گنجور

۸- آیات ۲۵ تا ۳۰

وَ قٰالَ إِنَّمَا اِتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْثٰاناً مَوَدَّةَ بَیْنِکُمْ فِی اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا ثُمَّ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ یَکْفُرُ بَعْضُکُمْ بِبَعْضٍ وَ یَلْعَنُ بَعْضُکُمْ بَعْضاً وَ مَأْوٰاکُمُ اَلنّٰارُ وَ مٰا لَکُمْ مِنْ نٰاصِرِینَ (۲۵) فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَ قٰالَ إِنِّی مُهٰاجِرٌ إِلیٰ رَبِّی إِنَّهُ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (۲۶) وَ وَهَبْنٰا لَهُ إِسْحٰاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ جَعَلْنٰا فِی ذُرِّیَّتِهِ اَلنُّبُوَّةَ وَ اَلْکِتٰابَ وَ آتَیْنٰاهُ أَجْرَهُ فِی اَلدُّنْیٰا وَ إِنَّهُ فِی اَلْآخِرَةِ لَمِنَ اَلصّٰالِحِینَ (۲۷) لُوطاً إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ اَلْفٰاحِشَةَ مٰا سَبَقَکُمْ بِهٰا مِنْ أَحَدٍ مِنَ اَلْعٰالَمِینَ (۲۸) أَ إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ اَلرِّجٰالَ وَ تَقْطَعُونَ اَلسَّبِیلَ وَ تَأْتُونَ فِی نٰادِیکُمُ اَلْمُنْکَرَ فَمٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا اِئْتِنٰا بِعَذٰابِ اَللّٰهِ إِنْ کُنْتَ مِنَ اَلصّٰادِقِینَ (۲۹) قٰالَ رَبِّ اُنْصُرْنِی عَلَی اَلْقَوْمِ اَلْمُفْسِدِینَ (۳۰)

و گفت جز این نیست فرا گیرید از غیر خدا بتانی را دوستی میانتان در زندگانی دنیا پس روز قیامت انکار خواهید کرد برخی از شما برخی را و لعنت خواهد کرد بعضیتان بعضی را و جایگاهتان آتش است و نباشد مر شما را هیچ یاری‌کنندگان (۲۵) پس گروید مر او را لوط و گفت بدرستی که من هجرت‌کننده‌ام بسوی پروردگارم بدرستی که اوست غالب درست کار (۲۶) و بخشیدیم مر او را اسحق و یعقوب و گردانیدیم در فرزندان او پیغمبری و کتاب را و دادیم او را مزدش در دنیا و بدرستی که او در آخرت هر آینه از شایستگانست (۲۷) و لوط را هنگامی که گفت مر قومش را بدرستی که شما هر آینه می‌آئید کار زشت را پیشی نگرفته شما را بآن هیچ احدی از جهانیان (۲۸) آیا بدرستی که شما هر آینه می‌آئید مردان را و قطع مکنید راه را و می‌آئید در انجمنتان ناپسند را پس نبود جواب قومش مگر آنکه گفتند بیاور بما عذاب خدا را اگر هستی از راستگویان (۲۹) گفت پروردگار من یاری کن مرا بر گروه فسادکنندگان (۳۰)

گفت قومش را جز این نبود شما
برگرفتید آن بتان غیر از خدا
مر شما را ای مودّت در میان
هست اندر زندگیِ این جهان
پس شود کافر به روز رستخیز
از شما بعضی به بعض و کینه خیز
پاره ای لعنت کند بر پاره ای
جایگهتان آتش است از چاره ای
نیست هم یاری کننده در بلا
تا شما را سازد از آتش رها
پس به وی آورد ایمان لوط کو
بود خواهر زاده آن نیک خو
گفت من باشم مهاجر نی مقیم
سوی ربّم کو عزیز است و حکیم
می روم یعنی بدان سو کامر اوست
حافظم چون او ز اضرار عدوست
پس ببخشیدیم او را دو پسر
بود آن اسحاق و یعقوب آن دگر
هم بگرداندیم در ذریّتش
ما نبوّت هم کتاب از رتبتش
در جهان نامد رسولی در سبیل
جز که آن می بود از نسل خلیل
هم به او دادیم اجرش در جهان
باشد اندر آخرت از صالحان
لوط هنگامی که او بر قوم خود
گفت بر کاری شما آیید بد
که بنگرفته است پیشی بر شما
هیچ کس ز اهل جهان آن فعل را
خود شما آیید آیا بر رجال
راه مردم را ببرّید از وبال
می نشینید از مواجه پیش هم
بر لواطه می بخوانید از ستم
وز تضارط هیچتان نبود حیا
هم ز کشف عورت اندر هر کجا
پس نبود او را جواب از آن رمه
جز که گفتندش ز استهزاء همه
گر که باشی راستگو از کردگار
آن عذابی را که می گویی بیار
گفت نصرت ده مرا ای رب دین
در عذابت بر گروه مفسدین
۷- آیات ۱۹ تا ۲۴: أَ وَ لَمْ یَرَوْا کَیْفَ یُبْدِئُ اَللّٰهُ اَلْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ إِنَّ ذٰلِکَ عَلَی اَللّٰهِ یَسِیرٌ (۱۹) قُلْ سِیرُوا فِی اَلْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ اَلْخَلْقَ ثُمَّ اَللّٰهُ یُنْشِئُ اَلنَّشْأَةَ اَلْآخِرَةَ إِنَّ اَللّٰهَ عَلیٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۲۰) یُعَذِّبُ مَنْ یَشٰاءُ وَ یَرْحَمُ مَنْ یَشٰاءُ وَ إِلَیْهِ تُقْلَبُونَ (۲۱) وَ مٰا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی اَلْأَرْضِ وَ لاٰ فِی اَلسَّمٰاءِ وَ مٰا لَکُمْ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لاٰ نَصِیرٍ (۲۲) وَ اَلَّذِینَ کَفَرُوا بِآیٰاتِ اَللّٰهِ وَ لِقٰائِهِ أُولٰئِکَ یَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِی وَ أُولٰئِکَ لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ (۲۳) فَمٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا اُقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجٰاهُ اَللّٰهُ مِنَ اَلنّٰارِ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَآیٰاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۲۴)۹- آیات ۳۱ تا ۳۵: وَ لَمّٰا جٰاءَتْ رُسُلُنٰا إِبْرٰاهِیمَ بِالْبُشْریٰ قٰالُوا إِنّٰا مُهْلِکُوا أَهْلِ هٰذِهِ اَلْقَرْیَةِ إِنَّ أَهْلَهٰا کٰانُوا ظٰالِمِینَ (۳۱) قٰالَ إِنَّ فِیهٰا لُوطاً قٰالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِیهٰا لَنُنَجِّیَنَّهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ اِمْرَأَتَهُ کٰانَتْ مِنَ اَلْغٰابِرِینَ (۳۲) وَ لَمّٰا أَنْ جٰاءَتْ رُسُلُنٰا لُوطاً سِیءَ بِهِمْ وَ ضٰاقَ بِهِمْ ذَرْعاً وَ قٰالُوا لاٰ تَخَفْ وَ لاٰ تَحْزَنْ إِنّٰا مُنَجُّوکَ وَ أَهْلَکَ إِلاَّ اِمْرَأَتَکَ کٰانَتْ مِنَ اَلْغٰابِرِینَ (۳۳) إِنّٰا مُنْزِلُونَ عَلیٰ أَهْلِ هٰذِهِ اَلْقَرْیَةِ رِجْزاً مِنَ اَلسَّمٰاءِ بِمٰا کٰانُوا یَفْسُقُونَ (۳۴) وَ لَقَدْ تَرَکْنٰا مِنْهٰا آیَةً بَیِّنَةً لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ (۳۵)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ قٰالَ إِنَّمَا اِتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْثٰاناً مَوَدَّةَ بَیْنِکُمْ فِی اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا ثُمَّ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ یَکْفُرُ بَعْضُکُمْ بِبَعْضٍ وَ یَلْعَنُ بَعْضُکُمْ بَعْضاً وَ مَأْوٰاکُمُ اَلنّٰارُ وَ مٰا لَکُمْ مِنْ نٰاصِرِینَ (۲۵) فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَ قٰالَ إِنِّی مُهٰاجِرٌ إِلیٰ رَبِّی إِنَّهُ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (۲۶) وَ وَهَبْنٰا لَهُ إِسْحٰاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ جَعَلْنٰا فِی ذُرِّیَّتِهِ اَلنُّبُوَّةَ وَ اَلْکِتٰابَ وَ آتَیْنٰاهُ أَجْرَهُ فِی اَلدُّنْیٰا وَ إِنَّهُ فِی اَلْآخِرَةِ لَمِنَ اَلصّٰالِحِینَ (۲۷) لُوطاً إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ اَلْفٰاحِشَةَ مٰا سَبَقَکُمْ بِهٰا مِنْ أَحَدٍ مِنَ اَلْعٰالَمِینَ (۲۸) أَ إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ اَلرِّجٰالَ وَ تَقْطَعُونَ اَلسَّبِیلَ وَ تَأْتُونَ فِی نٰادِیکُمُ اَلْمُنْکَرَ فَمٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا اِئْتِنٰا بِعَذٰابِ اَللّٰهِ إِنْ کُنْتَ مِنَ اَلصّٰادِقِینَ (۲۹) قٰالَ رَبِّ اُنْصُرْنِی عَلَی اَلْقَوْمِ اَلْمُفْسِدِینَ (۳۰)
