهان
هوش مصنوعی: هرچند ممکن است چیزی برخلاف خواست و تمایل آن‌ها باشد، اما هیچ‌کس به خاطر این موضوع در دل خود ناراحت نخواهد شد.
گردن از طاعت نهند و انقیاد
انقیادی محکم از عشق و وداد
هوش مصنوعی: سرها را به خاطر عشق و محبت در برابر طاعت و فرمان‌پذیری خم می‌کنند و به این تسلیم، وابستگی عمیق و استواری دارند.
می نوشتیم ار بر ایشان ز امت حان
قتل و بیرون رفتن از شهر و مکان
هوش مصنوعی: ما اگر از رفتارها و شروط اهل امت شکایت کنیم، به قتل و بیرون شدن از شهر و دیار تهدید می‌شویم.
همچو اسرائیلیان کز یکدگر
ألفها کُشتند تا شام از سحر
هوش مصنوعی: مانند اسرائیلیان که به خاطر اختلافاتشان یکدیگر را کشتند، تا اینکه سرانجام به سرزمین شام رسیدند.
وز بلد شد حکم تا بیرون روند
وز وطن آواره در هامون شوند
هوش مصنوعی: از دیارشان فرمان صادر شد تا خارج شوند و از وطن خود فراری در بیابان‌ها بگردند.
این نکردی جز قلیلی زین گروه
که به دین باشند راسخ تر ز کوه
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شما فقط تعداد کمی از افرادی را می‌شناسید که در ایمان و اعتقاداتشان به اندازه کوه استوار و محکم هستند.
ور که می کردند ایشان از پسند
آنچه بود از حق بر ایشان امر و پند
هوش مصنوعی: هر کسی که از روی خواسته و تمایل خود، به انجام کارهایی بپردازد که از سوی خداوند برای او دستور و اندرز داده شده است.
می نمودندی اطاعت از رسول
و امر او را از ره طاعت قبول
هوش مصنوعی: آنها از روی فرمانبرداری و احترام به پیامبر، دستورات او را می‌پذیرفتند و با دل و جان اجرا می‌کردند.
بهر ایشان بود بهتر از جهات
سختتر در عقل و ایمان و ثبات
هوش مصنوعی: برای آن‌ها بهتر از چیزهای دشوار، عقل و ایمان و استقامت است.
وز تثبت اندر ایمانشان دهیم
اجرشان از نزد خود اجری عظیم
هوش مصنوعی: و به خاطر استقامت و استحکام در ایمان آن‌ها، پاداش بزرگی از سوی خود به آن‌ها عطا خواهیم کرد.
هم نماییم آن کسان را راه راست
رهروان را راه و مقصد تا کجاست
هوش مصنوعی: ما به آن دسته از افراد نشان خواهیم داد که راه درست کجاست و مسیر و هدفی که رهروان باید دنبال کنند، چیست.
وآنکه فرمان برد از حق ، وز رسول
آن گروه اندر قیامت در حصول
هوش مصنوعی: کسی که از خدا و پیامبر او اطاعت کند، در روز قیامت به آن گروه خواهد پیوست و به مقام والایی دست خواهد یافت.
با کسانی ز اهل حق باشند یار
کاهل اِنعامند از پروردگار
هوش مصنوعی: با افرادی که از اهل حق هستند و به خوبی و نیکی در کنار هم قرار دارند، خداوند به آن‌ها نعمت و برکت می‌دهد.
ز انبیاء و صادقان و صالحان
وآن شهیدان که فدا کردند جان
هوش مصنوعی: از پیامبران و راستگویان و نیکوکاران و آن شهیدانی که جان خود را فدای هدفشان کردند.
وآنکه باشد در رفاقت نیک پی
یار هر کس کو رود بر گام وی
هوش مصنوعی: کسی که در دوستی و رفاقت با دیگران نیکو رفتار کند، همیشه با دوستانش هم‌قدم و همراه خواهد بود.
یا تواند بود کاین نیکو رفیق
نیست غیر از آن چهار اندر طریق
هوش مصنوعی: شاید این همراه خوب کسی جز آن چهار نفر که در مسیر هستند، نباشد.
