گنجور

۶- آیات ۳۲ تا ۴۲

فَأَرْسَلْنٰا فِیهِمْ رَسُولاً مِنْهُمْ أَنِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ مٰا لَکُمْ مِنْ إِلٰهٍ غَیْرُهُ أَ فَلاٰ تَتَّقُونَ (۳۲) وَ قٰالَ اَلْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ اَلَّذِینَ کَفَرُوا وَ کَذَّبُوا بِلِقٰاءِ اَلْآخِرَةِ وَ أَتْرَفْنٰاهُمْ فِی اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا مٰا هٰذٰا إِلاّٰ بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یَأْکُلُ مِمّٰا تَأْکُلُونَ مِنْهُ وَ یَشْرَبُ مِمّٰا تَشْرَبُونَ (۳۳) وَ لَئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَراً مِثْلَکُمْ إِنَّکُمْ إِذاً لَخٰاسِرُونَ (۳۴) أَ یَعِدُکُمْ أَنَّکُمْ إِذٰا مِتُّمْ وَ کُنْتُمْ تُرٰاباً وَ عِظٰاماً أَنَّکُمْ مُخْرَجُونَ (۳۵) هَیْهٰاتَ هَیْهٰاتَ لِمٰا تُوعَدُونَ (۳۶) إِنْ هِیَ إِلاّٰ حَیٰاتُنَا اَلدُّنْیٰا نَمُوتُ وَ نَحْیٰا وَ مٰا نَحْنُ بِمَبْعُوثِینَ (۳۷) إِنْ هُوَ إِلاّٰ رَجُلٌ اِفْتَریٰ عَلَی اَللّٰهِ کَذِباً وَ مٰا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِینَ (۳۸) قٰالَ رَبِّ اُنْصُرْنِی بِمٰا کَذَّبُونِ (۳۹) قٰالَ عَمّٰا قَلِیلٍ لَیُصْبِحُنَّ نٰادِمِینَ (۴۰) فَأَخَذَتْهُمُ اَلصَّیْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنٰاهُمْ غُثٰاءً فَبُعْداً لِلْقَوْمِ اَلظّٰالِمِینَ (۴۱) ثُمَّ أَنْشَأْنٰا مِنْ بَعْدِهِمْ قُرُوناً آخَرِینَ (۴۲)

پس فرستادیم در ایشان رسولانی از ایشان که بپرستید خدا را نیست مر شما را هیچ الهی غیر او پس نمی‌پرهیزید (۳۲) و گفتند آن جمع از قومش آنان که کافر شدند و تکذیب کردند ملاقات آخرت را و متنعم کردیم ایشان را در زندگانی دنیا نیست این مگر انسانی مانند شما می‌خورد از آنچه می‌خورید از آن و می‌آشامد از آنچه می‌آشامید (۳۳) و اگر فرمان برید انسانی مثل خود را بدرستی که شما آن‌گاه هر آینه زیانکارانید (۳۴) آیا وعده می‌دهد شما را که چون مردید و شدید خاک و استخوانها بدرستی که شمائید بیرون آورده‌شدگان (۳۵) دور است دور مر آنچه وعده داده می‌شوید (۳۶) نیست آن مگر زندگانی ما در دنیا می‌میریم و زنده می‌شویم و نباشیم برانگیخته‌شوندگان (۳۷) نیست او مگر مردی که می‌بندد بر خدا دروغ و نیستیم ما مر او را گروندگان (۳۸) گفت پروردگار من یاری ده مرا بسبب آنکه تکذیب کردند مرا (۳۹) گفت از آنچه گذشت اندکی هر آینه می‌گردند البته پشیمان (۴۰) پس گرفت ایشان را فریاد مهلک بحق پس کردیم ایشان را خاشاک بر روی سیل پس هلاک باد مر گروه ستمکاران را (۴۱) پس آفریدیم ما از بعد ایشان جماعتهای دیگر (۴۲)

« در بیان دعوت هود علیه السلام قوم را »

