گنجور

۱۳- آیات ۴۸ تا ۵۰

فَلَمّٰا جٰاءَهُمُ اَلْحَقُّ مِنْ عِنْدِنٰا قٰالُوا لَوْ لاٰ أُوتِیَ مِثْلَ مٰا أُوتِیَ مُوسیٰ أَ وَ لَمْ یَکْفُرُوا بِمٰا أُوتِیَ مُوسیٰ مِنْ قَبْلُ قٰالُوا سِحْرٰانِ تَظٰاهَرٰا وَ قٰالُوا إِنّٰا بِکُلٍّ کٰافِرُونَ (۴۸) قُلْ فَأْتُوا بِکِتٰابٍ مِنْ عِنْدِ اَللّٰهِ هُوَ أَهْدیٰ مِنْهُمٰا أَتَّبِعْهُ إِنْ کُنْتُمْ صٰادِقِینَ (۴۹) فَإِنْ لَمْ یَسْتَجِیبُوا لَکَ فَاعْلَمْ أَنَّمٰا یَتَّبِعُونَ أَهْوٰاءَهُمْ وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اِتَّبَعَ هَوٰاهُ بِغَیْرِ هُدیً مِنَ اَللّٰهِ إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ یَهْدِی اَلْقَوْمَ اَلظّٰالِمِینَ (۵۰)

پس چون آمد ایشان را حق از نزد ما گفتند چرا داده نشد مانند آنچه داده شد بموسی آیا کافر نشدند بآنچه داده شد بموسی از پیش گفتند دو سحرند که هم پشت شدند و گفتند بدرستی که ما بهمه کافرانیم (۴۸) بگو پس بیارید کتابی را از نزد خدا که آن هدایت‌کننده‌تر باشد از آن دو که پیروی کنم آن را اگر هستید راستگویان (۴۹) پس اگر اجابت نکردند مر ترا پس بدان جز این نیست پیروی می‌کنند خواهشهاشان را و کیست گمراه‌تر از آنکه پیرو شد هوایش را بدون هدایتی از خدا بدرستی که خدا هدایت نمی‌کند گروه ستمکاران را (۵۰)

پس به هنگامی که حق از نزد ما
آمد ایشان را به معنی مصطفی
از چه گفتند او نشد داده چنان
که به موسی داده شد بهر نشان
یا چرا آنسان که تورات از نمود
آمد آن یک دفعه بر موسی فرود
نازل این قرآن نشد یک دفعه نیز
بر محمّد(ص) این نباشد جز ستیز
کافر آیا می نگشتندی چنین
زآنچه داده شد به موسی پیش از این
این دو را گفتند که ظاهر شود
بر شما سحر است نی کآیت بود
ما به اینها هیچ یک می نگرویم
قول این گویندگان را نشنویم
گو شما آیید پس بهر نسق
با کتابی کآن بود از نزد حق
رهنماتر باشد او زین دو کتاب
یعنی از تورات و قرآن در خطاب
پیروی تا زآن کنیم ار لایقید
در کلام خود همانا صادقید
پس بننمایند اجابت گر تو را
پس بدانکه تابعانند از هوی
کیست گمره تر از آن گیج غوی
کز هوای خود نماید پیروی
باشد ار غیر هدایت از خدا
کز خدا باید بود بی شک هدی
زآنکه هم شاید هوایی در نسق
وفق بدهد با رسومی کوست حق
نیست آن جز گمرهی در راه دین
راه ننماید خدا بر ظالمین
۱۲- آیات ۴۴ تا ۴۷: وَ مٰا کُنْتَ بِجٰانِبِ اَلْغَرْبِیِّ إِذْ قَضَیْنٰا إِلیٰ مُوسَی اَلْأَمْرَ وَ مٰا کُنْتَ مِنَ اَلشّٰاهِدِینَ (۴۴) وَ لٰکِنّٰا أَنْشَأْنٰا قُرُوناً فَتَطٰاوَلَ عَلَیْهِمُ اَلْعُمُرُ وَ مٰا کُنْتَ ثٰاوِیاً فِی أَهْلِ مَدْیَنَ تَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیٰاتِنٰا وَ لٰکِنّٰا کُنّٰا مُرْسِلِینَ (۴۵) وَ مٰا کُنْتَ بِجٰانِبِ اَلطُّورِ إِذْ نٰادَیْنٰا وَ لٰکِنْ رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ لِتُنْذِرَ قَوْماً مٰا أَتٰاهُمْ مِنْ نَذِیرٍ مِنْ قَبْلِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۴۶) وَ لَوْ لاٰ أَنْ تُصِیبَهُمْ مُصِیبَةٌ بِمٰا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَیَقُولُوا رَبَّنٰا لَوْ لاٰ أَرْسَلْتَ إِلَیْنٰا رَسُولاً فَنَتَّبِعَ آیٰاتِکَ وَ نَکُونَ مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ (۴۷)۱۴- آیات ۵۱ تا ۵۵: وَ لَقَدْ وَصَّلْنٰا لَهُمُ اَلْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (۵۱) اَلَّذِینَ آتَیْنٰاهُمُ اَلْکِتٰابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ یُؤْمِنُونَ (۵۲) وَ إِذٰا یُتْلیٰ عَلَیْهِمْ قٰالُوا آمَنّٰا بِهِ إِنَّهُ اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّنٰا إِنّٰا کُنّٰا مِنْ قَبْلِهِ مُسْلِمِینَ (۵۳) أُولٰئِکَ یُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَیْنِ بِمٰا صَبَرُوا وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ اَلسَّیِّئَةَ وَ مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ یُنْفِقُونَ (۵۴) وَ إِذٰا سَمِعُوا اَللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَ قٰالُوا لَنٰا أَعْمٰالُنٰا وَ لَکُمْ أَعْمٰالُکُمْ سَلاٰمٌ عَلَیْکُمْ لاٰ نَبْتَغِی اَلْجٰاهِلِینَ (۵۵)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فَلَمّٰا جٰاءَهُمُ اَلْحَقُّ مِنْ عِنْدِنٰا قٰالُوا لَوْ لاٰ أُوتِیَ مِثْلَ مٰا أُوتِیَ مُوسیٰ أَ وَ لَمْ یَکْفُرُوا بِمٰا أُوتِیَ مُوسیٰ مِنْ قَبْلُ قٰالُوا سِحْرٰانِ تَظٰاهَرٰا وَ قٰالُوا إِنّٰا بِکُلٍّ کٰافِرُونَ (۴۸) قُلْ فَأْتُوا بِکِتٰابٍ مِنْ عِنْدِ اَللّٰهِ هُوَ أَهْدیٰ مِنْهُمٰا أَتَّبِعْهُ إِنْ کُنْتُمْ صٰادِقِینَ (۴۹) فَإِنْ لَمْ یَسْتَجِیبُوا لَکَ فَاعْلَمْ أَنَّمٰا یَتَّبِعُونَ أَهْوٰاءَهُمْ وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اِتَّبَعَ هَوٰاهُ بِغَیْرِ هُدیً مِنَ اَللّٰهِ إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ یَهْدِی اَلْقَوْمَ اَلظّٰالِمِینَ (۵۰)
هوش مصنوعی: هنگامی که حق از سوی ما به سراغشان آمد، گفتند: چرا مانند آنچه به موسی داده شده، به ما داده نشده است؟ آیا آنها به آنچه موسی قبلاً دریافت کرده بود، کافر نبودند؟ گفتند: این دو (موسی و محمد) جادوهایی هستند که بر هم تطبیق کرده‌اند و گفتند: ما به همه آنها (موسی و محمد) کافر هستیم. بگو: اگر کتابی از سوی خدا بیاورید که از این دو (کتاب‌های قبلی) راه‌دهنده‌تر باشد، من آن را دنبال می‌کنم اگر از صادقین هستید. پس اگر آنها به تو پاسخ ندادند، بدان که فقط از هوس‌های خود پیروی می‌کنند و چه کسی گمراه‌تر از کسی است که بدون هدایت از سوی خدا از هوس خود پیروی کند؟ همانا خداوند قوم ظالمین را هدایت نمی‌کند.
پس چون آمد ایشان را حق از نزد ما گفتند چرا داده نشد مانند آنچه داده شد بموسی آیا کافر نشدند بآنچه داده شد بموسی از پیش گفتند دو سحرند که هم پشت شدند و گفتند بدرستی که ما بهمه کافرانیم (۴۸) بگو پس بیارید کتابی را از نزد خدا که آن هدایت‌کننده‌تر باشد از آن دو که پیروی کنم آن را اگر هستید راستگویان (۴۹) پس اگر اجابت نکردند مر ترا پس بدان جز این نیست پیروی می‌کنند خواهشهاشان را و کیست گمراه‌تر از آنکه پیرو شد هوایش را بدون هدایتی از خدا بدرستی که خدا هدایت نمی‌کند گروه ستمکاران را (۵۰)
هوش مصنوعی: وقتی حق از جانب ما به آنها گفته شد، چرا مانند آنچه به موسی داده شد، به آنها داده نشد؟ آیا به آنچه به موسی داده شد کافر شدند؟ پیشتر گفتند که این دو سحر هستند و به هم پشت کردند و گفتند که ما به همه کافرانیم. بگو پس کتابی بیاورید از سوی خدا که بهتر از این دو هدایت کند تا من آن را پیروی کنم اگر راست می‌گویید. اگر به دعوت تو پاسخ ندادند، بدان که آن‌ها فقط از خواسته‌های خود پیروی می‌کنند. آیا کسی گمراه‌تر از کسی است که تنها از هوس‌های خود پیروی می‌کند بدون اینکه هدایت خدا را داشته باشد؟ قطعا خدا گروه ستمکاران را هدایت نمی‌کند.
