گنجور

۶- آیات ۴۳ تا ۵۱

قٰالَ لَهُمْ مُوسیٰ أَلْقُوا مٰا أَنْتُمْ مُلْقُونَ (۴۳) فَأَلْقَوْا حِبٰالَهُمْ وَ عِصِیَّهُمْ وَ قٰالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنّٰا لَنَحْنُ اَلْغٰالِبُونَ (۴۴) فَأَلْقیٰ مُوسیٰ عَصٰاهُ فَإِذٰا هِیَ تَلْقَفُ مٰا یَأْفِکُونَ (۴۵) فَأُلْقِیَ اَلسَّحَرَةُ سٰاجِدِینَ (۴۶) قٰالُوا آمَنّٰا بِرَبِّ اَلْعٰالَمِینَ (۴۷) رَبِّ مُوسیٰ وَ هٰارُونَ (۴۸) قٰالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ إِنَّهُ لَکَبِیرُکُمُ اَلَّذِی عَلَّمَکُمُ اَلسِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ مِنْ خِلاٰفٍ وَ لَأُصَلِّبَنَّکُمْ أَجْمَعِینَ (۴۹) قٰالُوا لاٰ ضَیْرَ إِنّٰا إِلیٰ رَبِّنٰا مُنْقَلِبُونَ (۵۰) إِنّٰا نَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لَنٰا رَبُّنٰا خَطٰایٰانٰا أَنْ کُنّٰا أَوَّلَ اَلْمُؤْمِنِینَ (۵۱)

گفت مر ایشان را موسی بیندازید آنچه را شمائید اندازنده (۴۳) پس انداختند ریسمانهاشان را و عصاهاشان را و گفتند بعزّت فرعون بدرستی که ما هر آینه مائیم غلبه‌کنندگان (۴۴) پس انداخت موسی عصایش را پس آن‌گاه آن می‌ربود آنچه را می‌نمودند بدروغ (۴۵) پس در افکنده شدند ساحران سجده‌کنندگان (۴۶) گفتند گرویدیم بپروردگار جهانیان (۴۷) پروردگار موسی و هارون (۴۸) گفت آیا ایمان آوردید مر او را پیش از آنکه دستوری دهم شما را بدرستی که آن بزرگ شماست که آموخته است شما را سحر پس هر آینه زود باشد که بدانید هر آینه خواهم برید دستهاتان را و پاهاتان را از خلاف یکدگر و هر آینه بردار خواهم کرد شما را همه (۴۹) گفتند نیست باکی بدرستی که ما بسوی پروردگارمان بازگشت‌کنندگانیم (۵۰) بدرستی که ما طمع داریم که بیامرزد ما را پروردگار ما گناهانمان را که هستیم اول مؤمنان از قوم فرعون باحضار (۵۱)

« ایمان آوردن ساحران بموسی علیه السلام »

گفت موسی ساحران را کافکنید
آنچه را افکندگانید از امید
پس فکندند آن رسنها و عصا
که بُد از سیماب پر در آن فضا
پس بخوردند این قسم در نوبتش
که به فرعون و علّو و عزّتش
این زمان إنَّا لَنَحنُ الْغَالِبُون
موسی و هارون شو ند از ما زبون
موسی از کف در فکند آن دم عصا
آمد آن در جُنب جو، شد اژدها
خورد آنچه کرده بودند از فسون
از بیان تَلْقَفُ مَایَأفِکُون
ساحران بر رو فتادی ساجدین
قَالُواْ آمَنَّا بِرَبِّ الْعَالَمِین
رب هارون ، رب موسی که به ما
رهنما گشتند بر راه هدا
چون شنید این خواست فرعون از شتاب
ساحران را گفت از روی عتاب
بگرویدید ایچ آیا پیش از آن
که دهم رخصت شما را من عیان
مر شما را او بزرگ و مهتر است
بر شما آموخت سحری کاظهر است
پس بدانید این شما باشد به زود
چه عقوبت بازتان خواهم نمود
می ببرّم دست و پاتان از خلاف
هم به دار آویزم از این اعتساف
جادوان گفتند نبود ضرّ و بیم
ما به ربّ خویش برگردانده ایم
ما طمع داریم آمرزش ز حق
که ز ما بخشد گناه ماسبق
که بُدیم از فرقۀ فرعونیان
اولیم اینک به حق از مؤمنان
پس زدند آن حق پرستان را به دار
بهرشان بگریست موسی زار زار
جایشان را پس به موسی حق نمود
زآن، تسلّی یافت قلب آن ودود
سالها دعوت نمود از آن گروه
آمد از طغیانشان تا بر ستوه