پس فرستادیم در ایشان رسول
هم ز ایشان تا نباشد ناقبول
اینکه بپرستید حق را مر شما
که نباشد غیر او دیگر خدا
پس شما آیا نپرهیزید هیچ
می نترسید از عذابش در بسیج
گفت پس، از قوم هود اشرافشان
آن کسان که نگرویدندی بدان
هم به تکذیب از لقاء آخرت
آمدندی وز عِقاب و مغفرت
داده بودیم اندر این دار فناء
نعمت بسیارشان بر مدعاء
چون شما این جز بشر گفتند نیست
میخورد هم باز از آنچه خوردنی است
می بیاشامد از آنچه هم شما
زآن بیاشامید در صبح و مسا
طاعت از مردی که بر مثل شماست
گر کنید آن خود زیانتان برملاست
وعده کرد آیا که چون گشتید خاک
زنده گردید و در آیید از مغاک
بعد مردن کاستخوان پوسید و ریخت
بندها از یکدگر خواهد گسیخت
بر شما وعده دهد باز این رسول
زندگی را تا کند گیجی قبول
دور باشد دور آنچه بشنوند
هم بر آنچه وعده داده می شوند
زندگی نبود به جز در این جهان
که بمیریم و بزائیم آن چنان
چون یکی میرد بزاید دیگری
نی برانگیزنده کردیم از ثری
نیست این مردی مگر که بر خدا
بسته بر حق از دروغی افترا
نیستیم او را ز باور کردگان
آنچه را بدهد خبر بر رایگان
گفت یا رب یاری ام ده زین وجوه
زآنچه تکذیبم نمودند این گروه
گفت حق بعد از زمانی بس قلیل
کافران گردند نادم در سبیل
صیحۀ جبریلشان پس در گرفت
صیحه ای بالحق که بس بود آن شگفت
پس بگرداندیم ایشان را تمام
همچو آب آورده خاشاکی به نام
باد دوری پس به قوم ظالمین
بعد از ایشان خلق پس کردیم هین
قرنهای دیگر آن هم هیچ کس
می نماند از وعدة خود پیش و پس
۵- آیات ۲۷ تا ۳۱: فَأَوْحَیْنٰا إِلَیْهِ أَنِ اِصْنَعِ اَلْفُلْکَ بِأَعْیُنِنٰا وَ وَحْیِنٰا فَإِذٰا جٰاءَ أَمْرُنٰا وَ فٰارَ اَلتَّنُّورُ فَاسْلُکْ فِیهٰا مِنْ کُلٍّ زَوْجَیْنِ اِثْنَیْنِ وَ أَهْلَکَ إِلاّٰ مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ اَلْقَوْلُ مِنْهُمْ وَ لاٰ تُخٰاطِبْنِی فِی اَلَّذِینَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ (۲۷) فَإِذَا اِسْتَوَیْتَ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَکَ عَلَی اَلْفُلْکِ فَقُلِ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی نَجّٰانٰا مِنَ اَلْقَوْمِ اَلظّٰالِمِینَ (۲۸) وَ قُلْ رَبِّ أَنْزِلْنِی مُنْزَلاً مُبٰارَکاً وَ أَنْتَ خَیْرُ اَلْمُنْزِلِینَ (۲۹) إِنَّ فِی ذٰلِکَ لَآیٰاتٍ وَ إِنْ کُنّٰا لَمُبْتَلِینَ (۳۰) ثُمَّ أَنْشَأْنٰا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْناً آخَرِینَ (۳۱)۷- آیات ۴۳ تا ۴۴: مٰا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهٰا وَ مٰا یَسْتَأْخِرُونَ (۴۳) ثُمَّ أَرْسَلْنٰا رُسُلَنٰا تَتْرٰا کُلَّ مٰا جٰاءَ أُمَّةً رَسُولُهٰا کَذَّبُوهُ فَأَتْبَعْنٰا بَعْضَهُمْ بَعْضاً وَ جَعَلْنٰاهُمْ أَحٰادِیثَ فَبُعْداً لِقَوْمٍ لاٰ یُؤْمِنُونَ (۴۴)