هوش مصنوعی: و گفت: تنها چیزی که شما به جای خداوند اتخاذ کرده‌اید، بت‌هاست که پیوندی میان شما در زندگی دنیاست. سپس روز قیامت، بعضی از شما به یکدیگر کافر خواهید شد و یکدیگر را نفرین خواهید کرد و مأوای شما آتش است و هیچ یاری برای شما نخواهد بود. لوط به او ایمان آورد و گفت: من به سوی پروردگارم هجرت می‌کنم، زیرا او عزیز و حکیم است. ما به او اسحاق و یعقوب دادیم و در نسل او نبوت و کتاب قرار دادیم و در این دنیای او پاداشش را دادیم و او در آخرت از صالحان خواهد بود. لوط هنگامی که به قوم خود گفت: قطعاً شما فاحشه‌گری می‌کنید، چیزی که هیچ‌کس از جهانیان پیش از شما مانند آن را انجام نداده است. آیا شما به مردان می‌آیید و راه را قطع می‌کنید و در مجالس خود کارهای ناپسند انجام می‌دهید؟ پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: اگر از راستگویان هستی، ما را با عذاب خداوندی که به شما وعده داده‌ای، بیاور. او گفت: پروردگارا، مرا در برابر قوم فسادکنندگان یاری کن.
و گفت جز این نیست فرا گیرید از غیر خدا بتانی را دوستی میانتان در زندگانی دنیا پس روز قیامت انکار خواهید کرد برخی از شما برخی را و لعنت خواهد کرد بعضیتان بعضی را و جایگاهتان آتش است و نباشد مر شما را هیچ یاری‌کنندگان (۲۵) پس گروید مر او را لوط و گفت بدرستی که من هجرت‌کننده‌ام بسوی پروردگارم بدرستی که اوست غالب درست کار (۲۶) و بخشیدیم مر او را اسحق و یعقوب و گردانیدیم در فرزندان او پیغمبری و کتاب را و دادیم او را مزدش در دنیا و بدرستی که او در آخرت هر آینه از شایستگانست (۲۷) و لوط را هنگامی که گفت مر قومش را بدرستی که شما هر آینه می‌آئید کار زشت را پیشی نگرفته شما را بآن هیچ احدی از جهانیان (۲۸) آیا بدرستی که شما هر آینه می‌آئید مردان را و قطع مکنید راه را و می‌آئید در انجمنتان ناپسند را پس نبود جواب قومش مگر آنکه گفتند بیاور بما عذاب خدا را اگر هستی از راستگویان (۲۹) گفت پروردگار من یاری کن مرا بر گروه فسادکنندگان (۳۰)
هوش مصنوعی: گفتند که جز خدا هیچ دوستی برایتان نمانده است و در زندگی دنیا این دوستی‌ها دوتا خواهید کرد، اما در روز قیامت برخی از شما به انکار برخی دیگر خواهید پرداخت، و لعنت برخی به برخی دیگر خواهد رسید و محل شما آتش است و هیچ یاری برایتان نخواهد بود. لوط به پروردگارش ایمان آورد و گفت که به سوی او هجرت می‌کند، زیرا او تسلط و عدالت دارد. ما به او اسحاق و یعقوب را بخشیدیم و در نسل او پیامبری و کتاب قرار دادیم و در دنیا پاداشش را دادیم و او در آخرت از شایستگان است. لوط وقتی به قومش گفت که شما به حقیقت کار زشت را انجام می‌دهید و هیچ کس از جهانیان چنین کاری نکرده، از آنها پرسید آیا واقعاً شما مردان را به خود جذب می‌کنید و راه را قطع می‌کنید و در جمع خود کارهای ناپسند می‌آورید؟ جوابی از قومش جز این نبود که گفتند اگر راست می‌گویی عذاب خدا را بر ما بیاور. او گفت که پروردگارم، به من در مقابل این افراد فاسد کمک کن.
گفت قومش را جز این نبود شما
برگرفتید آن بتان غیر از خدا
هوش مصنوعی: قومش گفتند که جز این نیست که شما آن بت‌ها را به جای خدا برگزیده‌اید.
مر شما را ای مودّت در میان
هست اندر زندگیِ این جهان
هوش مصنوعی: دوستی شما در این دنیا در میان زندگی و هستی ما قرار دارد.
