گنجور

۱۱- آیات ۴۶ تا ۴۹

وَ مِنْ آیٰاتِهِ أَنْ یُرْسِلَ اَلرِّیٰاحَ مُبَشِّرٰاتٍ وَ لِیُذِیقَکُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِیَ اَلْفُلْکُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (۴۶) وَ لَقَدْ أَرْسَلْنٰا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلاً إِلیٰ قَوْمِهِمْ فَجٰاؤُهُمْ بِالْبَیِّنٰاتِ فَانْتَقَمْنٰا مِنَ اَلَّذِینَ أَجْرَمُوا وَ کٰانَ حَقًّا عَلَیْنٰا نَصْرُ اَلْمُؤْمِنِینَ (۴۷) اَللّٰهُ اَلَّذِی یُرْسِلُ اَلرِّیٰاحَ فَتُثِیرُ سَحٰاباً فَیَبْسُطُهُ فِی اَلسَّمٰاءِ کَیْفَ یَشٰاءُ وَ یَجْعَلُهُ کِسَفاً فَتَرَی اَلْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلاٰلِهِ فَإِذٰا أَصٰابَ بِهِ مَنْ یَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِهِ إِذٰا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ (۴۸) وَ إِنْ کٰانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِینَ (۴۹)

و از آیتهایش آنکه می‌فرستد بادها را بشارت‌دهندگان و تا بچشاند شما را از رحمتش و تا جاری کند کشتی را بامرش و تا بجوئید از فضلش و باشد که شما شکر گذارید (۴۶) و بتحقیق فرستادیم پیش از تو رسولان بسوی قومشان پس آمدند ایشان را بآیتها پس انتقام کشیدیم از آنان که گناه کردند و باشد ثابت بر ما یاری کردن گروندگان (۴۷) خدا آنست که می‌فرستد بادها را پس بر می‌انگیزد ابر را پس پهن می‌کندش در آسمان چگونه که می‌خواهد و می‌گرداندش پاره‌ها پس می‌بینی باران را که بیرون می‌آید از رخنه‌هایش پس چون برساند بآن او را که خواهد از بندگانش آن‌گاه ایشان شادی می‌کنند (۴۸) و اگر چه بودند پیش از آنکه فرو فرستاده شود بر ایشان پیش از آن هر آینه و می‌دانند (۴۹)

هم ز آیت هایش این کز داده ها
می فرستد در مواقع بادها
مر مبشرها به باران نوبتش
تا چشاند بر شما از رحمتش
هم شود جاری به دریا فُلکها
ز امر او که شد بپا زآن ملکها
در تجارت تا شما جویی از او
بخشش اعنی روزی اندر جستجو
تا شما شاید که شکر او کنید
از سراب و هم بر یم رو کنید
ما فرستادیم پیش از تو رسل
هم به سوی قومشان اندر سبل
آمدندی آن رسل با بیّنات
سوی قوم خود به تأکید و ثبات
بعضی از آنها به ایمان آمدند
بعض دیگر زآن گُره سرکش شدند
پس کشیدیم انتقام از مجرمان
باز دادیم اهل ایمان را امان
یاری مؤمن بود بر ما سزا
نصرت ایشان را دهیم اندر ولا
حق بود آن کو فرستد بادها
پس برانگیزد سحاب اندر هوا
پس نماید در سمایش منبسط
بر هر آن طوری که خواهد منضبط
قطعه قطعه سازد او را صف به صف
یا غلیظ و منجمد از هر طرف
پس تو بینی کز میان آن مطر
می برون آید به هر سو، سر به سر
پس رساند چونکه باران را زیاد
بر بلاد هر که خواهد از عباد
میشوند آنگاه ایشان شادمان
زآن بشارتها که آمد در بیان
پیش از آن بودند ایشان نا امید
که شود نازل مطر یا آن نوید
۱۰- آیات ۴۰ تا ۴۵: اَللّٰهُ اَلَّذِی خَلَقَکُمْ ثُمَّ رَزَقَکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ هَلْ مِنْ شُرَکٰائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذٰلِکُمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ سُبْحٰانَهُ وَ تَعٰالیٰ عَمّٰا یُشْرِکُونَ (۴۰) ظَهَرَ اَلْفَسٰادُ فِی اَلْبَرِّ وَ اَلْبَحْرِ بِمٰا کَسَبَتْ أَیْدِی اَلنّٰاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ اَلَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ (۴۱) قُلْ سِیرُوا فِی اَلْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کٰانَ عٰاقِبَةُ اَلَّذِینَ مِنْ قَبْلُ کٰانَ أَکْثَرُهُمْ مُشْرِکِینَ (۴۲) فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ اَلْقَیِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لاٰ مَرَدَّ لَهُ مِنَ اَللّٰهِ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ (۴۳) مَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَ مَنْ عَمِلَ‌ صٰالِحاً فَلِأَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ (۴۴) لِیَجْزِیَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لاٰ یُحِبُّ اَلْکٰافِرِینَ (۴۵)۱۲- آیات ۵۰ تا ۵۴: فَانْظُرْ إِلیٰ آثٰارِ رَحْمَتِ اَللّٰهِ کَیْفَ یُحْیِ اَلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا إِنَّ ذٰلِکَ لَمُحْیِ اَلْمَوْتیٰ وَ هُوَ عَلیٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۵۰) وَ لَئِنْ أَرْسَلْنٰا رِیحاً فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ یَکْفُرُونَ (۵۱) فَإِنَّکَ لاٰ تُسْمِعُ اَلْمَوْتیٰ وَ لاٰ تُسْمِعُ اَلصُّمَّ اَلدُّعٰاءَ إِذٰا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ (۵۲) وَ مٰا أَنْتَ بِهٰادِ اَلْعُمْیِ عَنْ ضَلاٰلَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلاّٰ مَنْ یُؤْمِنُ بِآیٰاتِنٰا فَهُمْ مُسْلِمُونَ (۵۳) اَللّٰهُ اَلَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفاً وَ شَیْبَةً یَخْلُقُ مٰا یَشٰاءُ وَ هُوَ اَلْعَلِیمُ اَلْقَدِیرُ (۵۴)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ مِنْ آیٰاتِهِ أَنْ یُرْسِلَ اَلرِّیٰاحَ مُبَشِّرٰاتٍ وَ لِیُذِیقَکُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِیَ اَلْفُلْکُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (۴۶) وَ لَقَدْ أَرْسَلْنٰا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلاً إِلیٰ قَوْمِهِمْ فَجٰاؤُهُمْ بِالْبَیِّنٰاتِ فَانْتَقَمْنٰا مِنَ اَلَّذِینَ أَجْرَمُوا وَ کٰانَ حَقًّا عَلَیْنٰا نَصْرُ اَلْمُؤْمِنِینَ (۴۷) اَللّٰهُ اَلَّذِی یُرْسِلُ اَلرِّیٰاحَ فَتُثِیرُ سَحٰاباً فَیَبْسُطُهُ فِی اَلسَّمٰاءِ کَیْفَ یَشٰاءُ وَ یَجْعَلُهُ کِسَفاً فَتَرَی اَلْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلاٰلِهِ فَإِذٰا أَصٰابَ بِهِ مَنْ یَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِهِ إِذٰا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ (۴۸) وَ إِنْ کٰانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِینَ (۴۹)
هوش مصنوعی: از نشانه‌های خداوند این است که بادهای مژده‌آور را می‌فرستد تا شما را از رحمت خود بهره‌مند کند و کشتی‌ها به فرمان او در حرکت درآیند و شما از فضل او طلب کنید، باشد که شکرگزار باشید. و ما پیش از تو هم پیامبرانی را به سوی قوم‌های خود فرستادیم که با نشانه‌های روشن به سویشان آمدند و از آن‌هایی که ظلم کردند انتقام گرفتیم و بر ما لازم بود که مؤمنان را یاری کنیم. خداوند همان است که بادها را می‌فرستد تا ابرهایی را به حرکت درآورد و آن‌ها را به هر شکلی که بخواهد در آسمان بگستراند و آن‌ها را تکه‌تکه می‌کند، پس می‌بینی که باران از میان آن‌ها جاری می‌شود و وقتی که این باران به کسانی از بندگانش که بخواهد برسد، آن‌ها شادمان می‌شوند. در حالی که پیش از نزول باران بر آن‌ها، یقیناً ناامید بودند.
و از آیتهایش آنکه می‌فرستد بادها را بشارت‌دهندگان و تا بچشاند شما را از رحمتش و تا جاری کند کشتی را بامرش و تا بجوئید از فضلش و باشد که شما شکر گذارید (۴۶) و بتحقیق فرستادیم پیش از تو رسولان بسوی قومشان پس آمدند ایشان را بآیتها پس انتقام کشیدیم از آنان که گناه کردند و باشد ثابت بر ما یاری کردن گروندگان (۴۷) خدا آنست که می‌فرستد بادها را پس بر می‌انگیزد ابر را پس پهن می‌کندش در آسمان چگونه که می‌خواهد و می‌گرداندش پاره‌ها پس می‌بینی باران را که بیرون می‌آید از رخنه‌هایش پس چون برساند بآن او را که خواهد از بندگانش آن‌گاه ایشان شادی می‌کنند (۴۸) و اگر چه بودند پیش از آنکه فرو فرستاده شود بر ایشان پیش از آن هر آینه و می‌دانند (۴۹)
هوش مصنوعی: در آیات الهی اشاره شده است که خداوند بادها را به عنوان بشارت‌دهنده می‌فرستد تا رحمت خود را به بندگانش بچشاند و کشتی‌ها را به حرکت درآورد، تا مردم از فضل او بهره‌مند شوند و شکرگزاری کنند. همچنین خداوند پیش از فرستادن پیامبر آخر، رسولانی به سوی اقوام مختلف فرستاده بود و از گناهکاران انتقام گرفته است. او بادها را می‌فرستد تا ابرها را برانگیزد و به اشکال مختلف در آسمان پخش کند و باران را از آن بیرون می‌آورد. وقتی باران بر بندگان نازل می‌شود، آنها خوشحال می‌شوند، هرچند که قبل از این باران، اطلاعاتی درباره آن داشتند.