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فَأَرْسَلْنٰا فِیهِمْ رَسُولاً مِنْهُمْ أَنِ اُعْبُدُوا اَللّٰهَ مٰا لَکُمْ مِنْ إِلٰهٍ غَیْرُهُ أَ فَلاٰ تَتَّقُونَ (۳۲) وَ قٰالَ اَلْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ اَلَّذِینَ کَفَرُوا وَ کَذَّبُوا بِلِقٰاءِ اَلْآخِرَةِ وَ أَتْرَفْنٰاهُمْ فِی اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا مٰا هٰذٰا إِلاّٰ بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یَأْکُلُ مِمّٰا تَأْکُلُونَ مِنْهُ وَ یَشْرَبُ مِمّٰا تَشْرَبُونَ (۳۳) وَ لَئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَراً مِثْلَکُمْ إِنَّکُمْ إِذاً لَخٰاسِرُونَ (۳۴) أَ یَعِدُکُمْ أَنَّکُمْ إِذٰا مِتُّمْ وَ کُنْتُمْ تُرٰاباً وَ عِظٰاماً أَنَّکُمْ مُخْرَجُونَ (۳۵) هَیْهٰاتَ هَیْهٰاتَ لِمٰا تُوعَدُونَ (۳۶) إِنْ هِیَ إِلاّٰ حَیٰاتُنَا اَلدُّنْیٰا نَمُوتُ وَ نَحْیٰا وَ مٰا نَحْنُ بِمَبْعُوثِینَ (۳۷) إِنْ هُوَ إِلاّٰ رَجُلٌ اِفْتَریٰ عَلَی اَللّٰهِ کَذِباً وَ مٰا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِینَ (۳۸) قٰالَ رَبِّ اُنْصُرْنِی بِمٰا کَذَّبُونِ (۳۹) قٰالَ عَمّٰا قَلِیلٍ لَیُصْبِحُنَّ نٰادِمِینَ (۴۰) فَأَخَذَتْهُمُ اَلصَّیْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنٰاهُمْ غُثٰاءً فَبُعْداً لِلْقَوْمِ اَلظّٰالِمِینَ (۴۱) ثُمَّ أَنْشَأْنٰا مِنْ بَعْدِهِمْ قُرُوناً آخَرِینَ (۴۲)
هوش مصنوعی: ما در میان آنها پیامبری از خودشان فرستادیم که به آنها بگوید: فقط خدا را عبادت کنید و برای شما هیچ معبودی جز او نیست. آیا تقوای الهی نخواهید داشت؟ قوم او که کافر شده و به روز قیامت دروغ گفتند، گفتند: این مرد فقط بشری مثل شماست که از آنچه شما می‌خورید می‌خورد و از آنچه می‌نوشید می‌نوشد. اگر از بشری مانند خود پیروی کنید، به راستی که متضرر خواهید شد. آیا به شما وعده می‌دهد که وقتی مردید و به خاک و استخوان تبدیل شدید، دوباره زنده خواهید شد؟ نافرمانی شما به دور از واقعیت است. زندگی ما فقط همین دنیاست که می‌میریم و زنده می‌شویم و به ما اصلاً برنمی‌گردند. او جز انسان دروغ‌گویی نیست که به خدا افترا بسته و ما به او ایمان نمی‌آوریم. او گفت: پروردگارا! مرا در برابر آنچه که درباره‌ام دروغ گفته‌اند یاری کن. خداوند گفت: به زودی پشیمان خواهند شد. سپس صدای حق بر آنها فرود آمد و آنها را همچون کاه سرنگون کردیم. دور از رحمت خداوند باشد آن قوم ستمگر. سپس بعد از آنها نسل‌های دیگری را به وجود آوردیم.
