گنجور

۵۴- آیات ۱۸۰ تا ۱۸۴

وَ لاٰ یَحْسَبَنَّ اَلَّذِینَ یَبْخَلُونَ بِمٰا آتٰاهُمُ اَللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ مٰا بَخِلُوا بِهِ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ وَ لِلّٰهِ مِیرٰاثُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (۱۸۰) لَقَدْ سَمِعَ اَللّٰهُ قَوْلَ اَلَّذِینَ قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ فَقِیرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِیٰاءُ سَنَکْتُبُ مٰا قٰالُوا وَ قَتْلَهُمُ اَلْأَنْبِیٰاءَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَ نَقُولُ ذُوقُوا عَذٰابَ اَلْحَرِیقِ (۱۸۱) ذٰلِکَ بِمٰا قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اَللّٰهَ لَیْسَ بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ (۱۸۲) اَلَّذِینَ قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ عَهِدَ إِلَیْنٰا أَلاّٰ نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتّٰی یَأْتِیَنٰا بِقُرْبٰانٍ تَأْکُلُهُ اَلنّٰارُ قُلْ قَدْ جٰاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّنٰاتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صٰادِقِینَ (۱۸۳) فَإِنْ کَذَّبُوکَ فَقَدْ کُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِکَ جٰاؤُ بِالْبَیِّنٰاتِ وَ اَلزُّبُرِ وَ اَلْکِتٰابِ اَلْمُنِیرِ (۱۸۴)

و باید نپندارید آنان که بخل می‌ورزند بآنچه داد ایشان را خدا از فضلش که آن بهتر است مر ایشان را بلکه آن بدتر است مر ایشان را بزودی طوق کرده شوند آنچه را بخیلی کردند آن روز قیامت و مر خدا راست میراث آسمانها و زمین و خدا بآنچه می‌کنید بیناست و آگاه (۱۸۰) بدرستی که شنید خدا گفتار آن کسانی که گفتند بدرستی که خدا محتاج است و ما بی‌نیازانیم زود باشد که بنویسیم آنچه گفتند و کشتنشان پیغمبران را بناحق و گوئیم بچشید عذاب آتش سوزان را (۱۸۱) آن بسبب آن چیزیست که پیش فرستاد دستهای شما و آنکه خدا نیست ستمکار مر بندگان را (۱۸۲) آنان که گفتند که خدا عهد کرد با ما که ایمان نیاریم برسولی تا آنکه بیاورد برای ما قربانی که بخوردش آتش بگو حقیقت آمدند شما را رسولان پیش از من با معجزات و با آنچه گفتید پس چرا کشتید ایشان را اگر هستید راستگویان (۱۸۳) پس اگر تکذیب کنند ترا پس بحقیقت تکذیب کرده شد رسولانی چند پیش از تو که آمدند با معجزات و زبورها و کتاب روشن کنند (۱۸۴)

می نپندار آن بخیلان را که داد
حق بر ایشان مالها از فضل و داد
بهر ایشان بهتر است آن مالشان
بلکه بدتر باشد و قتالشان
در قیامت زآنچه بخل آورده اند
طوق گردنشان ز آتش کرده اند
مالشان گردد نصیب دیگران
او به دوش خود کشد وزری گران
هست میراث سماوات و زمین
از خدا کار است عالم را چنین
داند اعمال بخیلان او همه
می کنند آنچه از شرور و مظلمه
حق شنید آنها که گفتند از مجاز
هست حق محتاج و ما بس بی نیاز
این نوشته شد بر ایشان در ورق
وینکه کُشتند انبیاء را غیر حق
هست این محفوظ تا روزی مضیق
که جزا ء یابند از نار حریق
آن زمان گردند آگاه اشقیا
از غنای خویش و محتاجیِ ما
این زمان زود آید ایشان را نه دیر
کیست تا دانند مسکین و فقیر
حق تعالی گوید ایشان را چه شد
زر و زور و مال و اموالی که بُد
در کجا رفت آن همه اوضاع و جاه
که نماند اینک شما را غیر آه
روی زرد و سینه تنگ و لب کبود
آید اینجاتان به کار آنها که بود
نک چرا نالید چون کلب و گراز
پیش من که بر شما بودم نیاز
این بر آن باشد که بفرستاده پیش
دستهاشان ز اکتساب و سعی خویش
یعنی آن نار حریق و جای بد
کرده اند ایشان مهیّا بهر خود
کی کند بر بندگان خود ستم
آنکه کرد ایجاد عالم از کرم
با نبی گفتند اخیار یهود
کرده با ما عهد، خلاّق العهود