هم ز آیت هایش این کز داده ها
می فرستد در مواقع بادها
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که او از نشانه‌ها و آثاری که در زمان‌های خاص و تحت تأثیر وزش بادها به وجود آمده، الهام می‌گیرد.
مر مبشرها به باران نوبتش
تا چشاند بر شما از رحمتش
هوش مصنوعی: به پیام‌آوران بگو که باران رحمت خداوند در راه است تا از الطاف و برکت‌های او به شما بچشاند.
هم شود جاری به دریا فُلکها
ز امر او که شد بپا زآن ملکها
هوش مصنوعی: بر اساس دستور او، کشتی‌ها به دریا می‌روند و به خاطر فرمان او، آن سرزمین‌ها به حرکت درمی‌آیند.
در تجارت تا شما جویی از او
بخشش اعنی روزی اندر جستجو
هوش مصنوعی: در تجارت، هرگاه که به دنبال بخشش و generosity از دیگران باشی، در واقع روزی و روزیابی را جستجو می‌کنی.
تا شما شاید که شکر او کنید
از سراب و هم بر یم رو کنید
هوش مصنوعی: شاید شما بتوانید به خاطر نعمت‌های او شکرگزاری کنید و به سمت دریا بروید.
ما فرستادیم پیش از تو رسل
هم به سوی قومشان اندر سبل
هوش مصنوعی: ما قبل از تو پیامبرانی را به سوی ملت‌های مختلف فرستادیم تا راه هدایت را به آن‌ها نشان دهند.
آمدندی آن رسل با بیّنات
سوی قوم خود به تأکید و ثبات
هوش مصنوعی: پیامبران با نشانه‌ها و دلایل روشن به سوی قوم خود می‌آمدند تا آنها را هدایت کنند و در ایمانشان استحکام ببخشند.
بعضی از آنها به ایمان آمدند
بعض دیگر زآن گُره سرکش شدند
هوش مصنوعی: برخی از آن‌ها به ایمان و اعتقاد رسیدند در حالی که برخی دیگر همچنان در چنگال سرسختی و تردید ماندند.
پس کشیدیم انتقام از مجرمان
باز دادیم اهل ایمان را امان
هوش مصنوعی: انتقام خود را از گناهکاران گرفتیم و به مؤمنان امنیت و امانت دادیم.
یاری مؤمن بود بر ما سزا
نصرت ایشان را دهیم اندر ولا
هوش مصنوعی: دوستی مؤمن وظیفه ماست، باید به آنها کمک کنیم و در دفاع از آنها اقدام کنیم.
حق بود آن کو فرستد بادها
پس برانگیزد سحاب اندر هوا
هوش مصنوعی: خداوند کسی است که بادها را می‌فرستد و ابرها را در آسمان به حرکت درمی‌آورد.
پس نماید در سمایش منبسط
بر هر آن طوری که خواهد منضبط
هوش مصنوعی: در چهره‌اش، به هر شکل و حالتی که بخواهد، نمایان می‌شود و خود را با آن سازگار می‌کند.
قطعه قطعه سازد او را صف به صف
یا غلیظ و منجمد از هر طرف
هوش مصنوعی: او را به شکل‌های گوناگون و جداگانه تقسیم می‌کند یا به صورت غلیظ و یخ‌زده از تمامی جهات.
پس تو بینی کز میان آن مطر
می برون آید به هر سو، سر به سر
هوش مصنوعی: بنابراین تو می‌بینی که از میان آن بارانی، در هر طرف، همه جا سر بر می‌آورد.
پس رساند چونکه باران را زیاد
بر بلاد هر که خواهد از عباد
هوش مصنوعی: وقتی باران به وفور بر سرزمین‌ها ببارد، هر کس که بخواهد می‌تواند از نعمت‌های آن بهره‌مند شود.
میشوند آنگاه ایشان شادمان
زآن بشارتها که آمد در بیان
هوش مصنوعی: آنها در آن زمان از بشارت‌هایی که در گفته‌ها آمده، خوشحال می‌شوند.
پیش از آن بودند ایشان نا امید
که شود نازل مطر یا آن نوید
هوش مصنوعی: پیش از این، آن‌ها ناامید بودند که بارانی نازل شود یا بشارت آن را دریافت کنند.