گنجور

۳۸- آیات ۱۱۳ تا ۱۱۶

لَیْسُوا سَوٰاءً مِنْ أَهْلِ اَلْکِتٰابِ أُمَّةٌ قٰائِمَةٌ یَتْلُونَ آیٰاتِ اَللّٰهِ آنٰاءَ اَللَّیْلِ وَ هُمْ یَسْجُدُونَ (۱۱۳) یُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ اَلْمُنْکَرِ وَ یُسٰارِعُونَ فِی اَلْخَیْرٰاتِ وَ أُولٰئِکَ مِنَ اَلصّٰالِحِینَ (۱۱۴) وَ مٰا یَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَلَنْ یُکْفَرُوهُ وَ اَللّٰهُ عَلِیمٌ بِالْمُتَّقِینَ (۱۱۵) إِنَّ اَلَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوٰالُهُمْ وَ لاٰ أَوْلاٰدُهُمْ مِنَ اَللّٰهِ شَیْئاً وَ أُولٰئِکَ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ هُمْ فِیهٰا خٰالِدُونَ (۱۱۶)

نیستند یکسان از اهل کتاب گروهی باشند ایستاده می‌خوانند آیتهای خدا را اوقات شب و ایشان سجده می‌کنند (۱۱۳) می‌گروند بخدا و روز بازپسین و می‌فرمایند بخوبی و باز می‌دارند از ناشایسته و می‌شتابند در خیرات و آن گروه از شایستگانند (۱۱۴) و آنچه را می‌کنند از خوبی پس ناسپاسی کرده نمی‌شوند هرگز آن را و خدا دانا بپرهیزکارانست (۱۱۵) بدرستی که آنها که کافر شدند هرگز کفایت نکند از ایشان مالهاشان و نه فرزندانشان از خدا چیزی را و آن گروه اهل آتشند و ایشان در آن جاویدانند (۱۱۶)

مر مساوی نیستند اهل کتاب
فرقه ای ز ایشان سرند اندر ثواب
قائم و خوانندة آیات حق
ذاکر و ساجد به لیل اندر غسق
بر خدا و یوم دین از مؤمنان
آمر و ناهی ز حق بر مردمان
امر بر معروف و نهی از ناروا
میکنند از بهر فرمان خدا
سارع و ساعی به خیرات از یقین
وآن کسانند از عباد صالحین
از یهودان چند تن مسلم شدند
دیگرانشان طعنه بر ایمان زدند
که میان ما بُدند ایشان ذلیل
بَد نژاد و احمق و دزد و بخیل
خوب شد کز دین ما خارج شدند
در طریق مسلمین ناهج شدند
زآنکه ز ایشان بود ما را ننگ و عار
آمد این آیت پس از پروردگار
کز یهود آن ها که در دین آمدند
حق پرست و مؤمن و مسلم شدند
بُرده اند از راه دین فرمان حق
رسته اند از کفر و ظلم ماسبق
نیستند ایشان مساوی در نمود
با شیاطین بشر، یعنی یهود
آن کسان روشن دل و نورانیند
وین خسیسان، تیره و ظلمانیند
نیستشان در باطن و ظاهر فروغ
هر چه گویند از خدا باشد دروغ
برخلاف اهل ایمان و صلاح
کز خدا گشتند فایز بر فلاح
یَفعَلُواْ مِنْ خَیر یعنی می کنند
شکر نعمت های حق را بی گزند
نیستند ایشان به نعمت ناسپاس
اوست دانا بر عباد حق شناس
وآنکه کافر شد به نعمت از حسد
نیست کافر هیچشان مال و ولد
از خدا و نعمت او سرکشند
جاودان این فرقه اندر آتشند
۳۷- آیات ۱۱۱ تا ۱۱۲: لَنْ یَضُرُّوکُمْ إِلاّٰ أَذیً وَ إِنْ یُقٰاتِلُوکُمْ یُوَلُّوکُمُ اَلْأَدْبٰارَ ثُمَّ لاٰ یُنْصَرُونَ (۱۱۱) ضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ‌ اَلذِّلَّةُ أَیْنَ مٰا ثُقِفُوا إِلاّٰ بِحَبْلٍ مِنَ اَللّٰهِ وَ حَبْلٍ مِنَ اَلنّٰاسِ وَ بٰاؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اَللّٰهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ اَلْمَسْکَنَةُ ذٰلِکَ بِأَنَّهُمْ کٰانُوا یَکْفُرُونَ بِآیٰاتِ اَللّٰهِ وَ یَقْتُلُونَ اَلْأَنْبِیٰاءَ بِغَیْرِ حَقٍّ ذٰلِکَ بِمٰا عَصَوْا وَ کٰانُوا یَعْتَدُونَ (۱۱۲)۳۹- آیات ۱۱۷ تا ۱۱۸: مَثَلُ مٰا یُنْفِقُونَ فِی هٰذِهِ اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا کَمَثَلِ رِیحٍ فِیهٰا صِرٌّ أَصٰابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَأَهْلَکَتْهُ وَ مٰا ظَلَمَهُمُ اَللّٰهُ وَ لٰکِنْ أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ (۱۱۷) یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا لاٰ تَتَّخِذُوا بِطٰانَةً‌ ۱۱۶مِنْ دُونِکُمْ لاٰ یَأْلُونَکُمْ خَبٰالاً وَدُّوا مٰا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ اَلْبَغْضٰاءُ مِنْ أَفْوٰاهِهِمْ وَ مٰا تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ قَدْ بَیَّنّٰا لَکُمُ اَلْآیٰاتِ إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُونَ (۱۱۸)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: خانم مقصودی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