که به شخصی نگرویم از مرسلین
جز که آن قربانی آرد در زمین
که نماید آتش آن قربان قبول
تو بیار آن را اگر هستی رسول
گر که آتش خورد آن قربان تو
ما بریم از جان و دل فرمان تو
گو که پیش از من رسولان آمدند
بر شما با آیتی ظاهر شدند
از چه کُشتید آن مهان را گر شما
راست میگویید بیروی و ریا
کرد تکذیب تو تنها نی یهود
رسم ایشان از رسل تکذیب بود
کآمدند از پیش بی مثل و نظیر
با کتاب و معجزاتی بس منیر
۵۳- آیات ۱۷۲ تا ۱۷۹: اَلَّذِینَ اِسْتَجٰابُوا لِلّٰهِ وَ اَلرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ مٰا أَصٰابَهُمُ اَلْقَرْحُ لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اِتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِیمٌ (۱۷۲) اَلَّذِینَ قٰالَ لَهُمُ اَلنّٰاسُ إِنَّ اَلنّٰاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزٰادَهُمْ إِیمٰاناً وَ قٰالُوا حَسْبُنَا اَللّٰهُ وَ نِعْمَ اَلْوَکِیلُ (۱۷۳) فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اَللّٰهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اِتَّبَعُوا رِضْوٰانَ اَللّٰهِ وَ اَللّٰهُ ذُو فَضْلٍ عَظِیمٍ (۱۷۴) إِنَّمٰا ذٰلِکُمُ اَلشَّیْطٰانُ یُخَوِّفُ أَوْلِیٰاءَهُ فَلاٰ تَخٰافُوهُمْ وَ خٰافُونِ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۱۷۵) وَ لاٰ یَحْزُنْکَ اَلَّذِینَ یُسٰارِعُونَ فِی اَلْکُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ یَضُرُّوا اَللّٰهَ شَیْئاً یُرِیدُ اَللّٰهُ أَلاّٰ یَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِی اَلْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۱۷۶) إِنَّ اَلَّذِینَ اِشْتَرَوُا اَلْکُفْرَ بِالْإِیْمٰانِ لَنْ یَضُرُّوا اَللّٰهَ شَیْئاً وَ لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ (۱۷۷) وَ لاٰ یَحْسَبَنَّ اَلَّذِینَ کَفَرُوا أَنَّمٰا نُمْلِی لَهُمْ خَیْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّمٰا نُمْلِی لَهُمْ لِیَزْدٰادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذٰابٌ مُهِینٌ (۱۷۸) مٰا کٰانَ اَللّٰهُ لِیَذَرَ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلیٰ مٰا أَنْتُمْ عَلَیْهِ حَتّٰی یَمِیزَ اَلْخَبِیثَ مِنَ اَلطَّیِّبِ وَ مٰا کٰانَ اَللّٰهُ لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی اَلْغَیْبِ وَ لٰکِنَّ اَللّٰهَ یَجْتَبِی مِنْ رُسُلِهِ مَنْ یَشٰاءُ فَآمِنُوا بِاللّٰهِ وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَکُمْ أَجْرٌ عَظِیمٌ (۱۷۹)۵۵- آیات ۱۸۵ تا ۱۸۹: کُلُّ نَفْسٍ ذٰائِقَةُ اَلْمَوْتِ وَ إِنَّمٰا تُوَفَّوْنَ أُجُورَکُمْ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ اَلنّٰارِ وَ أُدْخِلَ اَلْجَنَّةَ فَقَدْ فٰازَ وَ مَا اَلْحَیٰاةُ اَلدُّنْیٰا إِلاّٰ مَتٰاعُ اَلْغُرُورِ (۱۸۵) لَتُبْلَوُنَّ فِی أَمْوٰالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْکِتٰابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ اَلَّذِینَ أَشْرَکُوا أَذیً کَثِیراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذٰلِکَ مِنْ عَزْمِ اَلْأُمُورِ (۱۸۶) وَ إِذْ أَخَذَ اَللّٰهُ مِیثٰاقَ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْکِتٰابَ لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنّٰاسِ وَ لاٰ تَکْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرٰاءَ ظُهُورِهِمْ وَ اِشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً فَبِئْسَ مٰا یَشْتَرُونَ (۱۸۷) لاٰ تَحْسَبَنَّ اَلَّذِینَ یَفْرَحُونَ بِمٰا أَتَوْا وَ یُحِبُّونَ أَنْ یُحْمَدُوا