گنجور

۶- آیات ۱۵ تا ۱۸

فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ أَصْحٰابَ اَلسَّفِینَةِ وَ جَعَلْنٰاهٰا آیَةً لِلْعٰالَمِینَ (۱۵) وَ إِبْرٰاهِیمَ إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ وَ اِتَّقُوهُ ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (۱۶) إِنَّمٰا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْثٰاناً وَ تَخْلُقُونَ إِفْکاً إِنَّ اَلَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ لاٰ یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقاً فَابْتَغُوا عِنْدَ اَللّٰهِ اَلرِّزْقَ وَ اُعْبُدُوهُ وَ اُشْکُرُوا لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ (۱۷) وَ إِنْ تُکَذِّبُوا فَقَدْ کَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مٰا عَلَی اَلرَّسُولِ إِلاَّ اَلْبَلاٰغُ اَلْمُبِینُ (۱۸)

پس رهانیدیم او را و اهل کشتی را و گردانیدیم آن را آیتی برای جهانیان (۱۵) و ابراهیم چون گفت مر قومش را بپرستید خدا را و بپرهیزید از او آن بهتر است از برای شما اگر باشید که بدانید (۱۶) جز این نیست که می‌پرستید از غیر خدا بتان را و می‌بندید دروغ بزرگ را بدرستی که آنان که می‌پرستند از جز خدا مالک نمی‌باشند برای شما روزی را پس بجوئید نزد خدا روزی را و بپرستید او را و شکر کنید مر او را بسوی او باز می‌گردید (۱۷) و اگر تکذیب می‌کنید پس بتحقیق تکذیب کردند گروهانی پیش از شما و نیست بر رسول مگر رسانیدن آشکار (۱۸)

رهاندیم او و یارانش تمام
که بُدند اهل سفینه آن کرام
می بگرداندیم آن را در زمین
عبرتی و آیتی بر عالمین
هم براهیم آن زمان که گفت او
قوم خود را که اعبُدُواْ الله وَاتَّقُوه
این شما را بهتر است ار آگهید
بر سپهر عقل و بینایی مهید
غیر از این نبود که بپرستید باز
آنچه را جز حق بُتانند و مجاز
مر دروغی را ببافند آن کسان
که به جز حق را پرستند از گمان
بر شما در رزق قادر نیستند
پس ز حق جویید رزق بی گزند
وَاعبُدُوهُ وَاشْکُرُواْ یعنی کنید
زو پرستش، زو سپاس از عقل و دید
سوی او خواهید گشتن جمله باز
نک به شکر نعمتش گیرید ساز
در رسالت ور شما تکذیب من
می کنید این بوده اندر هر زمن
از امم کردند تکذیب رسل
پیش از این هم در تمام جزء و کل
قوم در تکذیبشان در جهر و سرّ
جز قلیلی هر زمان بودی مُصر
بر فرستاده و رسول کردگار
می نباشد جز بلاغی آشکار
۵- آیات ۱۳ تا ۱۴: وَ لَیَحْمِلُنَّ أَثْقٰالَهُمْ وَ أَثْقٰالاً مَعَ أَثْقٰالِهِمْ وَ لَیُسْئَلُنَّ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ عَمّٰا کٰانُوا یَفْتَرُونَ (۱۳) وَ لَقَدْ أَرْسَلْنٰا نُوحاً إِلیٰ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلاّٰ خَمْسِینَ عٰاماً فَأَخَذَهُمُ اَلطُّوفٰانُ وَ هُمْ ظٰالِمُونَ (۱۴)۷- آیات ۱۹ تا ۲۴: أَ وَ لَمْ یَرَوْا کَیْفَ یُبْدِئُ اَللّٰهُ اَلْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ إِنَّ ذٰلِکَ عَلَی اَللّٰهِ یَسِیرٌ (۱۹) قُلْ سِیرُوا فِی اَلْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ اَلْخَلْقَ ثُمَّ اَللّٰهُ یُنْشِئُ اَلنَّشْأَةَ اَلْآخِرَةَ إِنَّ اَللّٰهَ عَلیٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۲۰) یُعَذِّبُ مَنْ یَشٰاءُ وَ یَرْحَمُ مَنْ یَشٰاءُ وَ إِلَیْهِ تُقْلَبُونَ (۲۱) وَ مٰا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی اَلْأَرْضِ وَ لاٰ فِی اَلسَّمٰاءِ وَ مٰا