پس به هنگامی که حق از نزد ما
آمد ایشان را به معنی مصطفی
هوش مصنوعی: زمانی که حقیقت از جانب ما ظهور کرد، آن‌ها را به معنای واقعی مصطفی خواهند شناخت.
از چه گفتند او نشد داده چنان
که به موسی داده شد بهر نشان
هوش مصنوعی: چرا گفتند او همانند موسی، نشانه‌ای از خدا دریافت نکرده است؟
یا چرا آنسان که تورات از نمود
آمد آن یک دفعه بر موسی فرود
هوش مصنوعی: چرا مانند زمانی که تورات به یکباره بر موسی نازل شد، این اتفاق رخ نمی‌دهد؟
نازل این قرآن نشد یک دفعه نیز
بر محمّد(ص) این نباشد جز ستیز
هوش مصنوعی: این قرآن به یکباره بر پیامبر محمد(ص) نازل نشد و این موضوع همواره به چالش‌هایی منجر شده است.
کافر آیا می نگشتندی چنین
زآنچه داده شد به موسی پیش از این
هوش مصنوعی: آیا کسی که بی‌ایمان است، چنین چیزی را در می‌یابد از آنچه که پیشتر به موسی داده شده بود؟
این دو را گفتند که ظاهر شود
بر شما سحر است نی کآیت بود
هوش مصنوعی: به این دو گفتند که برای شما نمایش و جادوی خاصی ظاهر می‌شود، نه اینکه این یک نشانه است.
ما به اینها هیچ یک می نگرویم
قول این گویندگان را نشنویم
هوش مصنوعی: ما به این مسائل اهمیتی نمی‌دهیم و به حرف‌های این سخنرانان گوش نمی‌دهیم.
گو شما آیید پس بهر نسق
با کتابی کآن بود از نزد حق
هوش مصنوعی: شما بیایید تا درباره‌ی موضوعاتی صحبت کنیم که در کتابی از جانب حق قرار دارد.
رهنماتر باشد او زین دو کتاب
یعنی از تورات و قرآن در خطاب
هوش مصنوعی: او در هدایت و راهنمایی از این دو کتاب، یعنی تورات و قرآن، بهتر و برتر است.
پیروی تا زآن کنیم ار لایقید
در کلام خود همانا صادقید
هوش مصنوعی: اگر در کلام خود صداقت داشته باشید، تنها در صورتی می‌توانید از دیگران پیروی کنید که شایسته‌اش باشند.
پس بننمایند اجابت گر تو را
پس بدانکه تابعانند از هوی
هوش مصنوعی: اگر به تو پاسخ مثبت بدهند، بدان که افرادی هستند که به خاطر خواسته‌های خودشان دنبال تو آمده‌اند.
کیست گمره تر از آن گیج غوی
کز هوای خود نماید پیروی
هوش مصنوعی: کیست که از آن دمدمی‌مزاج بی‌خبرتر باشد که به خاطر هوا و آرزوهای خودش، به دنبال کج‌راهه‌ها می‌رود؟
باشد ار غیر هدایت از خدا
کز خدا باید بود بی شک هدی
هوش مصنوعی: اگر هدایت از سوی خدا نباشد، پس هیچ راهی برای هدایت وجود ندارد و بی‌تردید باید از خدا طلب جست.
زآنکه هم شاید هوایی در نسق
وفق بدهد با رسومی کوست حق
هوش مصنوعی: به خاطر اینکه ممکن است هوایی که در نظم و ترتیب وجود دارد، با آدابی که حقیقت را رعایت می‌کند، تناسب داشته باشد.
نیست آن جز گمرهی در راه دین
راه ننماید خدا بر ظالمین
هوش مصنوعی: اینکه کسی در مسیر دین گمرا باشد، به این معناست که خداوند راه را به کسانی که ظالم هستند نشان نمی‌دهد.