گنجور

۷- آیه ۳۰

فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اَللّٰهِ اَلَّتِی فَطَرَ اَلنّٰاسَ عَلَیْهٰا لاٰ تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اَللّٰهِ ذٰلِکَ اَلدِّینُ اَلْقَیِّمُ وَ لٰکِنَّ أَکْثَرَ اَلنّٰاسِ لاٰ یَعْلَمُونَ (۳۰)

پس راست گردان رویت را برای دین حق‌گرای آفرینش خدا را که آفرید خلق را بر آن نیست تغییری مر آفرینش خدا را اینست آن دین راست و درست و لیکن بیشترین مردمان نمی‌دانند (۳۰)

روی خود پس راست گردان بهر دین
یک جهت در کل ادیان بالیقین
وآن به وفق فطرت است از کردگار
خلقتان کرد او به دین استوار
خلق مفطورند بر دین الست
که بدند از روی فطرت حق پرست
بازشان بر فطرت از نهی تمام
هست بر توحیدشان میل و مقام
همچنان که عقل در آدم نهاد
دین عقلی اندر ایشان هم نهاد
عقل و دین با هم همانا توأمند
خلق از حق در نهاد آدمند
یک مثل گوید در این معنی صفی
تا نماند بر ضمیرت مختفی
آب کآید ز آسمان صاف است و خوش
چون کنی در سرکه میگردد ترش
همچنین با عقل و دین آمد بشر
از خدا در فطرت از روی نظر
پس شدند از کیش اصلی منحرف
عقلها و کیشها شد مختلف
دین حق مبدل نگردد بی خلاف
مر مصون است از تغیّر و اختلاف
اختلافات از ره نفس و هواست
تا نپنداری که این دین خداست
نیست در دین خدا تبدیل هیچ
دین فطری گیر و بر باقی مپیچ
دین فطری دین اسلام است و بس
طفره از توحید نبود بهر کس
دین قیّم آن بود لکن ز ناس
می ندانند اکثری از ناشناس
۶- آیات ۲۶ تا ۲۹: وَ لَهُ مَنْ فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قٰانِتُونَ (۲۶) وَ هُوَ اَلَّذِی یَبْدَؤُا اَلْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَ لَهُ اَلْمَثَلُ اَلْأَعْلیٰ فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (۲۷) ضَرَبَ لَکُمْ مَثَلاً مِنْ أَنْفُسِکُمْ هَلْ لَکُمْ مِنْ مٰا مَلَکَتْ أَیْمٰانُکُمْ مِنْ شُرَکٰاءَ فِی مٰا رَزَقْنٰاکُمْ فَأَنْتُمْ فِیهِ سَوٰاءٌ تَخٰافُونَهُمْ کَخِیفَتِکُمْ أَنْفُسَکُمْ کَذٰلِکَ نُفَصِّلُ اَلْآیٰاتِ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ (۲۸) بَلِ اِتَّبَعَ اَلَّذِینَ ظَلَمُوا أَهْوٰاءَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ فَمَنْ یَهْدِی مَنْ أَضَلَّ اَللّٰهُ وَ مٰا لَهُمْ مِنْ نٰاصِرِینَ (۲۹)۸- آیات ۳۱ تا ۳۴: مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَ اِتَّقُوهُ وَ أَقِیمُوا اَلصَّلاٰةَ وَ لاٰ تَکُونُوا مِنَ اَلْمُشْرِکِینَ (۳۱) مِنَ اَلَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَ کٰانُوا شِیَعاً کُلُّ حِزْبٍ بِمٰا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ (۳۲) وَ إِذٰا مَسَّ اَلنّٰاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِیبِینَ إِلَیْهِ ثُمَّ إِذٰا أَذٰاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذٰا فَرِیقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِکُونَ (۳۳) لِیَکْفُرُوا بِمٰا آتَیْنٰاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ (۳۴)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اَللّٰهِ اَلَّتِی فَطَرَ اَلنّٰاسَ عَلَیْهٰا لاٰ تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اَللّٰهِ ذٰلِکَ اَلدِّینُ اَلْقَیِّمُ وَ لٰکِنَّ أَکْثَرَ اَلنّٰاسِ لاٰ یَعْلَمُونَ (۳۰)
هوش مصنوعی: پس روی به دین کنید، دینی که خالص و صحیح است. این فطرتی است که خداوند مردم را بر آن آفریده و در آفرینش خدا تغییر و تبدیلی نیست. این دین، دین درست و با ارزشی است، اما بیشتر مردم از آن آگاه نیستند.