یعنی ایشان در رفاقت اکملند
از تمام خلق عالم افضلند
هوش مصنوعی: یعنی در دوستی و رفاقت، آنها کامل‌تر از همه‌ی موجودات هستند و از همه‌ی افراد بهترند.
کرده حق بر چار قسم اخیار را
برگزیده بر عباد این چار را
هوش مصنوعی: خداوند چهار گروه از بندگانش را انتخاب کرده است و بر آنها توجه ویژه‌ای دارد.
انبیاء که محرم راز وی اند
در حریم قرب دمساز وی اند
هوش مصنوعی: پیامبرانی که درک عمیقی از اسرار الهی دارند، در نزدیکی و محرمیت با خداوند قرار دارند.
صادقان اهل عیانند و شهود
دیده ز اشیاء سرّ سلطان وجود
هوش مصنوعی: راستگویان افرادی هستند که حقیقت را به روشنی می‌بینند و از طریق مشاهده، رازهای هستی و وجود را درک می‌کنند.
وآن شهیدان رسته از آمال خویش
در ره او داده جان و مال خویش
هوش مصنوعی: شهیدانی که از آرزوهای خود گذشتند، در راه او جان و مال خود را فدای او کردند.
صالحان بر پاس امر حضرتش
کرده واحد همّ خود در طاعتش
هوش مصنوعی: نیازمندی‌های پروردگار را مجاز برای خود دانسته و در انجام وظایف خود به صورت یکپارچه و با همدلی کوشش می‌کنند.
هر که شد با این جماعت همنشین
گردد او روشن دل و پاکیزه دین
هوش مصنوعی: هر کسی که با این جمع دوستانه نشست و برخاست کند، دلش روشن و ایمانش خالص خواهد شد.
از نَّبِیِّین قصد یا پیغمبر است
هم ز صِّدِیقِین مراد از حیدر است
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده که منظور از نبی، پیغمبر است و همچنین از صدیقین، شخصیت حیدر (علی) مورد نظر است. یعنی این دو واژه به شخصیت‌های مهم و مقدسی اشاره دارند که در ادبیات دینی و فرهنگی ارزش ویژه‌ای دارند.
گر به لفظ جمعشان بستوده حق
جامعند این دو در اوصاف فرق
هوش مصنوعی: اگر به خاطر جمع بودن اسم‌شان ستایش شوند، در واقع این دو در صفات با یکدیگر تفاوت دارند.
بحر گویی کافی است از ذکر در
خاصه بحری کو ز گوهرهاست پر
هوش مصنوعی: می‌توان گفت که دریا تنها با یادآوری خاصیت‌هایش، که مملو از گوهرها و ثروت‌هاست، به خوبی توصیف می‌شود.
یک علی گو کار خود یکباره کن
پردة چشم دو بین را پاره کن
هوش مصنوعی: ای علی، کار خود را به‌سرعت انجام بده و پرده‌ی دید دوگانه را کنار بزن.
از شهیدان شد اشارت بر حسین(ع)
هر نبیّ و هر ولیّ را نور عین
هوش مصنوعی: هر پیامبر و ولیّ در مورد حسین(ع) به نوعی اشاره کرده و او را به عنوان نماد پاکی و نور معرفی کرده‌اند. حسین(ع) به عنوان پیشوایی بزرگ در دل همه‌ی مؤمنان جایگاه ویژه‌ای دارد.
صالحان اولاد او تا قائمند
بر وجوب لطف از حق دائمند
هوش مصنوعی: فرزندان صالح او تا زمانی که به وجود خود ادامه می‌دهند، همواره تحت رحمت و لطف خاص خداوند هستند.
« در بیان و تحقیق مهدویت »
هوش مصنوعی: در این متن به موضوع مهدویت پرداخته می‌شود و به بیان و بررسی ابعاد مختلف آن توجه شده است. در مهدویت به موضوع ظهور امام زمان (عج) و ویژگی‌ها و نشانه‌های مربوط به آن پرداخته می‌شود. همچنین اهمیت این موضوع در اعتقادات دینی و تأثیرات آن بر زندگی انسان‌ها نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
دور قائم، دائم است از رب دین
تا قیامت ز اولیاء و راشدین
هوش مصنوعی: زندگی و حکومت راستین از اولیای خدا و هدایت‌گران تا پایان دنیا برقرار خواهد ماند.
