گنجور

۶- آیات ۲۷ تا ۲۹

یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا لاٰ تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ بُیُوتِکُمْ حَتّٰی تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلیٰ أَهْلِهٰا ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ (۲۷) فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِیهٰا أَحَداً فَلاٰ تَدْخُلُوهٰا حَتّٰی یُؤْذَنَ لَکُمْ وَ إِنْ قِیلَ لَکُمُ اِرْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْکیٰ لَکُمْ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ (۲۸) لَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنٰاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ مَسْکُونَةٍ فِیهٰا مَتٰاعٌ لَکُمْ وَ اَللّٰهُ یَعْلَمُ مٰا تُبْدُونَ وَ مٰا تَکْتُمُونَ (۲۹)

ای آن کسانی که گرویدید داخل مشوید در خانه‌هایی که غیر خانه‌های خودتان است آنکه دستوری طلبید و سلام کنید بر اهلش آن بهتر است برای شما باشد که شما پند گیرید (۲۷) پس اگر نیابید در آن احدی را پس داخل مشوید آنها را تا اذن دهند شما را و اگر گفته شود مر شما را که باز گردید پس باز گردید آن پاکیزه‌تر است مر شما را و خدا بآنچه می‌کنید داناست (۲۸) نیست بر شما گناهی که داخل شوید خانه‌های غیر مسکون که در آنها تمتّعی است (متاعی و کالایی) مر شما را و خدا می‌داند آنچه آشکار می‌کنید و آنچه پنهان می‌دارید (۲۹)

« در بیان منع بی اذن داخل شدن در خانۀ مردم »