بِمٰا لَمْ یَفْعَلُوا فَلاٰ تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفٰازَةٍ مِنَ اَلْعَذٰابِ وَ لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ (۱۸۸) وَ لِلّٰهِ مُلْکُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَللّٰهُ عَلیٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱۸۹)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: خانم مقصودی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ لاٰ یَحْسَبَنَّ اَلَّذِینَ یَبْخَلُونَ بِمٰا آتٰاهُمُ اَللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ مٰا بَخِلُوا بِهِ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ وَ لِلّٰهِ مِیرٰاثُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (۱۸۰) لَقَدْ سَمِعَ اَللّٰهُ قَوْلَ اَلَّذِینَ قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ فَقِیرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِیٰاءُ سَنَکْتُبُ مٰا قٰالُوا وَ قَتْلَهُمُ اَلْأَنْبِیٰاءَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَ نَقُولُ ذُوقُوا عَذٰابَ اَلْحَرِیقِ (۱۸۱) ذٰلِکَ بِمٰا قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اَللّٰهَ لَیْسَ بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ (۱۸۲) اَلَّذِینَ قٰالُوا إِنَّ اَللّٰهَ عَهِدَ إِلَیْنٰا أَلاّٰ نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتّٰی یَأْتِیَنٰا بِقُرْبٰانٍ تَأْکُلُهُ اَلنّٰارُ قُلْ قَدْ جٰاءَکُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِی بِالْبَیِّنٰاتِ وَ بِالَّذِی قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ کُنْتُمْ صٰادِقِینَ (۱۸۳) فَإِنْ کَذَّبُوکَ فَقَدْ کُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِکَ جٰاؤُ بِالْبَیِّنٰاتِ وَ اَلزُّبُرِ وَ اَلْکِتٰابِ اَلْمُنِیرِ (۱۸۴)
هوش مصنوعی: افرادی که از آنچه خداوند به آنها داده بخیل هستند، نباید فکر کنند که این بخیل بودن برایشان سودمند است. در واقع، این کار به ضررشان خواهد بود و در روز قیامت به خاطر بخیل بودنشان مجازات خواهند شد. ثروت و مالکیت آسمان‌ها و زمین از آن خداست و او به اعمال شما آگاه است. خداوند سخنان کسانی را که می‌گویند خدا فقیر است و ما غنی هستیم، می‌شنود و ما به آنها خواهیم گفت که به خاطر قتل پیامبران به سزای اعمال خود خواهید رسید. این مجازات نتیجه کارهای خود شماست و خداوند هرگز نسبت به بندگانش ستم نمی‌کند. کسانی که می‌گویند خدا به ما وعده داده که به هیچ پیامبری ایمان نیاوریم، تا زمانی که قربانی‌ای برای آنها نیاورد، باید بدانند که پیامبران پیشین با دلایل روشن به سوی شما آمده‌اند. اگر شما راست می‌گویید، پس چرا آن‌ها را کشته‌اید؟ اگر تو را تکذیب کنند، بدان که پیامبران پیشین نیز با دلایل روشن و کتاب‌های آسمانی به همین شکل مورد تکذیب قرار گرفتند.
و باید نپندارید آنان که بخل می‌ورزند بآنچه داد ایشان را خدا از فضلش که آن بهتر است مر ایشان را بلکه آن بدتر است مر ایشان را بزودی طوق کرده شوند آنچه را بخیلی کردند آن روز قیامت و مر خدا راست میراث آسمانها و زمین و خدا بآنچه می‌کنید بیناست و آگاه (۱۸۰) بدرستی که شنید خدا گفتار آن کسانی که گفتند بدرستی که خدا محتاج است و ما بی‌نیازانیم زود باشد که بنویسیم آنچه گفتند و کشتنشان پیغمبران را بناحق و گوئیم بچشید عذاب آتش سوزان را (۱۸۱) آن بسبب آن چیزیست که پیش فرستاد دستهای شما و آنکه خدا نیست ستمکار مر بندگان را (۱۸۲) آنان که گفتند که خدا عهد کرد با ما که ایمان نیاریم برسولی تا آنکه بیاورد برای ما قربانی که بخوردش آتش بگو حقیقت آمدند شما را رسولان پیش از من با معجزات و با آنچه گفتید پس چرا کشتید ایشان را اگر هستید راستگویان (۱۸۳) پس اگر تکذیب کنند ترا پس بحقیقت تکذیب کرده شد رسولانی چند پیش از تو که آمدند با معجزات و زبورها و کتاب روشن کنند (۱۸۴)