لَکُمْ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لاٰ نَصِیرٍ (۲۲) وَ اَلَّذِینَ کَفَرُوا بِآیٰاتِ اَللّٰهِ وَ لِقٰائِهِ أُولٰئِکَ یَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِی وَ أُولٰئِکَ لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ (۲۳) فَمٰا کٰانَ جَوٰابَ قَوْمِهِ إِلاّٰ أَنْ قٰالُوا اُقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجٰاهُ اَللّٰهُ مِنَ اَلنّٰارِ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَآیٰاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۲۴)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فَأَنْجَیْنٰاهُ وَ أَصْحٰابَ اَلسَّفِینَةِ وَ جَعَلْنٰاهٰا آیَةً لِلْعٰالَمِینَ (۱۵) وَ إِبْرٰاهِیمَ إِذْ قٰالَ لِقَوْمِهِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ وَ اِتَّقُوهُ ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (۱۶) إِنَّمٰا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْثٰاناً وَ تَخْلُقُونَ إِفْکاً إِنَّ اَلَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ لاٰ یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقاً فَابْتَغُوا عِنْدَ اَللّٰهِ اَلرِّزْقَ وَ اُعْبُدُوهُ وَ اُشْکُرُوا لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ (۱۷) وَ إِنْ تُکَذِّبُوا فَقَدْ کَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مٰا عَلَی اَلرَّسُولِ إِلاَّ اَلْبَلاٰغُ اَلْمُبِینُ (۱۸)
هوش مصنوعی: خداوند نجات داد او و همراهان کشتی‌نشینش را و آن را نشانه‌ای برای جهانیان قرار داد. همچنین ابراهیم را به یاد می‌آورد که به قومش گفت: «خداوند را بپرستید و از او بترسید، که این برای شما بهتر است اگر بدانید.» شما تنها بت‌هایی را می‌پرستید که هیچ‌گونه قدرتی ندارند و دروغ‌هایی می‌سازید. کسانی که غیر از خدا می‌پرستید، هرگز نمی‌توانند روزی به شما بدهند، پس روزی‌تان را از خداوند خواسته و او را عبادت کنید و سپاس او را به جا آورید، که به سوی او بازگشت خواهید کرد. اگر شما او را تکذیب کنید، قبلاً نیز اقوامی دیگر این کار را کرده‌اند و بر پیامبر وظیفه‌ای جز ابلاغ روشن نیست.
پس رهانیدیم او را و اهل کشتی را و گردانیدیم آن را آیتی برای جهانیان (۱۵) و ابراهیم چون گفت مر قومش را بپرستید خدا را و بپرهیزید از او آن بهتر است از برای شما اگر باشید که بدانید (۱۶) جز این نیست که می‌پرستید از غیر خدا بتان را و می‌بندید دروغ بزرگ را بدرستی که آنان که می‌پرستند از جز خدا مالک نمی‌باشند برای شما روزی را پس بجوئید نزد خدا روزی را و بپرستید او را و شکر کنید مر او را بسوی او باز می‌گردید (۱۷) و اگر تکذیب می‌کنید پس بتحقیق تکذیب کردند گروهانی پیش از شما و نیست بر رسول مگر رسانیدن آشکار (۱۸)
هوش مصنوعی: ما او و اهل کشتی را نجات دادیم و آن را به نشانه‌ای برای جهانیان تبدیل کردیم. ابراهیم به قوم خود گفت: خدا را بپرستید و از او بپرهیزید. این برای شما بهتر است اگر بدانید. شما جز خدا، بت‌هایی را می‌پرستید و به دروغی بزرگ انتساب می‌دهید. واقعیت این است که کسانی که غیر از خدا را می‌پرستند، مالک روزی برای شما نیستند. پس روزی را از خدا بخواهید و او را بپرستید و شکر او را به‌جا آورید؛ چرا که به سوی او باز می‌گردید. اگر شما این سخنان را تکذیب می‌کنید، باید بدانید که گروه‌های دیگری قبل از شما نیز پیام را تکذیب کردند. وظیفه رسول تنها رساندن پیام به‌وضوح است.