مؤمنان در خانه های غیر خود
در نیایید این بسی عیب است و بد
تا کنید اعلام و هم دیگر سلام
بعد دستوری به اهل آن مقام
این شما را بهتر آمد در پسند
مر شما شاید کز این گیرید پند
پس نیابید ار در آنها هیچ کس
در سرا داخل نگردید ایچ پس
تا دهد صاحب سرا اذن دخول
ثابت است این نزد عقل بی افول
بی ز رخصت در سرا و خانه ای
کی رود جز از خرد بیگانه ای
زآنکه بر هر نوع تهمت درخور است
خاصه گر خالی ز مرد و مهتر است
از شمار است آن جهت ها بیشتر
پس مشو داخل به بیتی بی خبر
پس شما را گر بگویند ارجِعُواْ
بازگردید از سرا بی گفتگو
بازگشتن مر شما را هست بِه
بی کراهت تا نباشد مشتبه
حق بر آنچه می کنید او آگه است
تا که زیرک در عمل یا ابله است
در سرای غیر مسکون ور ز راه
کس درآید از شما نبود گناه
تا که برخوردار گردید اندر آن
مال و جان محفوظ ماند از زیان
حق تعالی داند از اسرار کار
زآنچه پنهان می کنید و آشکار
۵- آیات ۲۲ تا ۲۶: وَ لاٰ یَأْتَلِ أُولُوا اَلْفَضْلِ مِنْکُمْ وَ اَلسَّعَةِ أَنْ یُؤْتُوا أُولِی اَلْقُرْبیٰ وَ اَلْمَسٰاکِینَ وَ اَلْمُهٰاجِرِینَ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لاٰ تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اَللّٰهُ لَکُمْ وَ اَللّٰهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ (۲۲) إِنَّ اَلَّذِینَ یَرْمُونَ اَلْمُحْصَنٰاتِ اَلْغٰافِلاٰتِ اَلْمُؤْمِنٰاتِ لُعِنُوا فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۲۳) یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ بِمٰا کٰانُوا یَعْمَلُونَ (۲۴) یَوْمَئِذٍ یُوَفِّیهِمُ اَللّٰهُ دِینَهُمُ اَلْحَقَّ وَ یَعْلَمُونَ أَنَّ اَللّٰهَ هُوَ اَلْحَقُّ اَلْمُبِینُ (۲۵) اَلْخَبِیثٰاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ اَلْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثٰاتِ وَ اَلطَّیِّبٰاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ اَلطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبٰاتِ أُولٰئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمّٰا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ (۲۶)۷- آیات ۳۰ تا ۳۱: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصٰارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذٰلِکَ أَزْکیٰ لَهُمْ إِنَّ اَللّٰهَ خَبِیرٌ بِمٰا یَصْنَعُونَ (۳۰) وَ قُلْ لِلْمُؤْمِنٰاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصٰارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّٰ مٰا ظَهَرَ مِنْهٰا وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلیٰ جُیُوبِهِنَّ وَ لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّٰ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبٰائِهِنَّ أَوْ آبٰاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنٰائِهِنَّ أَوْ أَبْنٰاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوٰانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوٰانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوٰاتِهِنَّ أَوْ نِسٰائِهِنَّ أَوْ مٰا مَلَکَتْ أَیْمٰانُهُنَّ أَوِ اَلتّٰابِعِینَ غَیْرِ أُولِی اَلْإِرْبَةِ مِنَ اَلرِّجٰالِ أَوِ اَلطِّفْلِ اَلَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلیٰ عَوْرٰاتِ اَلنِّسٰاءِ وَ لاٰ یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مٰا یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اَللّٰهِ جَمِیعاً أَیُّهَا اَلْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (۳۱)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا لاٰ تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ بُیُوتِکُمْ حَتّٰی تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلیٰ أَهْلِهٰا ذٰلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ (۲۷) فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِیهٰا أَحَداً فَلاٰ تَدْخُلُوهٰا حَتّٰی یُؤْذَنَ لَکُمْ وَ إِنْ قِیلَ لَکُمُ اِرْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْکیٰ لَکُمْ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ (۲۸) لَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنٰاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ مَسْکُونَةٍ فِیهٰا مَتٰاعٌ لَکُمْ وَ اَللّٰهُ یَعْلَمُ مٰا تُبْدُونَ وَ مٰا تَکْتُمُونَ (۲۹)