هوش مصنوعی: نباید گمان کنید کسانی که درباره نعمت‌هایی که خدا از فضل خود به آن‌ها بخشیده بخیل هستند، در حقیقت خود را در موقعیتی بهتر قرار داده‌اند؛ بلکه وضع آن‌ها بدتر خواهد شد و به زودی عواقب بخیلی‌های خود را خواهند دید. در روز قیامت، هرآنچه که به خاطر بخل خود انجام داده‌اند، چون طوقی بر گردنشان خواهد بود. خداوند مالک آسمان‌ها و زمین است و بر آنچه انجام می‌دهید بیناست و کاملاً آگاه است. به‌راستی خداوند سخنان کسانی را که می‌گویند خدا به ما نیاز دارد و ما مستقل هستیم، شنیده است. به زودی آنچه را که گفتند خواهیم نوشت و نیز خواهیم نوشت که چگونه پیامبران را به ناحق کشته‌اند و به آن‌ها خواهیم گفت که عذاب آتش سوزان را بچشید. این عذاب به خاطر اعمالی است که به دست شما ارسال شده و خداوند هرگز بر بندگانش ستم نمی‌کند. آنان که می‌گویند خدا با ما عهد کرده که تا وقتی برای ما قربانی نیاورند، به پیامبری ایمان نیاوریم، باید بدانند که پیش از من نیز پیامبران با نشانه‌ها و معجزات آمده‌اند. پس چرا آن‌ها را کشته‌اید اگر راست می‌گویید؟ اگر تو را تکذیب کنند، پس بدان که پیش از تو نیز پیامبرانی با معجزات و کتاب‌های روشن آمده‌اند که آن‌ها نیز تکذیب شده‌اند.
می نپندار آن بخیلان را که داد
حق بر ایشان مالها از فضل و داد
هوش مصنوعی: بر این باور نباش که افراد بخیل را به خاطر ثروت و دارایی که دارند، مورد رحمت و بخشش خداوند تصور کنی. خداوند به آن‌ها از فضل و انصافش مال و امکاناتی عطا کرده است.
بهر ایشان بهتر است آن مالشان
بلکه بدتر باشد و قتالشان
هوش مصنوعی: برای آن‌ها بهتر است که دارایی‌شان کاهش یابد تا اینکه درگیری و جنگی دامن‌گیرشان شود.
در قیامت زآنچه بخل آورده اند
طوق گردنشان ز آتش کرده اند
هوش مصنوعی: در روز قیامت، به خاطر بخشی که از نعمت‌های خود دریغ کرده‌اند، گردنبندهایی از آتش به دور گردن آنان خواهد بود.
مالشان گردد نصیب دیگران
او به دوش خود کشد وزری گران
هوش مصنوعی: این جمله بیان می‌کند که کسی ممکن است تمام یا بخشی از ثروت و دارایی‌اش را به دیگران بدهد، با این حال خود او همچنان بار سنگینی را بر دوش دارد که باید تحمل کند. به عبارت دیگر، ممکن است شخص ثروتمندی به دلایلی از جمله کمک به دیگران، بخشی از ثروت خود را از دست بدهد، اما این کار به معنی رهایی از مشکلات و بارهای خود او نیست.
هست میراث سماوات و زمین
از خدا کار است عالم را چنین
هوش مصنوعی: خداوند، امکانات و نعمت‌های آسمان‌ها و زمین را به انسان ارزانی داشته و عالم به همین دلیل به وجود آمده است.
داند اعمال بخیلان او همه
می کنند آنچه از شرور و مظلمه
هوش مصنوعی: او از کارهای افراد بخیل آگاه است و می‌داند که آن‌ها تمام کارهایی را که از فردی ستمگر و شرور سر می‌زند، انجام می‌دهند.
حق شنید آنها که گفتند از مجاز
هست حق محتاج و ما بس بی نیاز
هوش مصنوعی: حق به گوش شنیدند کسانی که گفتند حقیقت از مجاز بیرون است، در حالی که حق نیازمند نیست و ما احتیاجی نداریم.
این نوشته شد بر ایشان در ورق
وینکه کُشتند انبیاء را غیر حق
هوش مصنوعی: این جمله بیان می‌کند که بر سرنوشت افرادی که انبیاء را جز به حق کشتند، چیزی نوشته شده است. یعنی سرنوشت آنها به خاطر اعمال نادرستشان مشخص شده و در واقع به این نکته اشاره دارد که عاقبت بد آنها در تاریخ ثبت شده است.
هست این محفوظ تا روزی مضیق
که جزا ء یابند از نار حریق
هوش مصنوعی: این موضوع تا روزی باقی است که افراد بر اثر عذاب آتش، پاداش خود را دریافت کنند.