۵- آیات ۳۲ تا ۴۲: فَأَلْقیٰ عَصٰاهُ فَإِذٰا هِیَ ثُعْبٰانٌ مُبِینٌ (۳۲) وَ نَزَعَ یَدَهُ فَإِذٰا هِیَ بَیْضٰاءُ لِلنّٰاظِرِینَ (۳۳) قٰالَ لِلْمَلَإِ حَوْلَهُ إِنَّ هٰذٰا لَسٰاحِرٌ عَلِیمٌ (۳۴) یُرِیدُ أَنْ یُخْرِجَکُمْ مِنْ أَرْضِکُمْ بِسِحْرِهِ فَمٰا ذٰا تَأْمُرُونَ (۳۵) قٰالُوا أَرْجِهْ وَ أَخٰاهُ وَ اِبْعَثْ فِی اَلْمَدٰائِنِ حٰاشِرِینَ (۳۶) یَأْتُوکَ بِکُلِّ سَحّٰارٍ عَلِیمٍ (۳۷) فَجُمِعَ اَلسَّحَرَةُ لِمِیقٰاتِ یَوْمٍ مَعْلُومٍ (۳۸) وَ قِیلَ لِلنّٰاسِ هَلْ أَنْتُمْ مُجْتَمِعُونَ (۳۹) لَعَلَّنٰا نَتَّبِعُ اَلسَّحَرَةَ إِنْ کٰانُوا هُمُ اَلْغٰالِبِینَ (۴۰) فَلَمّٰا جٰاءَ اَلسَّحَرَةُ قٰالُوا لِفِرْعَوْنَ أَ إِنَّ لَنٰا لَأَجْراً إِنْ کُنّٰا نَحْنُ اَلْغٰالِبِینَ (۴۱) قٰالَ نَعَمْ وَ إِنَّکُمْ إِذاً لَمِنَ اَلْمُقَرَّبِینَ (۴۲)۷- آیات ۵۲ تا ۶۲: وَ أَوْحَیْنٰا إِلیٰ مُوسیٰ أَنْ أَسْرِ بِعِبٰادِی إِنَّکُمْ مُتَّبَعُونَ (۵۲) فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِی اَلْمَدٰائِنِ حٰاشِرِینَ (۵۳) إِنَّ هٰؤُلاٰءِ لَشِرْذِمَةٌ قَلِیلُونَ (۵۴) وَ إِنَّهُمْ لَنٰا لَغٰائِظُونَ (۵۵) وَ إِنّٰا لَجَمِیعٌ حٰاذِرُونَ (۵۶) فَأَخْرَجْنٰاهُمْ مِنْ جَنّٰاتٍ وَ عُیُونٍ (۵۷) وَ کُنُوزٍ وَ مَقٰامٍ کَرِیمٍ (۵۸) کَذٰلِکَ وَ أَوْرَثْنٰاهٰا بَنِی إِسْرٰائِیلَ (۵۹) فَأَتْبَعُوهُمْ مُشْرِقِینَ (۶۰) فَلَمّٰا تَرٰاءَ‌ا اَلْجَمْعٰانِ قٰالَ أَصْحٰابُ مُوسیٰ إِنّٰا لَمُدْرَکُونَ (۶۱) قٰالَ کَلاّٰ إِنَّ مَعِی رَبِّی سَیَهْدِینِ (۶۲)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قٰالَ لَهُمْ مُوسیٰ أَلْقُوا مٰا أَنْتُمْ مُلْقُونَ (۴۳) فَأَلْقَوْا حِبٰالَهُمْ وَ عِصِیَّهُمْ وَ قٰالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنّٰا لَنَحْنُ اَلْغٰالِبُونَ (۴۴) فَأَلْقیٰ مُوسیٰ عَصٰاهُ فَإِذٰا هِیَ تَلْقَفُ مٰا یَأْفِکُونَ (۴۵) فَأُلْقِیَ اَلسَّحَرَةُ سٰاجِدِینَ (۴۶) قٰالُوا آمَنّٰا بِرَبِّ اَلْعٰالَمِینَ (۴۷) رَبِّ مُوسیٰ وَ هٰارُونَ (۴۸) قٰالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ إِنَّهُ لَکَبِیرُکُمُ اَلَّذِی عَلَّمَکُمُ اَلسِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ مِنْ خِلاٰفٍ وَ لَأُصَلِّبَنَّکُمْ أَجْمَعِینَ (۴۹) قٰالُوا لاٰ ضَیْرَ إِنّٰا إِلیٰ رَبِّنٰا مُنْقَلِبُونَ (۵۰) إِنّٰا نَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لَنٰا رَبُّنٰا خَطٰایٰانٰا أَنْ کُنّٰا أَوَّلَ اَلْمُؤْمِنِینَ (۵۱)
هوش مصنوعی: موسی به آن‌ها گفت که هرچه دارید، بیاندازید. آن‌ها طناب‌ها و چوب‌های خود را انداختند و گفتند، به عزت فرعون، ما پیروز خواهیم شد. سپس موسی عصایش را انداخت و ناگهان آن عصا شروع به بلعیدن آنچه کرده بودند. جادوگران در نهایت به سجده افتادند و گفتند، ما به پروردگار جهان‌ها ایمان آوردیم، پروردگار موسی و هارون. فرعون به آن‌ها گفت، آیا قبل از این که به شما اجازه دهم به او ایمان آورده‌اید؟ او بزرگ‌تری از شماست که جادو را به شما آموخته است و به زودی خواهید فهمید. حتماً دست‌ها و پاهای شما را به طور مخالف قطع می‌کنم و شما را به دار می‌زنم. جادوگران پاسخ دادند، برای ما هیچ مشکلی نیست، ما به سوی پروردگار خود برمی‌گردیم. ما امیدواریم که پروردگار ما گناهان‌مان را ببخشد، زیرا ما نخستین مومن‌ها هستیم.