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خانه‌های دیگران بدون اجازه وارد نشوید تا زمانی که اجازه بگیرید و بر اهل آن خانه سلام کنید. این کار برای شما بهتر است، شاید که پند گیرنده باشید. اگر در خانه‌ای کسی پیدا نکردید، پس اجازه نداشته باشید که به داخل بروید و اگر به شما گفته شد که برگردید، برگردید که این برای شما پاک‌تر است و خداوند به آنچه انجام می‌دهید آگاه است. بر شما گناهی نیست اگر به خانه‌هایی که ساکن ندارند، وارد شوید، چرا که در آنجا برای شما چیزهایی هست. و خداوند به آنچه شما آشکار می‌کنید و به آنچه پنهان می‌کنید آگاه است.
ای آن کسانی که گرویدید داخل مشوید در خانه‌هایی که غیر خانه‌های خودتان است آنکه دستوری طلبید و سلام کنید بر اهلش آن بهتر است برای شما باشد که شما پند گیرید (۲۷) پس اگر نیابید در آن احدی را پس داخل مشوید آنها را تا اذن دهند شما را و اگر گفته شود مر شما را که باز گردید پس باز گردید آن پاکیزه‌تر است مر شما را و خدا بآنچه می‌کنید داناست (۲۸) نیست بر شما گناهی که داخل شوید خانه‌های غیر مسکون که در آنها تمتّعی است (متاعی و کالایی) مر شما را و خدا می‌داند آنچه آشکار می‌کنید و آنچه پنهان می‌دارید (۲۹)
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، وارد خانه‌هایی نشوید که متعلق به دیگران است، مگر اینکه اجازه بگیرید و بر اهل خانه سلام کنید. این برای شما بهتر است تا درس بگیرید. اگر کسی در خانه نبود، تا زمانی که اجازه نگرفته‌اید وارد نشوید. اگر به شما گفته شد که برگردید، بازگردید، که این برای شما پاک‌تر است و خدا به آنچه انجام می‌دهید آگاه است. برای شما گناهی نیست که وارد خانه‌های غیرمسکونی شوید، اگر در آنجا کالا یا متاعی پیدا کنید. خداوند به آنچه علنا بیان می‌کنید و آنچه در دل دارید، آگاه است.
« در بیان منع بی اذن داخل شدن در خانۀ مردم »
هوش مصنوعی: این متن درباره این است که افراد نباید بدون اجازه در خانه‌های دیگران وارد شوند. این موضوع به اهمیت احترام به حریم خصوصی و قوانین اجتماعی اشاره دارد. ورود بدون اجازه به خانه دیگران نه تنها نادرست است، بلکه ممکن است باعث ناراحتی یا مشکلاتی برای صاحبخانه شود.
مؤمنان در خانه های غیر خود
در نیایید این بسی عیب است و بد
هوش مصنوعی: مؤمنان نباید به خانه‌های دیگران بدون اجازه وارد شوند، زیرا این کار ناپسند و ناشایست است.
تا کنید اعلام و هم دیگر سلام
بعد دستوری به اهل آن مقام
هوش مصنوعی: ابتدا خبر و اعلامی انجام دهید و سپس به یکدیگر سلام کنید، بعد از آن دستوری به کسانی که در آن جایگاه هستند بدهید.
این شما را بهتر آمد در پسند
مر شما شاید کز این گیرید پند
هوش مصنوعی: این وضعیت برای شما مناسب‌تر به نظر می‌رسد و ممکن است از آن چیزی بیاموزید.
پس نیابید ار در آنها هیچ کس
در سرا داخل نگردید ایچ پس
هوش مصنوعی: اگر هیچ کس وارد خانه نشود، پس در آنجا هیچ چیزی نخواهید یافت.
تا دهد صاحب سرا اذن دخول
ثابت است این نزد عقل بی افول
هوش مصنوعی: تا زمانی که صاحب خانه اجازه ورود ندهد، ورود محکم و ثابت خواهد ماند و این مسأله از دید عقل هرگز تغییر نخواهد کرد.
بی ز رخصت در سرا و خانه ای
کی رود جز از خرد بیگانه ای
هوش مصنوعی: هیچ کس بدون اجازه به خانه و زندگی دیگران وارد نمی‌شود، مگر اینکه از فرهنگ و ادب بی‌بهره باشد.
زآنکه بر هر نوع تهمت درخور است
خاصه گر خالی ز مرد و مهتر است
هوش مصنوعی: چون کسی که در معرض تهمت قرار می‌گیرد، به ویژه اگر فاقد شخصیت و مقام باشد، این اتهام‌ها به او بیشتر می‌چسبد.
از شمار است آن جهت ها بیشتر
پس مشو داخل به بیتی بی خبر
هوش مصنوعی: برخی از زمینه‌ها و جنبه‌ها بیشتر از آن‌چه که می‌توان به راحتی درک کرد وجود دارد، بنابراین مراقب باش که بدون آگاهی و شناخت، وارد موضوعی نشوی.
پس شما را گر بگویند ارجِعُواْ
بازگردید از سرا بی گفتگو
هوش مصنوعی: اگر به شما دستور دهند که به خانه‌تان برگردید، بدون هیچ بحث و گفتگویی این کار را انجام دهید.
بازگشتن مر شما را هست بِه
بی کراهت تا نباشد مشتبه
هوش مصنوعی: بازگشتن شما خوب است و نیازی به ناپسندیدگی وجود ندارد تا زمانی که اشتباهی در کار نباشد.
حق بر آنچه می کنید او آگه است
تا که زیرک در عمل یا ابله است
هوش مصنوعی: خداوند از تمام کارهایی که انجام می‌دهید باخبر است، بنابراین این مهم نیست که شما باهوش و زیرک باشید یا ساده‌لوح و بی‌خود؛ هر دو در نظر او دیده می‌شوند.
در سرای غیر مسکون ور ز راه
کس درآید از شما نبود گناه
هوش مصنوعی: اگر کسی از خارج به خانه‌ای که خالی و بدون سکنه است وارد شود، این ورود بر عهده خود اوست و شما هیچ تقصیری ندارید.
تا که برخوردار گردید اندر آن
مال و جان محفوظ ماند از زیان
هوش مصنوعی: زمانی که کسی از مال و دارایی خود برخوردار می‌شود، باید مراقب باشد که جانش از خطر در امان بماند.
حق تعالی داند از اسرار کار
زآنچه پنهان می کنید و آشکار
هوش مصنوعی: خداوند از رازهای کارهایی که پنهان می‌کنید و همچنین از آنچه که به‌طور واضح بیان می‌کنید، آگاه است.