گنجور

۳- آیات ۱۱ تا ۱۴

إِنَّ اَلَّذِینَ جٰاؤُ بِالْإِفْکِ عُصْبَةٌ مِنْکُمْ لاٰ تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَکُمْ بَلْ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ لِکُلِّ اِمْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اِکْتَسَبَ مِنَ اَلْإِثْمِ وَ اَلَّذِی تَوَلّٰی کِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۱۱) لَوْ لاٰ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ اَلْمُؤْمِنُونَ وَ اَلْمُؤْمِنٰاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیْراً وَ قٰالُوا هٰذٰا إِفْکٌ مُبِینٌ (۱۲) لَوْ لاٰ جٰاؤُ عَلَیْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدٰاءَ فَإِذْ لَمْ یَأْتُوا بِالشُّهَدٰاءِ فَأُولٰئِکَ عِنْدَ اَللّٰهِ هُمُ اَلْکٰاذِبُونَ (۱۳) وَ لَوْ لاٰ فَضْلُ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ لَمَسَّکُمْ فِیمٰا أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۱۴)

بدرستی که آنان که آوردند دروغ بزرگ جماعتی‌اند از شما پندارید آن را شرّ برای شما بلکه آن خیر است برای شما از برای هر مردیست از ایشان آنچه را کسب کرد از بدی و آنکه بر خود گرفت معظم آن را از ایشان مر او راست عذابی بزرگ (۱۱) چرا هنگامی که شنیدید آن را ظن نبردند مؤمنان و مؤمنات بخودهاشان خبر را و گفتند این دروغ بزرگیست آشکار (۱۲) چرا نیاوردند بر آن چهار گواه پس وقتی که نیاوردند آن گواهان را پس آن گروه نزد خدا ایشانند دروغگویان (۱۳) و اگر نبود فضل خدا بر شما و رحمت او در دنیا و آخرت هر آینه مس می‌کرد شما را در آنچه گفتگو کردید در آن عذابی بزرگ (۱۴)

« در بیان افک عایشه »

آنکه آوردند از سستیِ دین
کذبی اندر شأن اُمّ المؤمنین
لغو گفتند از شما جمعی فضول
در مقام عایشه جفت رسول
چونکه می گشتند باز از مصطلق
ماند او از کاروان با حفظ حق
رفت نزدیک مدینه یک شبی
او خود از هودج برون بر مطلبی
همرهان رفتند و او بر جای ماند
مردی او را برد و بر منزل رساند
شرح آن در نظم ما ناید به کار
بَددلان گفتند حرفی زشت و خوار
آمد این آیت که جمعی از شما
بر وی آوردند حرفی ناروا
بهر خویش آن را مپندارید زشت
بل شما را بهتر است آن در سرشت
هر گروهی ز اهل بهتان را جزاء
هست زآنچه کرده کسب او از خطاء
وآنکه بگرفت او معظم تر از آن
مر عذابی اعظم است او را چنان
چون شنید این مرد و زن از اهل کیش
ظن نبردند از چه بر نیکی خویش
یعنی آنسان که ز بهر خویشتن
چشم نیکی داشتند از ذوالمنن
تا بگفتند این بود إفکی مبین
نیست اندر حق او شایسته این
از چه ناوردید بر این قول بد
چار شاهد گر نبود آن کذب و رد
چار شاهد پس نیاوردند چون
نزد حقند آن جماعت کاذبون
گر نبُد فضل خدا و رحمتش
در دو دنیا میرسید از حضرتش
در هر آنچه خوض کردید اندر آن
مر عذابی بر شما سخت و گران
۲- آیات ۶ تا ۱۰: وَ اَلَّذِینَ یَرْمُونَ أَزْوٰاجَهُمْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُمْ شُهَدٰاءُ إِلاّٰ أَنْفُسُهُمْ فَشَهٰادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهٰادٰاتٍ بِاللّٰهِ إِنَّهُ لَمِنَ اَلصّٰادِقِینَ (۶) وَ اَلْخٰامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اَللّٰهِ عَلَیْهِ إِنْ کٰانَ مِنَ اَلْکٰاذِبِینَ (۷) وَ یَدْرَؤُا عَنْهَا اَلْعَذٰابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهٰادٰاتٍ بِاللّٰهِ إِنَّهُ لَمِنَ اَلْکٰاذِبِینَ (۸) وَ اَلْخٰامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اَللّٰهِ عَلَیْهٰا إِنْ کٰانَ مِنَ اَلصّٰادِقِینَ (۹) وَ لَوْ لاٰ فَضْلُ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اَللّٰهَ تَوّٰابٌ حَکِیمٌ (۱۰)۴- آیات ۱۵ تا ۲۱: إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوٰاهِکُمْ مٰا لَیْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَیِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اَللّٰهِ عَظِیمٌ (۱۵) وَ لَوْ لاٰ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مٰا یَکُونُ لَنٰا أَنْ نَتَکَلَّمَ بِهٰذٰا سُبْحٰانَکَ هٰذٰا بُهْتٰانٌ عَظِیمٌ (۱۶) یَعِظُکُمُ اَللّٰهُ أَنْ تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَداً إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۱۷) وَ یُبَیِّنُ اَللّٰهُ لَکُمُ اَلْآیٰاتِ وَ اَللّٰهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ (۱۸) إِنَّ اَلَّذِینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشِیعَ اَلْفٰاحِشَةُ فِی اَلَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِیمٌ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ وَ اَللّٰهُ یَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ (۱۹) وَ لَوْ لاٰ فَضْلُ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اَللّٰهَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ (۲۰) یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا لاٰ تَتَّبِعُوا خُطُوٰاتِ اَلشَّیْطٰانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُوٰاتِ اَلشَّیْطٰانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشٰاءِ وَ اَلْمُنْکَرِ وَ لَوْ لاٰ فَضْلُ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ مٰا زَکیٰ مِنْکُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً وَ لٰکِنَّ اَللّٰهَ یُزَکِّی مَنْ یَشٰاءُ وَ اَللّٰهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۲۱)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