گفت مر ایشان را موسی بیندازید آنچه را شمائید اندازنده (۴۳) پس انداختند ریسمانهاشان را و عصاهاشان را و گفتند بعزّت فرعون بدرستی که ما هر آینه مائیم غلبه‌کنندگان (۴۴) پس انداخت موسی عصایش را پس آن‌گاه آن می‌ربود آنچه را می‌نمودند بدروغ (۴۵) پس در افکنده شدند ساحران سجده‌کنندگان (۴۶) گفتند گرویدیم بپروردگار جهانیان (۴۷) پروردگار موسی و هارون (۴۸) گفت آیا ایمان آوردید مر او را پیش از آنکه دستوری دهم شما را بدرستی که آن بزرگ شماست که آموخته است شما را سحر پس هر آینه زود باشد که بدانید هر آینه خواهم برید دستهاتان را و پاهاتان را از خلاف یکدگر و هر آینه بردار خواهم کرد شما را همه (۴۹) گفتند نیست باکی بدرستی که ما بسوی پروردگارمان بازگشت‌کنندگانیم (۵۰) بدرستی که ما طمع داریم که بیامرزد ما را پروردگار ما گناهانمان را که هستیم اول مؤمنان از قوم فرعون باحضار (۵۱)
هوش مصنوعی: موسی به آنها گفت که هر چیزی را که دارید، بیندازید. آنها ریسمان‌ها و عصاهایشان را انداختند و با اعتماد به نفس گفتند که ما برنده خواهیم شد. موسی هم عصایش را انداخت و ناگهان آنچه را که آنها به صورت دروغین نمایش می‌دادند، بلعید. سپس ساحران به سجده افتادند و گفتند: "به پروردگار جهانیان ایمان آوردیم، پروردگار موسی و هارون." فرعون به آنها گفت: "آیا پیش از آنکه من دستوری به شما دهم، ایمان آورده‌اید؟ او خود شما را سحر آموخته است. به زودی مجازات خواهید شد، دست و پاهای‌تان را اجراع می‌کنم." آنها گفتند: "ترسی نداریم، زیرا به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم و امیدواریم که پروردگارمان گناهان‌مان را ببخشد، چراکه ما نخستین مؤمنان از قوم فرعون هستیم."
« ایمان آوردن ساحران بموسی علیه السلام »
هوش مصنوعی: در داستان‌های مربوط به موسی علیه السلام، اشاره شده است که ساحران در زمان او با دیدن معجزات و نشانه‌هایی که او از جانب خداوند آورد، ایمان آوردند. این ایمان به لحاظی تحول عمیقی در آنها ایجاد کرد و آنها به جای ادامه‌ی سحر و جادو، به سوی حق و حقیقت روی آوردند. تصمیم آنها برای پیوستن به موسی، نشان‌دهنده‌ی قدرت ایمان و تاثیرگذار بودن معجزات است. با این تغییر، آنها به جمع کسانی پیوستند که به دعوت موسی پاسخ مثبت دادند و در برابر ظلم فرعون ایستادگی کردند.
گفت موسی ساحران را کافکنید
آنچه را افکندگانید از امید
هوش مصنوعی: موسی به ساحران گفت: هر آنچه را که از خودتان می‌افکنید، کنار بگذارید و به امید خود تکیه نکنید.