لَیْسُوا سَوٰاءً مِنْ أَهْلِ اَلْکِتٰابِ أُمَّةٌ قٰائِمَةٌ یَتْلُونَ آیٰاتِ اَللّٰهِ آنٰاءَ اَللَّیْلِ وَ هُمْ یَسْجُدُونَ (۱۱۳) یُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ اَلْمُنْکَرِ وَ یُسٰارِعُونَ فِی اَلْخَیْرٰاتِ وَ أُولٰئِکَ مِنَ اَلصّٰالِحِینَ (۱۱۴) وَ مٰا یَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَلَنْ یُکْفَرُوهُ وَ اَللّٰهُ عَلِیمٌ بِالْمُتَّقِینَ (۱۱۵) إِنَّ اَلَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوٰالُهُمْ وَ لاٰ أَوْلاٰدُهُمْ مِنَ اَللّٰهِ شَیْئاً وَ أُولٰئِکَ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ هُمْ فِیهٰا خٰالِدُونَ (۱۱۶)
هوش مصنوعی: از اهل کتاب یکسان نیستند. گروهی هستند که شب‌ها آیات خدا را تلاوت می‌کنند و در حال سجده هستند. آن‌ها به خدا و روز آخرت ایمان دارند و به کارهای نیک امر می‌کنند و از کارهای ناپسند نهی می‌نمایند و در انجام کارهای خوب پیشی می‌گیرند. این افراد از صالحان هستند. و هر کاری که در مسیر نیکوکاری انجام دهند، از آن‌ها نادیده نخواهد شد و خداوند دانای پرهیزگاران است. در حقیقت، کسانی که کافر شده‌اند، نه مالشان و نه فرزندانشان از خداوند آن‌ها را نجات نخواهد داد و آن‌ها اهل آتشند و در آنجا eternally خواهند ماند.
نیستند یکسان از اهل کتاب گروهی باشند ایستاده می‌خوانند آیتهای خدا را اوقات شب و ایشان سجده می‌کنند (۱۱۳) می‌گروند بخدا و روز بازپسین و می‌فرمایند بخوبی و باز می‌دارند از ناشایسته و می‌شتابند در خیرات و آن گروه از شایستگانند (۱۱۴) و آنچه را می‌کنند از خوبی پس ناسپاسی کرده نمی‌شوند هرگز آن را و خدا دانا بپرهیزکارانست (۱۱۵) بدرستی که آنها که کافر شدند هرگز کفایت نکند از ایشان مالهاشان و نه فرزندانشان از خدا چیزی را و آن گروه اهل آتشند و ایشان در آن جاویدانند (۱۱۶)
هوش مصنوعی: گروهی از اهل کتاب هستند که شب‌ها به آیات خدا گوش می‌دهند و در حال سجده‌اند. آنها به خدا و روز آخرت ایمان دارند و کارهای نیک را انجام می‌دهند و از کارهای زشت پرهیز می‌کنند. این افراد از شایستگان به شمار می‌روند و هیچ‌گاه به کارهای نیک خود کفران نمی‌کنند، چرا که خداوند دانا به پرهیزکاران است. در مقابل، کسانی که کافر هستند، نه مال و دارایی‌شان و نه فرزندانشان هیچ‌گاه نمی‌تواند آنها را از عذاب خدا نجات دهد و این افراد اهل آتش هستند و در آن، جاودانه خواهند ماند.
مر مساوی نیستند اهل کتاب
فرقه ای ز ایشان سرند اندر ثواب
هوش مصنوعی: اهل کتاب با یکدیگر برابر نیستند و برخی از آنها در پاداش و ثواب برتری دارند.
قائم و خوانندة آیات حق
ذاکر و ساجد به لیل اندر غسق
هوش مصنوعی: کسی که در دل شب در حال ذکر و عبادت خداست و آیات حق را می‌خواند، همچون قائم و پابرجا است.
بر خدا و یوم دین از مؤمنان
آمر و ناهی ز حق بر مردمان
هوش مصنوعی: به مسئولیت‌های دینی و روز قیامت ایمان داشته باش، و از مومنان بخواه که حق را به مردم بگویند و از کارهای نادرست منعشان کنند.
امر بر معروف و نهی از ناروا