إِنَّ اَلَّذِینَ جٰاؤُ بِالْإِفْکِ عُصْبَةٌ مِنْکُمْ لاٰ تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَکُمْ بَلْ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ لِکُلِّ اِمْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اِکْتَسَبَ مِنَ اَلْإِثْمِ وَ اَلَّذِی تَوَلّٰی کِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۱۱) لَوْ لاٰ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ اَلْمُؤْمِنُونَ وَ اَلْمُؤْمِنٰاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیْراً وَ قٰالُوا هٰذٰا إِفْکٌ مُبِینٌ (۱۲) لَوْ لاٰ جٰاؤُ عَلَیْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدٰاءَ فَإِذْ لَمْ یَأْتُوا بِالشُّهَدٰاءِ فَأُولٰئِکَ عِنْدَ اَللّٰهِ هُمُ اَلْکٰاذِبُونَ (۱۳) وَ لَوْ لاٰ فَضْلُ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ لَمَسَّکُمْ فِیمٰا أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذٰابٌ عَظِیمٌ (۱۴)
هوش مصنوعی: کسانی که به دروغ و تهمت پرداخته‌اند، گروهی از شما هستند. خیال نکنید که این کار برای شما بد خواهد بود؛ بلکه این موضوع برای شما خوب است. هر کس از آن‌ها به اندازه گناهی که مرتکب شده، عذاب خواهد دید و آن کس که بزرگ‌ترین دروغ را مطرح کرده، عذابی بزرگ خواهد داشت. اگر شما این تهمت را شنیده بودید، مؤمنان با خود می‌گفتند که این شایعه‌ای آشکار است. چرا چهار شاهد برای این تهمت نیاوردند؟ و اگر شاهدی نیاوردند، آن‌ها در نزد خداوند دروغگویان هستند. اگر لطف و رحمت خداوند در دنیا و آخرت بر شما نبود، عذابی بزرگ به شما می‌رسید.
بدرستی که آنان که آوردند دروغ بزرگ جماعتی‌اند از شما پندارید آن را شرّ برای شما بلکه آن خیر است برای شما از برای هر مردیست از ایشان آنچه را کسب کرد از بدی و آنکه بر خود گرفت معظم آن را از ایشان مر او راست عذابی بزرگ (۱۱) چرا هنگامی که شنیدید آن را ظن نبردند مؤمنان و مؤمنات بخودهاشان خبر را و گفتند این دروغ بزرگیست آشکار (۱۲) چرا نیاوردند بر آن چهار گواه پس وقتی که نیاوردند آن گواهان را پس آن گروه نزد خدا ایشانند دروغگویان (۱۳) و اگر نبود فضل خدا بر شما و رحمت او در دنیا و آخرت هر آینه مس می‌کرد شما را در آنچه گفتگو کردید در آن عذابی بزرگ (۱۴)
هوش مصنوعی: بی‌تردید، کسانی که این دروغ بزرگ را مطرح کردند، گروهی از شما هستند. نباید آن را بد تصور کنید؛ بلکه این موضوع برای شما خیر است. هر یک از آن‌ها بر اساس اعمال خود گرفتار عذاب بزرگی خواهند شد. وقتی مؤمنان و مؤمنات این خبر را شنیدند، به آن ظن بردند و گفتند که این یک دروغ آشکار است. چرا که چهار گواه برای ادعای خود نیاوردند و حالا که شاهدی نیاوردند، آن دسته در نزد خداوند دروغگویان هستند. اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، در دنیا و آخرت به خاطر آنچه گفتید عذابی بزرگ نصیبتان می‌شد.
« در بیان افک عایشه »
هوش مصنوعی: عایشه در سخنرانی خود به برخی مسائلی اشاره می‌کند که به طور خاص درباره تجربه‌ها و احساساتش صحبت می‌کند. او نظرات و برداشت‌های شخصی‌اش را درباره موضوعات مختلف بیان می‌کند و ممکن است به اهمیت برخی ارزش‌ها و عواطف در زندگی افراد تأکید کند. او سعی دارد تا شنوندگان را به فکر وادارد و آنها را به درک عمیق‌تری از موضوعاتی که مطرح می‌کند، برساند.