رهاندیم او و یارانش تمام
که بُدند اهل سفینه آن کرام
هوش مصنوعی: ما او و همراهانش را نجات دادیم، تمام کسانی که اهل این کشتی بزرگ و سرزمین کرامت بودند.
می بگرداندیم آن را در زمین
عبرتی و آیتی بر عالمین
هوش مصنوعی: ما آن را در زمین گردانیدیم تا نشانه و درسی برای همه مردم باشد.
هم براهیم آن زمان که گفت او
قوم خود را که اعبُدُواْ الله وَاتَّقُوه
هوش مصنوعی: حضرت ابراهیم در زمانی که به قوم خود صحبت می‌کرد، ایشان را به پرستش خداوند و ترس از او دعوت کرد.
این شما را بهتر است ار آگهید
بر سپهر عقل و بینایی مهید
هوش مصنوعی: این برای شما بهتر است اگر از آسمان فکر و بینش آگاهی داشته باشید.
غیر از این نبود که بپرستید باز
آنچه را جز حق بُتانند و مجاز
هوش مصنوعی: تنها این بود که دوباره به پرستش آن چیزهایی پرداخته شود که جز حقیقت، مجازی بیش نیستند و مورد پرستش قرار می‌گیرند.
مر دروغی را ببافند آن کسان
که به جز حق را پرستند از گمان
هوش مصنوعی: آن کسانی که جز حقیقت را نمی‌پرستند، به بافتن دروغ اقدام می‌کنند.
بر شما در رزق قادر نیستند
پس ز حق جویید رزق بی گزند
هوش مصنوعی: به دیگران وابسته نباشید و به خداوند توکل کنید تا روزی‌تان را به صورت امن و بدون مشکل به شما عطا کند.
وَاعبُدُوهُ وَاشْکُرُواْ یعنی کنید
زو پرستش، زو سپاس از عقل و دید
هوش مصنوعی: این آیه به ما فرمان می‌دهد که خداوند را پرستش کنیم و شکر او را به‌جا آوریم. به عبارت دیگر، به توجه به عقل و بینش خود، باید همواره در پی ستایش و قدردانی از خدا باشیم.
سوی او خواهید گشتن جمله باز
نک به شکر نعمتش گیرید ساز
هوش مصنوعی: همه شما به سمت او خواهید رفت، اما نه به خاطر نعمت‌هایش، بلکه برای شکرگزاری و قدردانی از آنها.
در رسالت ور شما تکذیب من
می کنید این بوده اندر هر زمن
هوش مصنوعی: شما در این زمینه من را نادرست می‌دانید و این موضوع در هر زمانی وجود داشته است.
از امم کردند تکذیب رسل
پیش از این هم در تمام جزء و کل
هوش مصنوعی: پیش از این، پیامبران در مجموع و جزئیات از طرف امت‌ها نادیده گرفته و انکار شدند.
قوم در تکذیبشان در جهر و سرّ
جز قلیلی هر زمان بودی مُصر
هوش مصنوعی: قوم همیشه در کتمان حقیقت و انکار آن بودند، چه در آشکار و چه در پنهان، و جز عده‌ای اندک هر بار به این کار ادامه می‌دادند.
بر فرستاده و رسول کردگار
می نباشد جز بلاغی آشکار
هوش مصنوعی: تنها پیام و رسالت پروردگار به فرستاده‌اش، بیان واضح و روشن است.