پس فکندند آن رسنها و عصا
که بُد از سیماب پر در آن فضا
هوش مصنوعی: پس آن رشته‌ها و عصاهایی را که در آن فضا از سیماب پر بودند، کنار گذاشتند.
پس بخوردند این قسم در نوبتش
که به فرعون و علّو و عزّتش
هوش مصنوعی: پس به نوبت خود، این عده به خوردن و نوشیدن پرداختند، مانند فرعون و بزرگی و عزتی که داشت.
این زمان إنَّا لَنَحنُ الْغَالِبُون
موسی و هارون شو ند از ما زبون
هوش مصنوعی: در این زمان ما برتری خواهیم داشت. موسی و هارون را به قهرمانان خود تشبیه کرده و به آنها اشاره می‌کند که حالا به ما وابسته هستند و از ما پیروی می‌کنند.
موسی از کف در فکند آن دم عصا
آمد آن در جُنب جو، شد اژدها
هوش مصنوعی: موسی وقتی که عصایش را به زمین انداخت، در آن لحظه عصا به طور ناگهانی به یک اژدها تبدیل شد و در آب به حرکت درآمد.
خورد آنچه کرده بودند از فسون
از بیان تَلْقَفُ مَایَأفِکُون
هوش مصنوعی: او آنچه را که از جادو و فریبی که انجام داده بودند، نوشید و به خود جذب کرد.
ساحران بر رو فتادی ساجدین
قَالُواْ آمَنَّا بِرَبِّ الْعَالَمِین
هوش مصنوعی: ساحران بر زمین افتادند و سجده کردند و گفتند: «ما به پروردگار عالمیان ایمان آورده‌ایم.»
رب هارون ، رب موسی که به ما
رهنما گشتند بر راه هدا
هوش مصنوعی: پروردگار هارون و پروردگار موسی، که ما را در راه هدایت راهنمایی کردند.
چون شنید این خواست فرعون از شتاب
ساحران را گفت از روی عتاب
هوش مصنوعی: زمانی که فرعون خواسته‌اش را شنید، با عجله به ساحران گفت و این کارش از روی خشم و سرزنش بود.
بگرویدید ایچ آیا پیش از آن
که دهم رخصت شما را من عیان
هوش مصنوعی: ای کسانی که به من گرویده‌اید، آیا پیش از آن که اجازه‌ی نهایی برای شما را بدهم، کاری نکنید که همه چیز برایتان روشن شود؟
مر شما را او بزرگ و مهتر است
بر شما آموخت سحری کاظهر است
هوش مصنوعی: او بزرگ و سروری است که به شما آموخته است سحری شگفت‌انگیز و روشنی‌بخش.
پس بدانید این شما باشد به زود
چه عقوبت بازتان خواهم نمود
هوش مصنوعی: پس آگاه باشید که به زودی مجازات سختی در انتظارتان است.
می ببرّم دست و پاتان از خلاف
هم به دار آویزم از این اعتساف
هوش مصنوعی: من می‌برم دست و پاهای شما را و از نافرمانی شما انتقام می‌گیرم و به خاطر این ظلم شما را به مجازات می‌رسانم.
جادوان گفتند نبود ضرّ و بیم
ما به ربّ خویش برگردانده ایم
هوش مصنوعی: جادوان بیان کردند که به خاطر اعتماد بر پروردگار خود، دیگر هیچ ضرر و نگرانی نداریم.
ما طمع داریم آمرزش ز حق
که ز ما بخشد گناه ماسبق
هوش مصنوعی: ما امیدواریم که خداوند ما را ببخشد و ما را از گناهان گذشته‌مان آزاد کند.
که بُدیم از فرقۀ فرعونیان
اولیم اینک به حق از مؤمنان
هوش مصنوعی: ما در گذشته از گروه فرعونیان بودیم، اما اکنون به حق به جمع مؤمنان پیوسته‌ایم.
پس زدند آن حق پرستان را به دار
بهرشان بگریست موسی زار زار
هوش مصنوعی: حق پرستان را به دار زدند و موسی به شدت برای آنان گریست.
جایشان را پس به موسی حق نمود
زآن، تسلّی یافت قلب آن ودود
هوش مصنوعی: مکان آن‌ها را حق به موسی نشان داد و قلب مادرش آرامش پیدا کرد.
سالها دعوت نمود از آن گروه
آمد از طغیانشان تا بر ستوه
هوش مصنوعی: سال‌ها از آن گروه دعوت کرد، ولی آنها به طغیان و سرکشی خود ادامه دادند تا اینکه سرانجام از شدت نافرمانی خسته و درمانده شدند.