آنکه آوردند از سستیِ دین
کذبی اندر شأن اُمّ المؤمنین
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر ضعف دین خود، حرف دروغی درباره مقام مادر مؤمنان مطرح کرد.
لغو گفتند از شما جمعی فضول
در مقام عایشه جفت رسول
هوش مصنوعی: گروهی از فضولان در مورد عایشه صحبت‌های بیهوده و بی‌سابقه‌ای کردند که در شأن او نبود.
چونکه می گشتند باز از مصطلق
ماند او از کاروان با حفظ حق
هوش مصنوعی: هنگامی که آنها به سمت محل خود حرکت کردند، او از کاروان جدا شد و با حفظ حقوق خود باقی ماند.
رفت نزدیک مدینه یک شبی
او خود از هودج برون بر مطلبی
هوش مصنوعی: یک شب او به سمت مدینه رفت و از درون هودج بیرون آمد تا به موضوعی بپردازد.
همرهان رفتند و او بر جای ماند
مردی او را برد و بر منزل رساند
هوش مصنوعی: دوستان و همراهان رفتند و او در همان مکان باقی ماند. مردی او را همراهی کرد و به منزلش رساند.
شرح آن در نظم ما ناید به کار
بَددلان گفتند حرفی زشت و خوار
هوش مصنوعی: توضیح آن در شعر ما نیست و دل‌های بد به ما سخنان زشت و بی‌ارزش گفتند.
آمد این آیت که جمعی از شما
بر وی آوردند حرفی ناروا
هوش مصنوعی: این آیه بیانگر این است که گروهی از شما در مورد او سخنان نادرست و بی‌اساسی گفتند.
بهر خویش آن را مپندارید زشت
بل شما را بهتر است آن در سرشت
هوش مصنوعی: این را برای خود ناپسند ندانید، چرا که این موضوع برای شما بهتر است و به ذات شما مربوط می‌شود.
هر گروهی ز اهل بهتان را جزاء
هست زآنچه کرده کسب او از خطاء
هوش مصنوعی: هر گروهی از افراد که به دیگران تهمت می‌زنند، به خاطر کارهایی که انجام داده‌اند و اشتباهاتی که مرتکب شده‌اند، مجازاتی دارند.
وآنکه بگرفت او معظم تر از آن
مر عذابی اعظم است او را چنان
هوش مصنوعی: و آن کسی که او را به دست آورده، بزرگ‌تر از آن است که عذاب سخت‌تری برای او باشد.
چون شنید این مرد و زن از اهل کیش
ظن نبردند از چه بر نیکی خویش
هوش مصنوعی: وقتی این مرد و زن از مردم دین خود شنیدند، به این فکر نکردند که بر چه اساسی به خوبی‌های خود اعتماد دارند.
یعنی آنسان که ز بهر خویشتن
چشم نیکی داشتند از ذوالمنن
هوش مصنوعی: یعنی همان‌طور که به خاطر خودشان به خوبی‌ها و نیکی‌ها توجه می‌کنند، از کسی که نعمت‌های فراوان دارد بهره‌مند خواهند شد.
تا بگفتند این بود إفکی مبین
نیست اندر حق او شایسته این
هوش مصنوعی: تا وقتی که گفتند این، چیزی واضح نیست که در مورد او درست باشد.
از چه ناوردید بر این قول بد
چار شاهد گر نبود آن کذب و رد
هوش مصنوعی: چرا بر این گفته‌ی بد هیچ شواهدی وجود ندارد، اگر آن حرف دروغ و بی‌اساس نبود؟
چار شاهد پس نیاوردند چون
نزد حقند آن جماعت کاذبون
هوش مصنوعی: آن چهار شاهد را پس نیاوردند، زیرا آن جمع، دروغگو هستند و نزد حق وجود دارند.
گر نبُد فضل خدا و رحمتش
در دو دنیا میرسید از حضرتش
هوش مصنوعی: اگر نعمت و رحمت خداوند در دو جهان وجود نداشت، بی‌تردید از الطاف و هدایتش دور می‌ماندیم.
در هر آنچه خوض کردید اندر آن
مر عذابی بر شما سخت و گران
هوش مصنوعی: در هر چیزی که به آن پرداخته‌اید، بر شما عذابی سخت و سنگین نازل خواهد شد.