پس فرستادیم در ایشان رسولانی از ایشان که بپرستید خدا را نیست مر شما را هیچ الهی غیر او پس نمی‌پرهیزید (۳۲) و گفتند آن جمع از قومش آنان که کافر شدند و تکذیب کردند ملاقات آخرت را و متنعم کردیم ایشان را در زندگانی دنیا نیست این مگر انسانی مانند شما می‌خورد از آنچه می‌خورید از آن و می‌آشامد از آنچه می‌آشامید (۳۳) و اگر فرمان برید انسانی مثل خود را بدرستی که شما آن‌گاه هر آینه زیانکارانید (۳۴) آیا وعده می‌دهد شما را که چون مردید و شدید خاک و استخوانها بدرستی که شمائید بیرون آورده‌شدگان (۳۵) دور است دور مر آنچه وعده داده می‌شوید (۳۶) نیست آن مگر زندگانی ما در دنیا می‌میریم و زنده می‌شویم و نباشیم برانگیخته‌شوندگان (۳۷) نیست او مگر مردی که می‌بندد بر خدا دروغ و نیستیم ما مر او را گروندگان (۳۸) گفت پروردگار من یاری ده مرا بسبب آنکه تکذیب کردند مرا (۳۹) گفت از آنچه گذشت اندکی هر آینه می‌گردند البته پشیمان (۴۰) پس گرفت ایشان را فریاد مهلک بحق پس کردیم ایشان را خاشاک بر روی سیل پس هلاک باد مر گروه ستمکاران را (۴۱) پس آفریدیم ما از بعد ایشان جماعتهای دیگر (۴۲)
هوش مصنوعی: پس فرستادیم در میان آنها پیامبرانی از خودشان که بگویند خدایی جز او نمی‌پرستید و از او می‌ترسید. آنها گفتند: این جمع از قومش، که کافر شدند و وعده آخرت را انکار کردند، در زندگی دنیا از نعمت‌ها بهره‌مند شدند. آنها می‌گفتند: این پیامبر، انسانی مثل شماست که از همان خوردنی‌ها و آشامیدنی‌هایی که شما می‌خورید و می‌آشامید، می‌خورد. و اگر از انسانی مانند خودتان پیروی کنید، بی‌گمان زیانکار خواهید شد. آیا به شما وعده می‌دهد که پس از مردن و تبدیل شدن به خاک و استخوان، دوباره زنده خواهید شد؟ این وعده‌ای دور از واقعیت است. زندگی ما تنها همین است که در دنیا می‌میریم و دوباره زنده می‌شویم و هیچ‌کس برانگیخته نخواهد شد. او فقط کسی است که بر خدا دروغ بسته و ما به او ایمان نداریم. او گفت: پروردگارا، مرا یاری کن به خاطر این که مرا تکذیب کردند. خداوند گفت: به زودی کسانی که پیش از آنان بودند، پشیمان خواهند شد. پس آنها را با عذاب سختی به هلاکت رساندیم و مانند خاشاک بر روی آب غرق کردیم و ستمکاران را هلاک ساختیم. سپس از بعد ایشان، گروه‌هایی دیگر را خلق کردیم.
« در بیان دعوت هود علیه السلام قوم را »
هوش مصنوعی: در دعوت هود علیه السلام، او به قوم خود پیامی را منتقل می‌کند. او به آن‌ها می‌گوید که باید به خداوند واحد ایمان بیاورند و از اعمال نادرست خود دوری کنند. هود بر اهمیت پرستش خدا تأکید می‌کند و از قومش می‌خواهد که به راه راست برگردند و به وعده‌های الهی اعتماد کنند. او به آن‌ها هشدار می‌دهد که اگر به کفار و گناهان ادامه دهند، عواقب وخیمی در انتظارشان خواهد بود. در کل، هود تلاش می‌کند تا قوم خود را به سوی درست هدایت کند و آن‌ها را از عذاب خداوند ترسانده و به توبه دعوت کند.
پس فرستادیم در ایشان رسول
هم ز ایشان تا نباشد ناقبول
هوش مصنوعی: در میان آن‌ها پیامبری از خودشان فرستادیم تا دلیل بر پذیرش و قبول دعوتش باشد.
اینکه بپرستید حق را مر شما
که نباشد غیر او دیگر خدا
هوش مصنوعی: اینکه حق را بپرستید، بدانید که غیر از او هیچ خدایی وجود ندارد.
پس شما آیا نپرهیزید هیچ
می نترسید از عذابش در بسیج
هوش مصنوعی: آیا شما هیچ تردیدی ندارید و از عذاب او نمی‌ترسید؟
گفت پس، از قوم هود اشرافشان
آن کسان که نگرویدندی بدان
هوش مصنوعی: سپس، از بین افراد برجسته قوم هود، کسانی که به پیام او ایمان نیاوردند.
هم به تکذیب از لقاء آخرت
آمدندی وز عِقاب و مغفرت
هوش مصنوعی: افرادی که در این دنیا به دیدار آخرت ایمان ندارند، به انکار آن می‌پردازند و از پیامدهای آن، مانند عذاب و بخشش، غافلند.
داده بودیم اندر این دار فناء
نعمت بسیارشان بر مدعاء
هوش مصنوعی: ما در این دنیا چیزهای زیادی به آنها داده بودیم تا به خواسته‌هایشان برسند.
چون شما این جز بشر گفتند نیست
میخورد هم باز از آنچه خوردنی است
هوش مصنوعی: انسان‌ها به جز بشر بودن خود چیزی نگفته‌اند، بنابراین هرچه که می‌خورند از همان چیزهای خوراکی است.