آن زمان گردند آگاه اشقیا
از غنای خویش و محتاجیِ ما
هوش مصنوعی: زمانی فرا می‌رسد که بدخواهان از ثروت و نعمت‌های خود مطلع می‌شوند و در مقابل، ما در نیاز و کمبود به سر خواهیم برد.
این زمان زود آید ایشان را نه دیر
کیست تا دانند مسکین و فقیر
هوش مصنوعی: این زمان به زودی به آن‌ها می‌رسد، نه دیر. آیا کسی هست که بداند حال مسکین و فقیر چگونه است؟
حق تعالی گوید ایشان را چه شد
زر و زور و مال و اموالی که بُد
هوش مصنوعی: خداوند می‌فرماید: اینها چه شدند، آن ثروت‌ها و قدرت‌ها و دارایی‌هایی که داشتند؟
در کجا رفت آن همه اوضاع و جاه
که نماند اینک شما را غیر آه
هوش مصنوعی: کجا هستند آن همه وضعیت‌های خوب و مقام‌هایی که دیگر چیزی جز آه و حسرت برای شما باقی نمانده است؟
روی زرد و سینه تنگ و لب کبود
آید اینجاتان به کار آنها که بود
هوش مصنوعی: ظاهر زرد و سینه‌ی تنگ و لب کبود نشانه‌های ناراحتی و رنج است، و این حال کسی است که دچار مشکلات و سختی‌ها شده و نشان می‌دهد که این ویژگی‌ها مربوط به افرادی است که در وضعیت ناخوشایندی قرار دارند.
نک چرا نالید چون کلب و گراز
پیش من که بر شما بودم نیاز
هوش مصنوعی: چرا مانند سگی و خرسی از من شکایت می‌کند، در حالی که من زمانی به شما نیاز داشتم؟
این بر آن باشد که بفرستاده پیش
دستهاشان ز اکتساب و سعی خویش
هوش مصنوعی: این به این معناست که آنچه در دست ما است، نتیجه تلاش و کوشش خودمان است که به دست آورده‌ایم.
یعنی آن نار حریق و جای بد
کرده اند ایشان مهیّا بهر خود
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که آنها خود را برای آتش و عذاب سختی که به وجود آورده‌اند، آماده کرده‌اند.
کی کند بر بندگان خود ستم
آنکه کرد ایجاد عالم از کرم
هوش مصنوعی: آیا ممکن است کسی که با بزرگواری و لطف دنیا را خلق کرده، بر بندگان خود ظلم کند؟
با نبی گفتند اخیار یهود
کرده با ما عهد، خلاّق العهود
هوش مصنوعی: به پیامبر گفتند که انتخاب‌شدگان یهود با ما پیمان بسته‌اند و عهدها را خداوند می‌سازد.
که به شخصی نگرویم از مرسلین
جز که آن قربانی آرد در زمین
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که به هیچ کس از پیامبران اعتماد نکنیم، مگر اینکه او اثبات کند که قربانی و فداکاری کرده است. در واقع باید توجه کنیم که عمل و فداکاری آن‌ها نشان‌دهنده صداقت و اعتبارشان است.
که نماید آتش آن قربان قبول
تو بیار آن را اگر هستی رسول
هوش مصنوعی: اگر آتش قربانی تو را می‌پذیرد، آن را بیاور، البته اگر تو پیام‌آور هستی.
گر که آتش خورد آن قربان تو
ما بریم از جان و دل فرمان تو
هوش مصنوعی: اگر آتش هم از عشق تو مرا بسوزاند، ما با تمام وجود برای طاعت و فرمان تو آماده‌ایم.
گو که پیش از من رسولان آمدند
بر شما با آیتی ظاهر شدند
هوش مصنوعی: بگو که پیش از من پیامبران دیگری به سوی شما آمده‌اند و نشانه‌هایی واضح از خود نشان داده‌اند.
از چه کُشتید آن مهان را گر شما
راست میگویید بیروی و ریا
هوش مصنوعی: چرا آن بزرگان را کشتید اگر واقعا راست می‌گویید و رو در رو نمی‌گویید؟
کرد تکذیب تو تنها نی یهود
رسم ایشان از رسل تکذیب بود
هوش مصنوعی: تو تنها مورد تکذیب قرار نگرفته‌ای، بلکه چنین رفتاری از زمان‌های قدیم با پیامبران همیشه وجود داشته و یهودیان نیز پیش‌تر این رسم را داشتند.
کآمدند از پیش بی مثل و نظیر
با کتاب و معجزاتی بس منیر
هوش مصنوعی: گروهی آمدند که هیچ نظیری ندارند و با خود کتاب و نشانه‌های شگفت‌انگیزی به همراه دارند.