اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مَثَلُ اَلَّذِینَ اِتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْلِیٰاءَ کَمَثَلِ اَلْعَنْکَبُوتِ اِتَّخَذَتْ بَیْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ اَلْبُیُوتِ لَبَیْتُ اَلْعَنْکَبُوتِ لَوْ کٰانُوا یَعْلَمُونَ (۴۱) إِنَّ اَللّٰهَ یَعْلَمُ مٰا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَیْءٍ وَ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ (۴۲) وَ تِلْکَ اَلْأَمْثٰالُ نَضْرِبُهٰا لِلنّٰاسِ وَ مٰا یَعْقِلُهٰا إِلاَّ اَلْعٰالِمُونَ (۴۳) خَلَقَ اَللّٰهُ اَلسَّمٰاوٰاتِ وَ اَلْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَآیَةً لِلْمُؤْمِنِینَ (۴۴)
هوش مصنوعی: مثل کسانی که غیر از خدا دوستانی برای خود انتخاب کردهاند، مانند عنکبوت است که خانهای برای خود درست کرده است. و بیشک ضعیفترین خانهها خانه عنکبوت است، اگر میدانستند. خداوند میداند آنچه را که غیر از خود میخوانند و اوست که عزیز و حکیم است. این مثالها را برای مردم بیان میکنیم و جز دانشمندان هیچکس آنها را درک نمیکند. خداوند آسمانها و زمین را به حق خلق کرده است و در این امر برای مؤمنان نشانهای است.
مثل آنها که فرا گرفتند از غیر خدا دوستان مانند مثل عنکبوتست که گرفت برای خود خانه را و بدرستی که سستترین خانهها هر آینه خانه عنکبوت است اگر باشند که بدانند (۴۱) بدرستی که خدا میداند آنچه را میخوانند از غیر او از چیزی و اوست غالب درستکردار (۴۲) و این مثلها میزنیم آنها را برای مردمان و نمییابند بعقل آن را مگر دانایان (۴۳) آفرید خدا آسمانها و زمین را بر راستی بدرستی که در آن هر آینه آیتی است از برای گروندگان (۴۴)
هوش مصنوعی: افرادی که به غیر از خدا دوستانی را انتخاب میکنند، مانند عنکبوت هستند که برای خود خانهای میسازد. و بهراستی سستترین خانهها، خانه عنکبوت است اگر کسی بداند. خداوند به خوبی میداند چه چیزی را غیر از خود میخوانند و او قوی و درستکار است. این مثالها را ما برای مردم میزنیم و جز دانشمندان کسی نمیتواند به حقیقت آن پی ببرد. خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده و همانا در آن برای ایمانآورندگان نشانههایی وجود دارد.
داستان آن کسان که دوستان
جز خدا بگرفته اند از این و آن
هوش مصنوعی: داستان افرادی که برای خود، علاوه بر خداوند، دوستانی از دیگران انتخاب کردهاند و به آنها تکیه کردهاند به همین موضوع اشاره دارد.
در مثل باشند همچون عنکبوت
که فرا گیرد ز بهر خود بیوت
هوش مصنوعی: عنکبوت به خاطر نیاز خود، خانههایی را در مکانهای مختلف میسازد و تمام تلاشش را میکند تا از آنها بهرهمند شود.
سست تر بیت آنچه بینی از بیوت
می نباشد خود ز بیت عنکبوت
هوش مصنوعی: آنچه در خانهها و مکانهای ناپایدار میبینی، سستتر از خانه عنکبوت نیست. این اشاره به این است که برخی مکانها، به ظاهر محکم به نظر میرسند، اما در واقعیت بسیار آسیبپذیر و ناپایدار هستند.
نه ورا سقف است و دیوار و ستون
نه پناه از حرّ و بَرد اندر سکون
هوش مصنوعی: نه سقف و دیوار و ستونی وجود دارد که کسی را در برابر گرما و سرما محافظت کند، بلکه آرامش واقعی در جای دیگری نهفته است.
نیم بادی گر وزد او را برد
تار تارش جمله را از هم دَرَد
هوش مصنوعی: اگر نسیمی بوزد، او را به شدت از هم میپاشد و ریشههایش را به هم میریزد.
هیچ اگر باشند دانا در عمل
هست با دینشان موافق در مثل
هوش مصنوعی: اگر افراد دانا در عمل وجود داشته باشند، به دلیل هماهنگی کارهایشان با دین، شایستهی توجه و احترام هستند.
هر چه را جز حق تو گیری یار و دوست
همچو بیت عنکبوت آن حبّ اوست
هوش مصنوعی: هر چیزی که غیر از حقیقت تو به دست آوری، دوستان و یارانت فقط مانند تارهای عنکبوت به عشق او هستند.
حق بداند آنچه را خوانند باز
از هر آن چیزی جز او بی امتیاز
هوش مصنوعی: هر چیزی که به آن خوانده شود، باید به حق به او تعلق بگیرد و هیچ چیز دیگری نمیتواند با او مقایسه شود.
او به ملک خود عزیز است و حکیم
غالب و استوده کردار از قدیم
هوش مصنوعی: او در سرزمین خود مقام بلند و ارزشمندی دارد و مانند یک حکیم، رفتار و کردار او از زمانهای قدیم مورد ستایش بوده است.
این مثلها می زنیم از بهر ناس
غیر دانایان نفهمند از شناس
هوش مصنوعی: ما این مثالها را میآوریم تا عدهای ناآگاه و نادان نتوانند مفهوم واقعی آنها را درک کنند.
آفرید ارض و سماء را او به حق
مؤمنین را آیت است این در نسق
هوش مصنوعی: او زمین و آسمان را خلق کرده و به حقیقت، مؤمنان نشانهای از این خلق هستند.