میکنند از بهر فرمان خدا
هوش مصنوعی: آنها برای اطاعت از فرمان خدا، به کار خوب دعوت می‌کنند و از کارهای زشت نهی می‌نمایند.
سارع و ساعی به خیرات از یقین
وآن کسانند از عباد صالحین
هوش مصنوعی: کسانی که با یقین و اعتقاد قوی به انجام کارهای نیک و خیری مشغولند، در حقیقت از گروه بندگان برجسته و صالح خداوند هستند.
از یهودان چند تن مسلم شدند
دیگرانشان طعنه بر ایمان زدند
هوش مصنوعی: برخی از یهودیان به اسلام گرویدند، اما دیگران به ایمان آن‌ها طعنه می‌زنند و به تمسخر می‌پردازند.
که میان ما بُدند ایشان ذلیل
بَد نژاد و احمق و دزد و بخیل
هوش مصنوعی: افرادی که در میان ما بودند، افراد پستی بودند که از نظر نژادی و اخلاقی پایین و همچنین دزد و بخیل بودند.
خوب شد کز دین ما خارج شدند
در طریق مسلمین ناهج شدند
هوش مصنوعی: خوشحال شدیم که آنها از دین ما فاصله گرفتند و در راه مسلمانان قرار گرفتند.
زآنکه ز ایشان بود ما را ننگ و عار
آمد این آیت پس از پروردگار
هوش مصنوعی: چون که این آیه از پروردگار نازل شد، ما از آن افراد احساس شرم و خجالت کردیم.
کز یهود آن ها که در دین آمدند
حق پرست و مؤمن و مسلم شدند
هوش مصنوعی: برخی از یهودی‌ها به حقایق رسیده و به دین اسلام ایمان آورده و مؤمن شده‌اند.
بُرده اند از راه دین فرمان حق
رسته اند از کفر و ظلم ماسبق
هوش مصنوعی: آنها با پیروی از دستورات الهی از کفر و ظلم رها شده‌اند و به راه دین قدم گذاشته‌اند.
نیستند ایشان مساوی در نمود
با شیاطین بشر، یعنی یهود
هوش مصنوعی: آن‌ها در ظاهر شبیه به انسان‌های شیطانی هستند، به ویژه یهودیان.
آن کسان روشن دل و نورانیند
وین خسیسان، تیره و ظلمانیند
هوش مصنوعی: افرادی که دل‌هایشان روشن و نورانی است، دارای خیر و خوبی هستند، در حالی که خسیسان و بخیلان تاریک و پر از ناامیدی‌اند.
نیستشان در باطن و ظاهر فروغ
هر چه گویند از خدا باشد دروغ
هوش مصنوعی: آن‌ها در درون و بیرون چیزی ندارند و هر چه در مورد خدا بگویند، در حقیقت کذب است.
برخلاف اهل ایمان و صلاح
کز خدا گشتند فایز بر فلاح
هوش مصنوعی: در contrast با افرادی که مؤمن و نیکوکار هستند و به خداوند راه یافته‌اند، افرادی نیز هستند که از این راه دوری جسته و به توفیق و کامیابی نرسیده‌اند.
یَفعَلُواْ مِنْ خَیر یعنی می کنند
شکر نعمت های حق را بی گزند
هوش مصنوعی: آنها بدون آسیب، از نعمت‌های خداوند سپاسگزاری می‌کنند و کارهای نیک انجام می‌دهند.
نیستند ایشان به نعمت ناسپاس
اوست دانا بر عباد حق شناس
هوش مصنوعی: آنها که به نعمت‌ها بی‌اعتنا هستند، در واقع از آگاهی و شناخت خداوند دورند و ارزش بندگانش را نمی‌دانند.
وآنکه کافر شد به نعمت از حسد
نیست کافر هیچشان مال و ولد
هوش مصنوعی: اگر کسی به نعمت‌ها کافر شود، این به خاطر حسادت نیست. هیچ‌کدام از آن کسانی که مال و فرزند دارند، به کفر و ناسپاسی دچار نیستند.
از خدا و نعمت او سرکشند
جاودان این فرقه اندر آتشند
هوش مصنوعی: این گروه از خدا و نعمت‌های او سرپیچی می‌کنند و به همین خاطر همیشه در عذاب و سختی خواهند بود.