گنجور

۱۴- آیات ۵۱ تا ۵۵

وَ لَقَدْ وَصَّلْنٰا لَهُمُ اَلْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۵۱) اَلَّذِینَ آتَیْنٰاهُمُ اَلْکِتٰابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ یُؤْمِنُونَ (۵۲) وَ إِذٰا یُتْلیٰ عَلَیْهِمْ قٰالُوا آمَنّٰا بِهِ إِنَّهُ اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّنٰا إِنّٰا کُنّٰا مِنْ قَبْلِهِ مُسْلِمِینَ (۵۳) أُولٰئِکَ یُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَیْنِ بِمٰا صَبَرُوا وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ اَلسَّیِّئَةَ وَ مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ یُنْفِقُونَ (۵۴) وَ إِذٰا سَمِعُوا اَللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَ قٰالُوا لَنٰا أَعْمٰالُنٰا وَ لَکُمْ أَعْمٰالُکُمْ سَلاٰمٌ عَلَیْکُمْ لاٰ نَبْتَغِی اَلْجٰاهِلِینَ (۵۵)

و بتحقیق پیوستگی دادیم برای ایشان گفتار را باشد که ایشان پند گیرند (۵۱) آنان که دادیم ایشان را کتاب پیش از آن ایشان بآن ایمان می‌آورند (۵۲) و چون خوانده شود بر ایشان گویند ایمان آوردیم بآن که آن حق است از پروردگار ما بدرستی که ما بودیم پیش از آن منقادان (۵۳) آن گروه داده شوند مزدشان را دو مرتبه بسبب آنکه صبر کردند و دفع می‌کنند بخوبی بدی را و از آنچه روزی دادیم ایشان را انفاق می‌کنند (۵۴) و چون شنوند لغو را اعراض نمایند از آن و گویند مر ما راست کردار ما و مر شما راست کردارتان سلام بر شما نمی‌جوئیم نادانان را (۵۵)

هم به تحقیق آنکه ما کردیم وصل
بهر ایشان قول را از فرع و اصل
یعنی آیت های قرآن مبین
ما فرستادیم پی در پی یقین
تا از آن گیرند شاید هیچ پند
وز ضلالتهای خود مانا رهند
آن کسان که پیش از این قرآن، کتاب
ما به ایشان داده ایم از انتساب
بگروند ایشان به قرآن بی خلاف
در حقایق می نبینند اختلاف
خوانده قرآن چونکه بر ایشان شود
گوید آمَنَّا بِهِ هر کس بود
آمده از رب ما بر صدق و حق
پیش از این هِشتیم گردن بی غلق
آن گُره را داده خواهد شد دو بار
اجر ایشان زآن شکیب بی شمار
صبر یعنی آنچه کردند از یقین
بی تکلف بر دو پیغمبر، دو دین
پیش از این بودند بر دین مسیح
نک به احمد (ص) بگرویدند از صریح
واندر این هر دو نمودند اجتهاد
بر خدا و بر رسولان اعتماد
دفع ایشان بر نکویی می کنند
سیّئات و زشتی خود در پسند
وآنچه روزی داده ایم از بیش و کم
ما بر ایشان، می کنند انفاق هم
چون شنیدند آن جماعت لغو را
زآن بگرداندند رو در ابتدا
کار ما گفتند راجع سوی ماست
بر شما راجع هم اعمال شماست
بر شما باشد سلام از ما نه لغو
بر سز ای لغوتان از روی سهو
صحبت جاهل نمی چوییم ما
ره نه بر نفس و هوی پوییم ما