می بیاشامد از آنچه هم شما
زآن بیاشامید در صبح و مسا
هوش مصنوعی: به آنچه شما صبح و شب می‌نوشید، او نیز می‌نوشد.
طاعت از مردی که بر مثل شماست
گر کنید آن خود زیانتان برملاست
هوش مصنوعی: اگر از کسی که همسان شماست اطاعت کنید، این کار باعث می‌شود که ضرر مالی و اجتماعی شما نمایان شود.
وعده کرد آیا که چون گشتید خاک
زنده گردید و در آیید از مغاک
هوش مصنوعی: آیا وعده داده شده است که وقتی به خاک تبدیل شدید، دوباره زنده خواهید شد و از دنیای زیرین بیرون خواهید آمد؟
بعد مردن کاستخوان پوسید و ریخت
بندها از یکدگر خواهد گسیخت
هوش مصنوعی: بعد از مرگ، بدن پوسیده می‌شود و استخوان‌ها از هم جدا خواهند شد.
بر شما وعده دهد باز این رسول
زندگی را تا کند گیجی قبول
هوش مصنوعی: این شعر به این معناست که پیامبری وعده می‌دهد که زندگی نوینی را به شما بشارت دهد و به این ترتیب، شما را از حالت سردرگمی و بی‌خبری خارج کند.
دور باشد دور آنچه بشنوند
هم بر آنچه وعده داده می شوند
هوش مصنوعی: آنچه وعده داده می‌شود، ممکن است دور به نظر برسد، اما شنیدنش هم دور است.
زندگی نبود به جز در این جهان
که بمیریم و بزائیم آن چنان
هوش مصنوعی: زندگی تنها در این دنیا به وجود می‌آید که ما به دنیا بیاییم و در نهایت بمیرم.
چون یکی میرد بزاید دیگری
نی برانگیزنده کردیم از ثری
هوش مصنوعی: زمانی که یک نفر می‌میرد، نفر دیگری به دنیا می‌آید. ما این چرخه را به وجود آورده‌ایم که همواره از زمین و طبیعت زندگی تازه‌ای به وجود بیاید.
نیست این مردی مگر که بر خدا
بسته بر حق از دروغی افترا
هوش مصنوعی: این فرد مرد واقعی نیست مگر اینکه به خدا ایمان داشته باشد و بر حق بایستد و از دروغ و تهمت دوری کند.
نیستیم او را ز باور کردگان
آنچه را بدهد خبر بر رایگان
هوش مصنوعی: ما به او ایمان نداریم و به چیزهایی که از سوی او به‌دست می‌آید، باور نداریم.
گفت یا رب یاری ام ده زین وجوه
زآنچه تکذیبم نمودند این گروه
هوش مصنوعی: خدایا، به من کمک کن و از این سختی‌ها نجاتم بده، چرا که این گروه مرا انکار کردند و به سخنانم ایمان نیاوردند.
گفت حق بعد از زمانی بس قلیل
کافران گردند نادم در سبیل
هوش مصنوعی: در آینده‌ای نه‌چندان دور، کسانی که کافر هستند، در مسیر خود به اشتباهاتشان پی خواهند برد و احساس پشیمانی خواهند کرد.
صیحۀ جبریلشان پس در گرفت
صیحه ای بالحق که بس بود آن شگفت
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که ندا و صدای جبریل (فرشته وحی) به گوششان رسید و سپس صدای دیگری نیز بر حق و بسیار تأثیرگذار استفاده شد که شگفتی عظیمی به همراه داشت.
پس بگرداندیم ایشان را تمام
همچو آب آورده خاشاکی به نام
هوش مصنوعی: پس به آنها پاسخ دادیم و آنها را به حالت گذشته بازگرداندیم، مانند آبی که خاشاکی را حمل می‌کند.
باد دوری پس به قوم ظالمین
بعد از ایشان خلق پس کردیم هین
هوش مصنوعی: باد دوری باعث شد که پس از این ظالمین، خلق جدیدی به وجود بیاوریم. پس توجه کن!
قرنهای دیگر آن هم هیچ کس
می نماند از وعدة خود پیش و پس
هوش مصنوعی: در آینده، حتی هیچ کس از وعده‌هایش باقی نخواهد ماند و همه چیز به فراموشی سپرده خواهد شد.