پس راست گردان رویت را برای دین حق‌گرای آفرینش خدا را که آفرید خلق را بر آن نیست تغییری مر آفرینش خدا را اینست آن دین راست و درست و لیکن بیشترین مردمان نمی‌دانند (۳۰)
هوش مصنوعی: پس به سوی حقایق دین خداوندی که آفرینش را با آن ایجاد کرده، روی خود را بگردان. آفرینش خداوند هیچ‌گونه تغییری نمی‌پذیرد و این همان دین راستین و صحیح است. اما با این حال، بیشتر مردم این موضوع را نمی‌دانند.
روی خود پس راست گردان بهر دین
یک جهت در کل ادیان بالیقین
هوش مصنوعی: چهره‌ات را به سمت راست بچرخان تا در راه دین به سوی واحدی هدایت شوی، چرا که در تمام ادیان به‌طور قطع این حقیقت وجود دارد.
وآن به وفق فطرت است از کردگار
خلقتان کرد او به دین استوار
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که آنچه که خداوند در خلقت انسان‌ها قرار داده، با طبیعت و سرشت آن‌ها هماهنگ است و او آن‌ها را به دین صحیح و پایدار هدایت کرده است.
خلق مفطورند بر دین الست
که بدند از روی فطرت حق پرست
هوش مصنوعی: آد‌م‌ها به طور طبیعی و از روی فطرت خود به سمت دین و پرستش حق گرایش دارند. آنها به دین و حقیقتی که باید بپرستند، ساخته و پرداخته شده‌اند.
بازشان بر فطرت از نهی تمام
هست بر توحیدشان میل و مقام
هوش مصنوعی: اگرچه همه چیز را در مورد توحید نهی کرده‌ای، اما با این حال آنها به فطرت خود برمی‌گردند و به سمت مقام و حالتی از توحید تمایل دارند.
همچنان که عقل در آدم نهاد
دین عقلی اندر ایشان هم نهاد
هوش مصنوعی: همانطور که عقل در وجود انسان قرار داده شده، دین نیز به شکل عقلانی در آن‌ها منعکس شده است.
عقل و دین با هم همانا توأمند
خلق از حق در نهاد آدمند
هوش مصنوعی: عقل و دین در واقع با هم مرتبط و هم‌راستا هستند، چرا که انسان‌ها به واسطه‌ی حق و حقیقت در وجود خود این ویژگی‌ها را دارند.
یک مثل گوید در این معنی صفی
تا نماند بر ضمیرت مختفی
هوش مصنوعی: یک مثل به این موضوع اشاره می‌کند تا چیزی در ذهنت پنهان نماند.
آب کآید ز آسمان صاف است و خوش
چون کنی در سرکه میگردد ترش
هوش مصنوعی: آبی که از آسمان نازل می‌شود، سالم و خوشمزه است، اما اگر آن را در سرکه بریزی، طعمش ترش می‌شود.
همچنین با عقل و دین آمد بشر
از خدا در فطرت از روی نظر
هوش مصنوعی: انسان به همراه عقل و دین از خداوند به دنیا آمده و در نهاد او این آگاهی به طور طبیعی وجود دارد.
پس شدند از کیش اصلی منحرف
عقلها و کیشها شد مختلف
هوش مصنوعی: پس از آن، عقل‌ها و عقاید از راه اصلی خود منحرف شدند و مکتب‌ها و روش‌های فکری مختلفی به وجود آمد.
دین حق مبدل نگردد بی خلاف
مر مصون است از تغیّر و اختلاف
هوش مصنوعی: دین حقی که وجود دارد تغییر نمی‌کند و در برابر تناقض و اختلاف محافظت شده است.
اختلافات از ره نفس و هواست
تا نپنداری که این دین خداست
هوش مصنوعی: اختلافات به خاطر نفس و خواسته‌های نفسانی است، پس نباید فکر کنی که این قضیه به دین خدا مربوط می‌شود.
نیست در دین خدا تبدیل هیچ
دین فطری گیر و بر باقی مپیچ
هوش مصنوعی: در دین خدا هیچ‌گونه تغییری در دین‌های فطری وجود ندارد، پس به کج‌روی و انحراف نپرداز.
دین فطری دین اسلام است و بس
طفره از توحید نبود بهر کس
هوش مصنوعی: دین طبیعی و اصلی همه انسان‌ها، اسلام است و هیچ کس نمی‌تواند از اصل توحید دور شود.
دین قیّم آن بود لکن ز ناس
می ندانند اکثری از ناشناس
هوش مصنوعی: دین حقیقی و درست این است، اما بیشتر مردم که ناشناخته‌اند، از آن اطلاعی ندارند.