هر زمانی را و لی ای لازم است
وین ولایت در مدار قائم است
هوش مصنوعی: هر زمان و لی (پیشوای بزرگی) لازم است و این رهبری همواره در مسیر درست و ثابت قرار دارد.
مهدی هادی است قائم در طریق
رهروان را در روش نیکو رفیق
هوش مصنوعی: مهدی هادی، راهنمایی است که در مسیر راه‌روها قرار دارد و در رفتار نیکو دوست هم‌راهان خود است.
پادشاهانند در ملک وجود
قائم از مرآت هر یک در نمود
هوش مصنوعی: زبانزد است که هر یک از پادشاهان در سرزمین وجود، به نوعی بازتابی از حقیقت خود را نشان می‌دهند و هر کدام به نوبه خود، نماینده و قائم‌مقام این حقیقت در جهان هستند.
فانی از آثار خود بر دائمند
وز حق اندر دور دائم قائمند
هوش مصنوعی: هرچه ز آثار و نشانه‌های ماست، زودگذر و نابود می‌شود، اما تنها حقیقت و ذات الهی همیشه پایدار و ثابت است.
صد چراغ از شمع واحد روشنند
جمله یک نورند گرچه صد تنند
هوش مصنوعی: صد چراغ از یک شمع روشن شده‌اند و همه آنها در اصل یک نور هستند، هرچند که به تعداد زیاد دیده می‌شوند.
میتوانی کز چراغی صد چراغ
برفروزی در سرا و دشت و باغ
هوش مصنوعی: تو می‌توانی با یک چراغ، نورانی مانند صد چراغ در خانه و در دشت و باغ پخش کنی.
شرط نقلش لیک باشد اشتعال
بی ز شعله نیست ممکن انتقال
هوش مصنوعی: نقل یک احساس یا تجربه نیاز به وجود یک جرقه درونی دارد، زیرا بدون وجود این جرقه، انتقال احساسی ممکن نیست.
اشتعال آن اتصال است از ولی
همچنین تا اصل آن ذات العلی
هوش مصنوعی: آتشِ شعله‌ور ناشی از پیوندی است که به ولی (بنده‌ای خاص) مربوط می‌شود و این پیوند به ذات و اصل علی (خداوند متعال) هم مربوط می‌گردد.
دور مهدی این بود بر اتصال
گر شناسی دور او را در مجال
هوش مصنوعی: اگر با اعتقاد و شناخت به دنبال مهدی باشی، این ارتباط و نزدیکی به او می‌تواند تو را در فضای خودش قرار دهد.
دور یک دور است نزد اهل دل
وآن بود دائر به مهدی متصل
هوش مصنوعی: افراد عارف و اهل دل بر این باورند که زندگی و زمان همیشه در حال چرخش و تدبیر است و این چرخه به وجود مقدس مهدی (عج) پیوند می‌خورد.
این است فضلی از خدا در کارشان
که شود منْعم علَیهِم یارشان
هوش مصنوعی: این نشان از لطف و فضل خداوند در فعالیت‌های آنهاست که باعث می‌شود یارانشان بر آنها نعمت بگسترانند.
بلکه خود که مؤمن از جان و دلند
جمله در منْعم علَیهِم داخلند
هوش مصنوعی: این افراد مؤمن به خاطر ایمان و اعتقاد عمیقشان، همگی در زمره کسانی هستند که از نعمت‌ها و رحمت‌های خاص الهی برخوردارند.
پس بود بی شک خداوند علیم
در جزای اهل ایمان بر نعیم
هوش مصنوعی: بی‌تردید خداوند دانا به پاداش مؤمنان بر نعمت‌ها آگاه است.
که صلاحیت مر ایشان راست تام
در توافق با خواص و با کرام
هوش مصنوعی: صلاحیت آنها در هماهنگی با ویژگی‌ها و کرامت‌های خاصشان به طور کامل وجود دارد.
بعد ذکر اهل ایمان و سداد
میکند حق امر بر جنگ و جهاد
هوش مصنوعی: پس از یادآوری مؤمنان، خداوند فرمان می‌دهد تا به جهاد و جنگ بپردازند.