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وَ لَقَدْ وَصَّلْنٰا لَهُمُ اَلْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۵۱) اَلَّذِینَ آتَیْنٰاهُمُ اَلْکِتٰابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ یُؤْمِنُونَ (۵۲) وَ إِذٰا یُتْلیٰ عَلَیْهِمْ قٰالُوا آمَنّٰا بِهِ إِنَّهُ اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّنٰا إِنّٰا کُنّٰا مِنْ قَبْلِهِ مُسْلِمِینَ (۵۳) أُولٰئِکَ یُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَیْنِ بِمٰا صَبَرُوا وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ اَلسَّیِّئَةَ وَ مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ یُنْفِقُونَ (۵۴) وَ إِذٰا سَمِعُوا اَللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَ قٰالُوا لَنٰا أَعْمٰالُنٰا وَ لَکُمْ أَعْمٰالُکُمْ سَلاٰمٌ عَلَیْکُمْ لاٰ نَبْتَغِی اَلْجٰاهِلِینَ (۵۵)
هوش مصنوعی: ما به آن‌ها پیام رساندیم تا شاید متوجه شوند. کسانی که پیش از این به آنان کتاب داده‌ایم، به آن ایمان دارند. و زمانی که این کتاب بر آنان خوانده می‌شود، می‌گویند: ما به آن ایمان آورده‌ایم، زیرا آن حق از جانب پروردگار ماست و ما پیش از این نیز مسلمان بودیم. آن‌ها دو برابر پاداش خود را به خاطر صبرشان دریافت خواهند کرد و با نیکوکاری‌هایشان بدی‌ها را دفع می‌کنند و از آنچه که به آنان روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند. و زمانی که سخن بیهوده بشنود، از آن دوری می‌کنند و می‌گویند: کارهای ما برای ما و کارهای شما برای شماست، بر شما سلام باد. ما به جاهلان روی نمی‌آوریم.
و بتحقیق پیوستگی دادیم برای ایشان گفتار را باشد که ایشان پند گیرند (۵۱) آنان که دادیم ایشان را کتاب پیش از آن ایشان بآن ایمان می‌آورند (۵۲) و چون خوانده شود بر ایشان گویند ایمان آوردیم بآن که آن حق است از پروردگار ما بدرستی که ما بودیم پیش از آن منقادان (۵۳) آن گروه داده شوند مزدشان را دو مرتبه بسبب آنکه صبر کردند و دفع می‌کنند بخوبی بدی را و از آنچه روزی دادیم ایشان را انفاق می‌کنند (۵۴) و چون شنوند لغو را اعراض نمایند از آن و گویند مر ما راست کردار ما و مر شما راست کردارتان سلام بر شما نمی‌جوئیم نادانان را (۵۵)
هوش مصنوعی: در واقع، ما برای آن‌ها سخنانی قرار دادیم تا آنها عبرت بگیرند. کسانی که پیش از این کتاب (آسمانی) به آنها داده شده بود، به آن ایمان می‌آورند. و هنگامی که بر آن‌ها خوانده شود، می‌گویند: ما به آنچه از سوی پروردگارمان حق است ایمان آوردیم، زیرا ما پیش از این نیز تسلیم بوده‌ایم. آن گروه به خاطر صبرشان، مزدشان دو برابر داده می‌شود و بدی را با نیکی دفع می‌کنند و از آنچه که روزی به آن‌ها داده‌ایم، انفاق می‌کنند. و هنگامی که به بیهوده‌گویی گوش می‌دهند، از آن اعراض می‌کنند و می‌گویند: ما کارهای درستی داریم و شما نیز کارهای خود را دارید. به شما سلامی نمی‌دهیم که نادان هستید.
هم به تحقیق آنکه ما کردیم وصل
بهر ایشان قول را از فرع و اصل
هوش مصنوعی: با توجه به بررسی‌هایی که انجام دادیم، می‌توانیم بگوییم که ارتباط ما با آنها بر اساس اصول و مبانی‌ای که داریم، از فرع (جزئیات) تا اصل (مفاهیم کلی) برقرار است.