پس شود کافر به روز رستخیز
از شما بعضی به بعض و کینه خیز
هوش مصنوعی: در روز قیامت، برخی از شما نسبت به برخی دیگر کافر و همراه با کینه و دشمنی خواهید شد.
پاره ای لعنت کند بر پاره ای
جایگهتان آتش است از چاره ای
هوش مصنوعی: افرادی هستند که بر دیگران نفرین می‌کنند و در جایی که شما قرار دارید، آتش هراس و مشکلات در کمین است و این فقط با تدبیر و چاره‌اندیشی می‌توان از آن دوری کرد.
نیست هم یاری کننده در بلا
تا شما را سازد از آتش رها
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در مشکلات و سختی‌ها یاری‌گر تو نخواهد بود، مگر اینکه تو خودت را از آتش رنج و درد رها کنی.
پس به وی آورد ایمان لوط کو
بود خواهر زاده آن نیک خو
هوش مصنوعی: لوط که برادرزاده آن انسان نیکوکار بود، به او ایمان آورد.
گفت من باشم مهاجر نی مقیم
سوی ربّم کو عزیز است و حکیم
هوش مصنوعی: گفت: من باید به سوی پروردگارم بروم، نه اینکه در جایی بمانم. آن پروردگار، بزرگ و دانا است.
می روم یعنی بدان سو کامر اوست
حافظم چون او ز اضرار عدوست
هوش مصنوعی: من در حال رفتن به سوی مقصدی هستم که برایم خوشبختی به ارمغان می‌آورد، در حالی که تلاش می‌کنم خود را از آسیب‌های دشمنان دور نگه‌دارم.
پس ببخشیدیم او را دو پسر
بود آن اسحاق و یعقوب آن دگر
هوش مصنوعی: ما او را بخشیدیم، زیرا دو پسر داشت، یکی اسحاق و دیگری یعقوب.
هم بگرداندیم در ذریّتش
ما نبوّت هم کتاب از رتبتش
هوش مصنوعی: ما نیز در مقام و درجه‌ی او به گردش درآمدیم، هم مقام نبوّت و هم کتاب از رتبه‌ی او نشئت می‌گیرد.
در جهان نامد رسولی در سبیل
جز که آن می بود از نسل خلیل
هوش مصنوعی: در دنیا هیچ پیامبری نیامده است که راه خدا را نشان دهد جز آن که او از نسل ابراهیم خلیل باشد.
هم به او دادیم اجرش در جهان
باشد اندر آخرت از صالحان
هوش مصنوعی: ما پاداش او را در این دنیا دادیم و در آخرت او را در زمره نیکوکاران قرار خواهیم داد.
لوط هنگامی که او بر قوم خود
گفت بر کاری شما آیید بد
هوش مصنوعی: لوط زمانی که به قوم خود گفت که دست از کارهای بد بردارید و به راست و اخلاق نیکو روی آورید.
که بنگرفته است پیشی بر شما
هیچ کس ز اهل جهان آن فعل را
هوش مصنوعی: هیچ کس از اهالی دنیا نمی‌تواند به اندازه شما چنین عملی را انجام دهد.
خود شما آیید آیا بر رجال
راه مردم را ببرّید از وبال
هوش مصنوعی: آیا شما خودتان به میان مردم می‌آیید تا راهنمایی کنید و از مشکلات و بارهای سنگین آنان بکاهید؟
می نشینید از مواجه پیش هم
بر لواطه می بخوانید از ستم
هوش مصنوعی: می‌نشینید و از مواجهه با یکدیگر به گفتگو می‌پردازید، همچنان که از ظلم و ستم صحبت می‌کنید.
وز تضارط هیچتان نبود حیا
هم ز کشف عورت اندر هر کجا
هوش مصنوعی: از شدت برخوردها و فشارها، هیچ چیز جز حیا وجود ندارد، و این حیا نیز در هر مکان از کشف عریانی بی‌پناه است.
پس نبود او را جواب از آن رمه
جز که گفتندش ز استهزاء همه
هوش مصنوعی: او از آن جماعت پاسخی نمی‌یافت جز اینکه گفتند به تمسخر همه.
گر که باشی راستگو از کردگار
آن عذابی را که می گویی بیار
هوش مصنوعی: اگر تو راستگو باشی، از جانب خداوند آن عذابی که از آن صحبت می‌کنی را به من نشان بده.
گفت نصرت ده مرا ای رب دین
در عذابت بر گروه مفسدین
هوش مصنوعی: ای خداوند، در این زمان که گروهی فاسد به عذابت گرفتارند، به من یاری رسان.