۳- آیات ۸ تا ۹
وَ وَصَّیْنَا اَلْإِنْسٰانَ بِوٰالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جٰاهَدٰاکَ لِتُشْرِکَ بِی مٰا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلاٰ تُطِعْهُمٰا إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۸) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِی اَلصّٰالِحِینَ (۹)
و وصیت کردیم انسان را بوالدینش خوبی را و اگر بجد تکلیف کنند ترا که شریک سازی بمن آنچه نیست مر ترا بآن علمی پس اطاعت مکن آن دو را بسوی منست بازگشت شما پس خبر دهیم شما را بآنچه بودید که میکردید (۸) و آنان که گرویدند و کردند کار شایسته هر آینه میکنیم ایشان را در صالحان (۹)
امر ما کردیم بر کل بشر
نیکی اندر حقّ مادر هم پدر
گر که بنمایند کوشش یا جدال
تا که شرک آری به ذات ذوالجلال
در هر آنچه نیستت علمی به آن
پس تو ایشان را مباش از تابعان
سوی ما باشد شما را بازگشت
پس خبرتان بدهم اندر سرگذشت
آنچه باشید اندر آنکه می کنید
از نکویی یا بدی کآید پدید
یعنی آنچه در مقام والدین
می کنید و هست نیکی فرض عین
وآنکه با ایمانشان کردارها
هست بر نیکی به خوشنودیِ ما
اندر آریم آن کسان را بی گمان
باز اندر جملۀ شایستگان
۲- آیات ۴ تا ۷: أَمْ حَسِبَ اَلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلسَّیِّئٰاتِ أَنْ یَسْبِقُونٰا سٰاءَ مٰا یَحْکُمُونَ (۴) مَنْ کٰانَ یَرْجُوا لِقٰاءَ اَللّٰهِ فَإِنَّ أَجَلَ اَللّٰهِ لَآتٍ وَ هُوَ اَلسَّمِیعُ اَلْعَلِیمُ (۵) وَ مَنْ جٰاهَدَ فَإِنَّمٰا یُجٰاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اَللّٰهَ لَغَنِیٌّ عَنِ اَلْعٰالَمِینَ (۶) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئٰاتِهِمْ وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ اَلَّذِی کٰانُوا یَعْمَلُونَ (۷)۴- آیات ۱۰ تا ۱۲: وَ مِنَ اَلنّٰاسِ مَنْ یَقُولُ آمَنّٰا بِاللّٰهِ فَإِذٰا أُوذِیَ فِی اَللّٰهِ جَعَلَ فِتْنَةَ اَلنّٰاسِ کَعَذٰابِ اَللّٰهِ وَ لَئِنْ جٰاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّکَ لَیَقُولُنَّ إِنّٰا کُنّٰا مَعَکُمْ أَ وَ لَیْسَ اَللّٰهُ بِأَعْلَمَ بِمٰا فِی صُدُورِ اَلْعٰالَمِینَ (۱۰) وَ لَیَعْلَمَنَّ اَللّٰهُ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ لَیَعْلَمَنَّ اَلْمُنٰافِقِینَ (۱۱) وَ قٰالَ اَلَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا اِتَّبِعُوا سَبِیلَنٰا وَ لْنَحْمِلْ خَطٰایٰاکُمْ وَ مٰا هُمْ بِحٰامِلِینَ مِنْ خَطٰایٰاهُمْ مِنْ شَیْءٍ إِنَّهُمْ لَکٰاذِبُونَ (۱۲)
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
وَ وَصَّیْنَا اَلْإِنْسٰانَ بِوٰالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جٰاهَدٰاکَ لِتُشْرِکَ بِی مٰا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلاٰ تُطِعْهُمٰا إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۸) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِی اَلصّٰالِحِینَ (۹)
هوش مصنوعی: ما به انسان سفارش کردهایم که نسبت به والدینش نیکی کند. و اگر آنها بخواهند تو را به شرک ورزیدن به چیزی که علم به آن نداری وادار کنند، پس به آنها اطاعت نکن. بازگشت شما به سوی من است و به شما از آنچه انجام میدادید خبر میدهم. و کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، بیتردید آنها را در جمع نیکوکاران داخل خواهیم کرد.
و وصیت کردیم انسان را بوالدینش خوبی را و اگر بجد تکلیف کنند ترا که شریک سازی بمن آنچه نیست مر ترا بآن علمی پس اطاعت مکن آن دو را بسوی منست بازگشت شما پس خبر دهیم شما را بآنچه بودید که میکردید (۸) و آنان که گرویدند و کردند کار شایسته هر آینه میکنیم ایشان را در صالحان (۹)
هوش مصنوعی: ما به انسان سفارش کردیم که به والدینش نیکی کند. اگر آنها به تو دستور دهند که چیزی را شریک من قرار دهی که علمی به آن نداری، از آنها اطاعت نکن. بازگشت شما به سوی من است و من به شما اطلاع میدهم که چه کارهایی انجام میدادید. و کسانی که ایمان آوردند و کارهای نیکو انجام دادند، قطعاً آنها را در زمره صالحان قرار میدهیم.
امر ما کردیم بر کل بشر
نیکی اندر حقّ مادر هم پدر
هوش مصنوعی: ما به تمام انسانها دستور دادیم که در حق مادر و پدر نیکی کنند.
گر که بنمایند کوشش یا جدال
تا که شرک آری به ذات ذوالجلال
هوش مصنوعی: اگر تلاش یا مبارزهای انجام دهند تا شرک را به ذات خداوند متعال نسبت دهند، در واقع این کار نادرستی است.
در هر آنچه نیستت علمی به آن
پس تو ایشان را مباش از تابعان
هوش مصنوعی: اگر در مورد چیزی دانش و آگاهی نداری، پس نباید نسبت به آن موضوع پیرو یا تبعیت کنی.
سوی ما باشد شما را بازگشت
پس خبرتان بدهم اندر سرگذشت
هوش مصنوعی: به سوی ما خواهید آمد و پس از آن، داستان شما را برایتان تعریف خواهم کرد.
آنچه باشید اندر آنکه می کنید
از نکویی یا بدی کآید پدید
هوش مصنوعی: هر آنچه که باشید و انجام دهید، چه کارهای نیک و چه کارهای بد، در نهایت اثرات آن بر شما نمایان خواهد شد.
یعنی آنچه در مقام والدین
می کنید و هست نیکی فرض عین
هوش مصنوعی: یعنی هر آنچه که به عنوان والدین انجام میدهید و وجود دارد، نیکی در اصل و اساس به حساب میآید.
وآنکه با ایمانشان کردارها
هست بر نیکی به خوشنودیِ ما
هوش مصنوعی: آن کسی که با ایمان است و کارهای نیک انجام میدهد، مورد رضایت ماست.
اندر آریم آن کسان را بی گمان
باز اندر جملۀ شایستگان
هوش مصنوعی: ما بدون شک آن افرادی را به جمع شایستگان میآوریم.