یعنی آیت های قرآن مبین
ما فرستادیم پی در پی یقین
هوش مصنوعی: خداوند آیات روشن قرآن را یکی پس از دیگری نازل کرده است تا عده‌ای به یقین برسند.
تا از آن گیرند شاید هیچ پند
وز ضلالتهای خود مانا رهند
هوش مصنوعی: شاید افرادی از این موضوع بهره‌مند شوند و از اشتباهات خود درس بگیرند و از گمراهی‌ها نجات یابند.
آن کسان که پیش از این قرآن، کتاب
ما به ایشان داده ایم از انتساب
هوش مصنوعی: کسانی که قبلاً به آنها کتاب آسمانی داده‌ایم، به آنچه از جانب ما نازل شده است، نسبت نمی‌دهند.
بگروند ایشان به قرآن بی خلاف
در حقایق می نبینند اختلاف
هوش مصنوعی: اگر آن‌ها به قرآن پناه ببرند، در واقع به حقیقت‌ها با هیچ گونه اختلافی نگاه می‌کنند.
خوانده قرآن چونکه بر ایشان شود
گوید آمَنَّا بِهِ هر کس بود
هوش مصنوعی: هر کس که قرآن را بخواند و به آن ایمان بیاورد، در دل می‌گوید ما به آن ایمان داریم.
آمده از رب ما بر صدق و حق
پیش از این هِشتیم گردن بی غلق
هوش مصنوعی: از سوی خدایی که ما را خلق کرده، ما همواره بر صداقت و حقیقت پایبند بوده‌ایم و هرگز از این مسیر منحرف نشده‌ایم.
آن گُره را داده خواهد شد دو بار
اجر ایشان زآن شکیب بی شمار
هوش مصنوعی: پاداش صبر و تحمل آنان دو برابر خواهد بود؛ زیرا آن گره و مشکل به آنها داده شده است.
صبر یعنی آنچه کردند از یقین
بی تکلف بر دو پیغمبر، دو دین
هوش مصنوعی: صبر به معنای استقامت و پایداری در برابر مشکلات است، همانطور که دو پیامبر با اطمینان و بدون زحمت خاصی، دین خود را به مردم رساندند.
پیش از این بودند بر دین مسیح
نک به احمد (ص) بگرویدند از صریح
هوش مصنوعی: قبل از این، افرادی بودند که به دین مسیح اعتقاد داشتند، اما به وضوح به دین احمد (ص) روی آوردند.
واندر این هر دو نمودند اجتهاد
بر خدا و بر رسولان اعتماد
هوش مصنوعی: در این جا به تلاش و کوشش در زمینه‌های مختلف اشاره شده و این که افراد باید بر خدا و پیامبران اعتماد کنند. به عبارت دیگر، انسان‌ها با جدیت و پشتکار در پی یافتن حقیقت هستند و در این مسیر به ایمان و اعتقاد به خدا و پیامبران تکیه می‌کنند.
دفع ایشان بر نکویی می کنند
سیّئات و زشتی خود در پسند
هوش مصنوعی: آن‌ها با کارهای خوب خود تلاش می‌کنند تا زشتی‌ها و کارهای ناپسندشان را در چهره‌ای خوشایند جلوه دهند.
وآنچه روزی داده ایم از بیش و کم
ما بر ایشان، می کنند انفاق هم
هوش مصنوعی: آنجا که ما از روزی که داده‌ایم، چه زیاد و چه کم، آنها نیز در کار بخشش و انفاق هستند.
چون شنیدند آن جماعت لغو را
زآن بگرداندند رو در ابتدا
هوش مصنوعی: وقتی آن جمع، سخنان بیهوده را شنیدند، از ابتدا روی خود را برگرداندند.
کار ما گفتند راجع سوی ماست
بر شما راجع هم اعمال شماست
هوش مصنوعی: آنچه انجام می‌دهیم مربوط به خود ماست و کارهایی که شما انجام می‌دهید به خودتان برمی‌گردد.
بر شما باشد سلام از ما نه لغو
بر سز ای لغوتان از روی سهو
هوش مصنوعی: سلام ما به شما هدیه‌ای است، نه اینکه بیهوده یا بی‌مورد باشد. ای کسانی که فراموشی و سهل‌انگاری را به کار می‌برید، این پیام را جدی بگیرید.
صحبت جاهل نمی چوییم ما
ره نه بر نفس و هوی پوییم ما
هوش مصنوعی: ما با افراد نادان گفتگو نمی‌کنیم، زیرا ما در پی حقیقت و رهایی از تمنیات نفسانی هستیم.